Generaal Geneesheer Derachelaan

 

Bekijk de weerhouden gebouwenDeze lange rechte laan verbindt het Klein Zwitserlandplein met de Pierre en Marie Curielaan. Ze wordt onderbroken door de Brillat-Savarinlaan en de Hogeschoollaan, terwijl de Egyptenarenstraat er uitmondt.

Het tracé van de weg – die oorspronkelijk de naam François Donsstraat (zie deze straat) droeg – werd in 1907 getekend in het kader van de eerste plannen van aanleg van de Boondaelwijk (K.B. van 08.11.1907). Het volgt het gebogen tracé van een oude weg, het Steenhouwerstraatje, die begon ter hoogte van het huidige Klein Zwitserlandplein en naar de Boondaelwijk liep. Haar tracé werd rechtgetrokken krachtens de K.B.'s van 02.09.1930 en 19.06.1931; waardoor slechts een klein stuk van de oude weg is bewaard, in de omgeving van het plein. Het uiteindelijke tracé van de straat werd vastgelegd in de definitieve versie van het plan van aanleg van Boondaelwijk, goedgekeurd bij K.B. van 02.11.1937. De straat kreeg toen de nieuwe naam Generaal Geneesheer Derachelaan, behalve het laatste deel, dat de naam François Donsstraat behield.


De laan is vernoemd naar de Belgische arts Paul Derache (Anderlecht, 1873 – Elsene, 1935) die zich tijdens de Eerste Wereldoorlog onderscheidde door verscheidene militaire hospitalen te leiden. Na de oorlog nam hij, als kolonel, de leiding van het militair hospitaal van de Kroonlaan over, en in mei 1932 bereikte hij de hoogste graad in de militaire hiërarchie, die van Luitenant-Generaal Geneesheer. Hij overleed in 1935 in Elsene.

De bebouwing van de straat bestaat uit eengezinswoningen, meestal bel-etagewoningen, en kleine opbrengstpanden (zie nr. 9) en appartementsgebouwen die vooral tussen 1930 en eind jaren 1950 werden opgetrokken. Onder deze gebouwen vermelden we twee voorbeelden in modernistische stijl n.o.v. architect Michel Boelens: het eerste op nr. 24 (zie dit nummer) en het tweede op nr. 114 (1960); het laatste valt op door zijn heldere en geconcentreerde plan, met op elke verdieping twee woningen van het “flat”-type, een aan de straatkant en een aan de tuin (op de voorgevel zijn het oorspronkelijke raamwerk en de oorspronkelijke borstweringen in pan-o-glas helaas vervangen). Wegens zijn sterke visuele impact vermelden we ook het grote complex van drie modernistische appartementsgebouwen n.o.v. architect Eddy Truillet (1955) op nr. 127-129-131-133. Verderop, op de hoek met de Pierre en Marie Curielaan, werd het appartementsgebouw met commerciële benedenverdieping met art-deco-inslag in 1936 ontworpen door architect Emile Delune (nr. 192). Het is helaas verminkt door de verwijdering van zijn oorspronkelijke raamwerk en borstweringen, evenals door de wijziging van de winkelpui (oorspronkelijk in marbriet, in 1954 bekleed met keramiektegels van de firma Helman).


Merken we tot slot op dat het appartementsgebouw op nr. 132 deel uitmaakt van Résidence Coliseum (1957), een geheel dat ook een woning met garage (aan de Boondaalsesteenweg) en een parkeertoren omvat, n.o.v. architect Jean Delhaye in 1955 (zie Boondaalsesteenweg nr. 545-549).