Typologie(ën)
Ontwerper(s)
Maurice VAN NIEUWENHUYSE – architect – 1923
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
Onderzoek en redactie
id
Beschrijving
Voormalige fabriek van poetsproducten, in art-decostijl,
gesigneerd en gedateerd op de benedenverdieping van nr.237 “MAURICE / VAN
NIEUWENHUYSE. / ARCH.
1923.”.
Complex bestaande uit een centraal gebouw aan straatzijde,
met kantoren en een woning, waarrond zich in U-vorm de volumes van de fabriek
ontwikkelen. Centraal gebouw geflankeerd door inrijpoorten die naar
een binnenplaats leiden.
Conciërgewoning rechts van de rechteringang.
Centraal gebouw
Gebouw van twee bouwlagen onder
schilddak, met oorspronkelijk kantoren op de benedenverdieping en
woonvertrekken op de verdieping.
Gevels in oranjekleurige baksteen met elementen in simili
en hardsteen. Aan straatzijde, symmetrische gevel van drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de
centrale toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. smaller.
Op de benedenverdieping, rondbogige muuropeningen, elk in
een arcadeEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn., met een centrale deur.
Erkers op de verdieping, de laterale boogvormig, de
centrale lager en tweezijdig.
Hoofdgestel versierd met spiegels van mozaïek met een geometrische
decoratie. Uitkragende kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. Bewaard
schrijnwerk:
deur met getraliede ramen, lateraal raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. op de
verdieping met loodstrips waarin het motief van een bij is verwerkt.
Blinde rechterzijgevel.
Fabriek
Gebouwen onder plat dak, aan de straat met één bouwlaag, achteraan met twee. Op de benedenverdieping, oorspronkelijk, ruimten ingedeeld in functie van het productieproces (”gieten”, “sluiting dozen”, “cartonnage”, “verpakking”), productieruimte en garage. Magazijnen op de verdieping van de achtergebouwen.
Gevels aan de straatkant in baksteen, similiBepleistering ter imitatie van natuursteen. en hardsteen, thans bepleisterdMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen.. Opstanden geritmeerd door gegroefde pijlers1. Muurstut zonder entasis (kromming), mogelijk met basis en kapiteel; - 2. Massief gemetseld of betonnen steunelement met gewoonlijk rechthoekige doorsnede (vb. bruggepijler,…) onder stenen topstuk. Verscheidene venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. werden tot inrijpoort verbouwd.
Het complex werd in de jaren 1980 omgevormd tot een cultureel en artistiek centrum en huisvest thans verscheidene handelszaken en firma’s.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 49887 (1923), 51173 (1939), 81514 (1970), 89544-89545 (1984).
