Frankrijkstraat

 

Bekijk de weerhouden gebouwenParallel met Fonsnylaan en Barastraat.

Aangelegd in jaren 1860. Oorspronkelijk vanaf voormalige Pruisenstraat (nu Argonnestraat), rechtlijnig en parallel met spoorweg tot aan huidige Frankrijkstraat nr. 40 en vandaar naar zuiden splitsend en Zenne volgend.

Oorspronkelijk bebouwing verdwenen, o. m. oude station (Auguste Payen, 1864-1869) en omringende huizen in neoclassicistische stijl, opgericht tussen 1870 en 1880, o.m. herenhuis op nr. 43-45 (arch. Emile Janlet, 1877) met achterhuis, maar later verbouwd tot kapel voor Franciscaanse Minderbroeders (arch. Camille Damman, 1951). Oorspronkelijke huizen meestal met achterbouw op hoge rivieroevers, voor economische activiteiten als vervoer, handel en brouwen van bier.

Wijk kende drastische transformatie tussen 1939 en 1954 door bouw van nieuwe station en Noord-Zuidverbinding (zie Fonsnylaan).

In 1955 werd tweede overwelving van Zenne officieel ingehuldigd. Drooglegging van oude Zennebedding leidde tot loodrechte verlenging van Frankrijkstraat tot aan Veeartsenstraat. Samen met oorspronkelijke bedding verdween daar tevens oorspronkelijk bebouwing, waaronder de Nieuwmolen (eerste vermelding in 1262).


De Nieuwmolen voor 1910 (Verzameling postkaarten Dexia Bank).

Huidige, nauwe ondergrondse Zenneloop begint ter hoogte van Veeartsenstraat, volgt Frankrijkstraat en keert zich vanaf V. Hortaplein naar P.-H. Spaaklaan om via Baraplein naar Anderlecht te leiden.

Wijk van Frankrijkstraat iets later herbestemd door bijzonder bestemmingsplan (BBP) bij K.B. van 26.11.1964. K.B. voorzag algemene nieuwbouw onder plat dak, met maximale hoogte van 26 m (zie P.-H. Spaaklaan). BBP slechts gedeeltelijk uitgevoerd; op hoek met Onderwijsstraat (zie nr. 85-85a, 87 en Onderwijsstraat nr. 157) vervangt kantoorgebouw voor NMBS, oorspronkelijk industriële gebouwen. Oorspronkelijk BBP echter herhaaldelijk herzien, zo verordende K.B. van 05.08.1991, onteigening van alle gebouwen tegenover station in functie van bouw van HST-terminal, terwijl BBP Omgeving Frankrijkstraat volgens gouvernementeel besluit van 14.09.1995, de wijk opnieuw hertekent. Zo verdween Frankrijkstraat deels voor uitbreiding van station met HST-terminal, anderzijds vervangt nieuwe V. Hortaplein deels het oorspronkelijk bouwblok tegenover station dat overigens door nieuwe E. Blérotstraat in tweeën wordt gesplitst.

Niet geselecteerde nr.: 40: betonnen gebouw, waarschijnlijk jaren 1980; 52 tot 58: op hoek met Veeartsenstraat, groot kantoorgebouw van NMBS, nu bevoorradingscentrum van HST, gebouw beslaat links voormalige fabriek Salik op nr. 52-54 (arch. Jules Weill, 1964), maar gerenoveerd, gewijzigd en uitgebreid met grote vleugel (architectenbureau G.E.A.U., 2001).