Onderzoek en redactie
1989-1994
Bekijk de weerhouden gebouwenVan Koningsstraat naar Regentlaan.
Vrij oude straat, gelegen buiten de eerste stadsomwalling (11e-13e eeuw). Vóór het doortrekken van de Koningsstraat (1822) leidend van Leuvenseplein naar Leuvensesteenweg, via de Leuvensepoort, stadspoort van de tweede stadsomwalling (tweede helft 14e eeuw). Poort in 1783 gesloopt en, na de aanleg van de ringlanen, in 1823 vervangen door octogonale octrooipaviljoenen (Madouplaats, Sint-Joost-ten-Noode), afgebroken in 1860. Ter hoogte van nr. 58 bevond zich eertijds het uitgestrekte annunciatenklooster, hier gesticht in 1616 (kapel van 1627 gesloopt in 1844), in 1784 afgeschaft en betrokken door de cavaleriekazerne.
Bij de herstructurering van de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk naar ontwerp van architect A. Mennessier van 1874 (zie Congresstraat), werd het eertijds continue verloop van deze straat verbrokkeld door de pleinvormige aanleg vóór de Onderrichtsstraat en de Ijzerenkruisstraat en door het doortrekken van de Parlementsstraat en Drukpersstraat. Terzelfdertijd, en mede door de uitbreidingen nr. 1-13 van de ministeriële en parlementaire gebouwen van de Wetstraat, verdween ook de historische bebouwing nagenoeg volledig.
Van de vroegere privé-bebouwing getuigt heden enkel nog de gevelrij nr. 6 tot 36, waaronder het merendeel daterend uit laatste kwart 19e eeuw, met karakteristieke bepleisterde gevelopstanden met horizontale registerbelijning, geaccentueerde middentraveeën en gevarieerd stucdecor, aansluitend bij de neoclassicistische en eclectische straatwanden van de Sneeuwwijk: cf. nr. 6-8, 14-16 (1876; architect A. Mennessier), 18-20 (1876), 26-28 (1876). Daarnaast vertegenwoordigen de gevels nr. 10, 30-32 en 36 nog het eenvoudiger type uit eerste helft 19e eeuw/midden 19e eeuw (nr. 36 van 1860, ter vervanging van een oudere topgevel).
Overwicht van breedschalige inplantingen, waaronder het homogene architecturale ensemble gevormd door de gevels van de ministeriële en parlementaire gebouwen (nr. 1 tot 13) en de hoekbebouwingen met de Parlementsstraat; verderop, als blikvanger, de markante monumentale gevelwand van het Beyaertgebouw (nr. 15-21). Ertegenover, omvangrijk gebouwencomplex van het “Nationaal Instituut voor Statistiek” (nr. 44) en de “Rijkswacht” (nr. 58), fasengewijze opgetrokken in het binnenblok Leuvenseweg, Drukpersstraat en Ijzerenkruisstraat. Nr. 44: oorspronkelijk kantoorgebouw voor de Kunsten en Wetenschappen, naar ontwerp van architect G. Hano van 1929; van 1948 tot 1976 naar ontwerp van architecten G. Pepermans en A. Vanderauwera als Nationaal Instituut voor Statistiek aangepast en stelselmatig uitgebreid tot in de Ijzerenkruisstraat (nr. 65-73). Nr. 58: betrokken door de Rijkswacht, hier reeds vanaf 1921 gevestigd in de voormalige schoolgebouwen van de Ecole Moyenne A, opgetrokken naar ontwerp van architect Th. Serrure van 1891, ter plaatse van het vroegere Eden-theater (zie ook IJzerenkruisstraat). Huidige gebouwen eveneens ontworpen door G. Pepermans en A. Vanderauwera, aan Leuvenseweg in 1958, hoek Drukpersstraat (nr. 43-47) in 1950-1951, en uitbreidingen tot in de IJzerenkruisstraat respectievelijk in 1971-1972 en 1961.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 15106, 15109 en 15010 (1876), 15111 (1860), 41126 (1929), 67537, 62906, 69536 en 86263 (1948-1976), 33229 (1891), 77601 (1958), 64336 (1950-1951), 83116 (1971-1972 en 1961); AA, 1891, rep. 2814-2815.
Publicaties en studies
BOCKSTAEL D., L’Athenée Robert Catteau, Brussel, 1960, pp. 59-61.