Onderzoek en redactie

1997-2004

 

Bekijk de weerhouden gebouwen

Deze kleine, gebogen straat loopt hoofdzakelijk op het grondgebied van de gemeente Sint-Gillis en verbindt de Ducpétiauxlaan met de Albertlaan. De gebouwen ter hoogte van de bocht staan op grondgebied Vorst.

Het plan voor de aanleg van de straat, in opdracht van de gemeenten Sint-Gillis en Vorst opgesteld door de wegeninspecteur voor de Brusselse voorsteden, Victor Besme, werd vastgelegd bij K.B. van 13.09.1896. Het tracé is het resultaat van de verbreding en het rechttrekken van een deel van de heel oude Hollestraet
, een weg die vertrok in het gehucht «De Cat» in Ukkel (ter hoogte van de huidige Messidorlaan) en liep tot aan de Alsembergsesteenweg (ter hoogte van de huidige Villalaan). Deze weg heette in de 18e eeuw de Catte straete, nadien de Kattenweg in de 19e eeuw, en begin 20e eeuw Rue du Chat [Kattenstraat]. Op grondgebied Vorst werd ze heringericht in het kader van het Plan général d’alignement et d’expropriation par zones voor de Berkendaalwijk (ir. Désiré Van Ouwenhuysen) en mondde uit in de aanleg van de huidige Rodenbachstraat en de Onderlinge Bijstandstraat (zie deze straatnotities). Op grondgebied Sint-Gillis werd de oude weg tot onteigeningszone verklaard op 03.05.1900, met het oog op de aanleg van de nieuwe straat.

[i]Plan général d’alignement et d’expropriation par zones[/i] van de Berkendaalwijk, vastgelegd bij K.B. van 12.07.1902 (ir. D. Van Ouwenhuysen), GAV/OW dossier 12 (Brugmannwijk).

Het was op voorstel van de gemeente Sint-Gillis dat de straat werd vernoemd naar een filantroop, Henri Adolphe Eugène Verheggen (1840-1904), als erkenning voor het aanzienlijke legaat dat hij overmaakte aan de Commission des Hospices Civils de Saint-Gilles.

Enkel de laatste nummers aan pare zijde, nabij de Albertlaan, bevinden zich op grondgebied Vorst; ze werden in 1906 gebouwd en waren de allereerste huizen aldaar (zie nr.28-30, 32 en 34). Op grondgebied Sint-Gillis verliep de vrij korte bebouwingsperiode in twee fases.Eerst werd de straatkant met de pare nummers gebouwd, van 1907 tot 1909, vervolgens de onpare nummers, van 1909 tot 1910. Een vrij bescheiden bebouwing hoofdzakelijk in eclectische stijl met polychroom parement. Hier en daar een pand met neoclassicistische inslag, zoals nr. 22, 1907, dat zijn oorspronkelijk lijst- en schrijnwerk kwijtgeraakt is. De huizen hebben hun originele kenmerken en gelijkaardige vorm met drie bouwlagen behouden, met uitzondering van nr. 8 n.o.v. arch. Jean Maelschalck, 1907, verhoogd met een vierde bouwlaag tijdens de bouw en later met briketten bekleed. De percelen op nr. 17, 19 en 21 worden rond 1910 afgesloten door afsluitingsmuren waarin koetspoorten zijn aangebracht, die leiden naar de achterkant van de huizen in de Albertlaan, nr. 32 tot 36. De afsluitingsmuur van nr. 19 heeft bovenaan een balustrade.
Twee constructies werden later opgetrokken: nr. 10-14, een groot appartementsgebouw (arch. Philippe Stockhem, 1932) en nr. 24 (arch. Jean Berdoux, 1955), een carrosseriewerkplaats met appartement op de verdieping. De gele bakstenen gevel van twee bouwlagen heeft een grote inspringende garagepoort, geflankeerd door twee afgeronde muurvakken.

Bronnen

Archieven
GAV/OW dossier 27 (Eugène Verheggenlaan).
GASG/DS 8: 136 (1907), 286 (1907); 10-14: 276 (1932); 17: 318 (1909); 19: 220 (1909); 21: 307 (1910); 22: 396 (1907); 24: 50 (1955).

Publicaties en studies
VAN LIL, A., Wegwijs te Vorst, Brussel, 1981, pp. 84, 85.
VERNIERS, L., Histoire de Forest-lez-Bruxelles, De Boeck, Brussel, 1949, pp. 209-213.

Tijdschriften
DONS, R., “Les voies de communication à Obbrussel-Saint-Gilles jusqu’au début de 1840”, Le Folklore brabançon histoire et vie populaire, 269, 1991, p. 89.
DONS, R., “Obbrussel-st-Gilles et son réseau de communications. Des origines à 1900 environ”, Cahiers bruxellois, dl. XXVIII, 1987, pp.27, 28.
DONS, R., “Les voies de communication à Obbrussel-Saint-Gilles jusqu’au début de 1840”, Le Folklore brabançon histoire et vie populaire, 269, 1991, p. 89.