Typologie(ën)
rustoord/tehuis
klooster/abdij
klooster/abdij
Ontwerper(s)
INCONNU - ONBEKEND – 1946
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Neoromaans
Modernisme
Inventaris(sen)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Het monumentale erfgoed van België. Laken (Archistory - 2016-2019)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem), authenticiteit (idem + de kwaliteit van de uitvoering) en integriteit (bewaringstoestand, oorspronkelijke elementen)). Een goed bevat ook artistieke waarde als het kunstwerken omvat (beeldhouwwerken, reliëfs ontworpen voor het goed, enz.) of decoratieve elementen uit de oorspronkelijke bouwperiode of met bijzondere kwaliteit (gesigneerd glasramen, sgraffito, lichtbeuk, enz.).
- Esthetisch Historisch gezien werd die waarde aangewend om waardevolle groene ruimten en natuurlijke of halfnatuurlijke gebieden aan te duiden. De waarde kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Een afweging met andere waarden dringt zich tevens op: de artistieke, de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en de stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen). De volgende selectiecriteria worden er eveneens aan gekoppeld: de ensemblewaarde en de contextuele waarde.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde : - als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente; - of als getuigenis van een periode en/of een zeldzame ontwikkeling van een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; de Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; - of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale lanen of in de Leopoldswijk); - of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur – met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (bv. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte); - of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (bv. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, de Congreskolom); - of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken); - of als het representatief is van het oeuvre van een belangrijke architect in de architectuurgeschiedenis op internationaal, nationaal, regionaal of lokaal niveau (dit betreft zowel befaamde architecten als V. Horta, V. Bourgeois, M. Polak als secundaire architecten, die lokaal verbonden worden aan een gemeente zoals Fernand Lefever in Koekelberg of Emile Hoebeke in Sint-Agatha-Berchem).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen of landschappen hebben in het verleden een prominente rol gespeeld in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte en de stedelijke ruimte. Meestal bepalen zij andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het daarin een rol speelt, bijvoorbeeld : - hoekgebouwen; - coherente pleinen of homogene huizenrijen (gevels die een ensemble vormen van dezelfde stijl, periode en volume); - tuinwijken, - deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, - relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe die architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2018
id
Urban : 38471
Beschrijving
Voormalig Klooster van Maria
Eerherstel, thans rusthuis. Complex in neoromaanseArchitectuurrichting (ca. 1850) die zich beroept op voorbeelden uit de romaanse bouwkunst (10e-12e eeuw) . en modernistischeInternationale stijl (vanaf ca. 1920) waarbij het functionele primeert op de vorm. Wordt gekenmerkt door een rationeel grondplan, eenvoudige geometrische vormen, platte daken en het gebruik van moderne materialen zoals gewapend beton. stijl
ontworpen in 1946 voor rekening van Maison
Saint-Ignace en tijdens de tweede helft van de 20e eeuw geleidelijk
uitgebreid.
Geschiedenis
Het klooster, dat bestond uit twee volumes aan straatzijde gescheiden door een toegangsvolume verlengd door een kapel, omvatte een “home voor jonge meisjes” en “kamers voor dames”. In 1951 liet Maison Saint-Ignace een bijgebouw binnen het bouwblok optrekken. Wellicht gaat het om het onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde. verlengde volume met Schijfstraat nr.34, waar zich thans de kleuterafdeling bevindt van het in de Magnoliastraat gelegen Regina Pacisinstituut. In 1958 verlengde het Institut de Marie Réparatrice het linkervolume met een dieper gebouw van twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), in dezelfde stijl, en in 1963 liet de instelling op het rechtervolume een inspringende verdieping bouwen. In 1993 werd het klooster heringericht als rusthuis, dat in 2004 werd gerenoveerd.
Beschrijving
Bakstenen gevels met similiBepleistering ter imitatie van natuursteen., witsteen en hardsteen. De meeste muuropeningen rechthoekig en met uitspringende omlijsting. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... vervangen.
Linker- en rechtervolume elk met vijf bouwlagen onder plat dak, de eerste bouwlaag lager, als onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. aan het rechteruiteinde. De laatste bouwlaag van de twee volumes is recent opnieuw bekleed; die links was oorspronkelijk opengewerktOpengewerkt, voorzien van een stelsel van kleine, decoratieve openingen. met een rij kleine rondboogvensters. Linkervolume met negen traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), rechtervolume met veertien traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) op de verdiepingen, de eerste acht inspringend achter een volume van slechts twee bouwlagen.
Op de achtergevel van het rechtervolume, in de tweede bouwlaag, gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. rondboogvensters gevat in een rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. arcadeEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. die een kloostergang verlicht. Aan het uiteinde ervan, klein terugwijkend volume van drie bouwlagen.
Toegangsvolume met twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aan straatzijde, opengewerktOpengewerkt, voorzien van een stelsel van kleine, decoratieve openingen. met rondboogopeningen. De linkertravee vormt een rechthoekig torentje, onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. en met een hoog, drieledig vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. (thans gedicht). Bovenaan, twee gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. gevat in een rondboogvormigeBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. omlijsting. In deze bouwlaag, twee kleine gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de zijgevel. Rechts, aan de straat, brede toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. met geveltop van twee bouwlagen, voorzien van een imposant portaal1. In muur uitgespaarde ruimte voor een deur of toegang; - 2. Meer gesloten, voor of achter een gebouw geplaatste beschutting (voorbouw, vestibule). met rondboogomlijsting; rechthoekige ingang onder een hoger impostvensterVenster boven een deur en ervan gescheiden door een stenen dorpel, een entablement of een muurvlak. achter een beeld van Maria met Kind. Daarboven, vier gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. die een hoog kruis, tussen de letters “A ?”, flankeren. In de bovenste bouwlagen, inspringende puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is. opengewerktOpengewerkt, voorzien van een stelsel van kleine, decoratieve openingen. met twee registersVensterstrook in een topgevel. van vier gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur..
Gebouwd op een volume van twee bouwlagen waarin zich diverse lokalen bevinden, hoge basiliekvormige kapel met halfronde koorafsluiting. BepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. muren. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur., arcadesEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. en nissenUitsparing in de dikte van een muur, kan rechthoekig zijn of onder een boog, achtervlak kan vlak, segmentvormig, halfrond of gebogen zijn; diepe nis voor standbeeld. onder rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft.. Tongewelven met lunetten doorsneden door gordelbogen.
Geschiedenis
Het klooster, dat bestond uit twee volumes aan straatzijde gescheiden door een toegangsvolume verlengd door een kapel, omvatte een “home voor jonge meisjes” en “kamers voor dames”. In 1951 liet Maison Saint-Ignace een bijgebouw binnen het bouwblok optrekken. Wellicht gaat het om het onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde. verlengde volume met Schijfstraat nr.34, waar zich thans de kleuterafdeling bevindt van het in de Magnoliastraat gelegen Regina Pacisinstituut. In 1958 verlengde het Institut de Marie Réparatrice het linkervolume met een dieper gebouw van twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), in dezelfde stijl, en in 1963 liet de instelling op het rechtervolume een inspringende verdieping bouwen. In 1993 werd het klooster heringericht als rusthuis, dat in 2004 werd gerenoveerd.
Beschrijving
Bakstenen gevels met similiBepleistering ter imitatie van natuursteen., witsteen en hardsteen. De meeste muuropeningen rechthoekig en met uitspringende omlijsting. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... vervangen.
Linker- en rechtervolume elk met vijf bouwlagen onder plat dak, de eerste bouwlaag lager, als onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. aan het rechteruiteinde. De laatste bouwlaag van de twee volumes is recent opnieuw bekleed; die links was oorspronkelijk opengewerktOpengewerkt, voorzien van een stelsel van kleine, decoratieve openingen. met een rij kleine rondboogvensters. Linkervolume met negen traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), rechtervolume met veertien traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) op de verdiepingen, de eerste acht inspringend achter een volume van slechts twee bouwlagen.
Op de achtergevel van het rechtervolume, in de tweede bouwlaag, gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. rondboogvensters gevat in een rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. arcadeEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. die een kloostergang verlicht. Aan het uiteinde ervan, klein terugwijkend volume van drie bouwlagen.
Toegangsvolume met twee traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aan straatzijde, opengewerktOpengewerkt, voorzien van een stelsel van kleine, decoratieve openingen. met rondboogopeningen. De linkertravee vormt een rechthoekig torentje, onder zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. en met een hoog, drieledig vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. (thans gedicht). Bovenaan, twee gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. gevat in een rondboogvormigeBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. omlijsting. In deze bouwlaag, twee kleine gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de zijgevel. Rechts, aan de straat, brede toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. met geveltop van twee bouwlagen, voorzien van een imposant portaal1. In muur uitgespaarde ruimte voor een deur of toegang; - 2. Meer gesloten, voor of achter een gebouw geplaatste beschutting (voorbouw, vestibule). met rondboogomlijsting; rechthoekige ingang onder een hoger impostvensterVenster boven een deur en ervan gescheiden door een stenen dorpel, een entablement of een muurvlak. achter een beeld van Maria met Kind. Daarboven, vier gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. die een hoog kruis, tussen de letters “A ?”, flankeren. In de bovenste bouwlagen, inspringende puntgevelGevel waarvan de top driehoekig is. opengewerktOpengewerkt, voorzien van een stelsel van kleine, decoratieve openingen. met twee registersVensterstrook in een topgevel. van vier gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur..
Gebouwd op een volume van twee bouwlagen waarin zich diverse lokalen bevinden, hoge basiliekvormige kapel met halfronde koorafsluiting. BepleisterdeMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen. muren. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur., arcadesEén of meerdere bogen, steunend op zuilen of pijlers; kan ook blind zijn. en nissenUitsparing in de dikte van een muur, kan rechthoekig zijn of onder een boog, achtervlak kan vlak, segmentvormig, halfrond of gebogen zijn; diepe nis voor standbeeld. onder rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft.. Tongewelven met lunetten doorsneden door gordelbogen.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 61272 (1946), 60846
(1951), 69342 (1958), 80766 (1963), 105754 (1993), 113131 (2004).
Publicaties en studies
VAN KRIEKINGE, D., Essai de
toponymie laekenoise, Laken, 1995, s.p.
Tijdschriften
Almanach
du Commerce et de l’Industrie, “Lima
(avenue de)”, 1953.
