Generaal Gratrystraat 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 44, 46, 48, 50, 52, 54, 56, 58, 60, 62, 64, 74, 76
Typologie(ën)
burgerwoning
Ontwerper(s)
Pierre DECNOP – architect – 1921-1926
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Eclectisme
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
Onderzoek en redactie
2010-2012
id
Urban : 20841
Beschrijving
Geheel van 34 analoge huizen in eclectische stijl, gebouwd van 1921 tot 1926 naar een ontwerp uit 1921 van architect Pierre Decnop, voor eigen rekening en die van zijn vennoot, Charles Van Waeyenberg.
Oorspronkelijk dachten ze aan eenzelfde gevel voor alle huizen, maar op vraag van de gemeente brachten ze wat variatie in het geheel aan. Het oorspronkelijke plan omvatte tien extra huizen, waarvan enkel nr. 66, 72, 78 en nr. 55 Linthoutstraat werden gebouwd, volgens een ander model dan de vorige.
Gevels met asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers. en traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) met verspringende bouwlagen. Tussen de gevels onderling verschillen de materialen en hun combinatie: rode, gele, roze, witte of grijze baksteen, simili-witsteen, bepleistering, hardsteen of simili-hardsteen. Zo ook variëren de details van de compositie, zoals de behandeling van de onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. (bossage, vleugelstukken, enz.), de vorm van de muuropeningen (rechthoekig, onder steekboogBoog die minder dan een halve cirkel beschrijft; boog in de vorm van een cirkelsegment. Bij vensters spreekt men dan van een getoogd venster of steekboogvenster. of rondboog), de aan- of afwezigheid van uitspringende omlijstingen, pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. op de hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. en een oculusKlein rond, ovaal of polygonaal venster. in het hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. op de toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht., het decor van de borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. (U-vormig, hol, dambord- of visgraatpatroon) of de bekroning van de hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel., soms met pseudokantelen. De borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. zijn recht of gebuiktMet een buik staand; welvend oppervlak dat een ongelijkmatige boogwerking vertoont.. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... soms met roedeverdeling. In het midden van het geheel, op nr. 30 en 32, trapezoïdale houten erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld., die op nr. 30 vervangen.
Garage van latere datum op nr. 36 (1957), 38 (1965) en 48 (1959). Keldervenster getransformeerd op nr. 60 (1972). DakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. van latere datum op nr. 28 en 42. Deur bewaard op nr. 6 tot 16, 26 en 28, 34 tot 42, 50, 56 en 60. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... volledig bewaard op nr. 8, 12, 14 (roedeverdeling), 24 en 26 (roedeverdeling). GietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. bewaard, behalve op nr. 4, 18, 42 en 48 (deels). Alle smeedijzeren borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. zijn bewaard (nr. 64, 74 en 76). KroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). vervangen op nr. 32, 38, 42, 46, 50, 54, 56, 60, 64 en 76. Bekroning met kantelen verdwenen op nr. 2, 26 en 44. Nr. 2 op latere datum met brikettenBaksteenvormige tegel die op het reeds bestaande gevelvlak wordt aangebracht ter imitatie van een bakstenen gevel. bekleed. Nr. 20 op latere datum bepleisterdMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen..
Oorspronkelijk dachten ze aan eenzelfde gevel voor alle huizen, maar op vraag van de gemeente brachten ze wat variatie in het geheel aan. Het oorspronkelijke plan omvatte tien extra huizen, waarvan enkel nr. 66, 72, 78 en nr. 55 Linthoutstraat werden gebouwd, volgens een ander model dan de vorige.
Gevels met asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers. en traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) met verspringende bouwlagen. Tussen de gevels onderling verschillen de materialen en hun combinatie: rode, gele, roze, witte of grijze baksteen, simili-witsteen, bepleistering, hardsteen of simili-hardsteen. Zo ook variëren de details van de compositie, zoals de behandeling van de onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. (bossage, vleugelstukken, enz.), de vorm van de muuropeningen (rechthoekig, onder steekboogBoog die minder dan een halve cirkel beschrijft; boog in de vorm van een cirkelsegment. Bij vensters spreekt men dan van een getoogd venster of steekboogvenster. of rondboog), de aan- of afwezigheid van uitspringende omlijstingen, pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. op de hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. en een oculusKlein rond, ovaal of polygonaal venster. in het hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. op de toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht., het decor van de borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. (U-vormig, hol, dambord- of visgraatpatroon) of de bekroning van de hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel., soms met pseudokantelen. De borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. zijn recht of gebuiktMet een buik staand; welvend oppervlak dat een ongelijkmatige boogwerking vertoont.. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... soms met roedeverdeling. In het midden van het geheel, op nr. 30 en 32, trapezoïdale houten erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld., die op nr. 30 vervangen.
Garage van latere datum op nr. 36 (1957), 38 (1965) en 48 (1959). Keldervenster getransformeerd op nr. 60 (1972). DakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. van latere datum op nr. 28 en 42. Deur bewaard op nr. 6 tot 16, 26 en 28, 34 tot 42, 50, 56 en 60. SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ... volledig bewaard op nr. 8, 12, 14 (roedeverdeling), 24 en 26 (roedeverdeling). GietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. bewaard, behalve op nr. 4, 18, 42 en 48 (deels). Alle smeedijzeren borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. zijn bewaard (nr. 64, 74 en 76). KroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). vervangen op nr. 32, 38, 42, 46, 50, 54, 56, 60, 64 en 76. Bekroning met kantelen verdwenen op nr. 2, 26 en 44. Nr. 2 op latere datum met brikettenBaksteenvormige tegel die op het reeds bestaande gevelvlak wordt aangebracht ter imitatie van een bakstenen gevel. bekleed. Nr. 20 op latere datum bepleisterdMuur of plafond bedekt met een laag mortel op basis van een mengsel van kalk, gips of cement en zand, met of zonder andere fijne toeslagmaterialen..
Bronnen
Archieven
GAS/DS 2, 4: 114-2-4; 6, 8: 114-6-8; 22 tot 28: 114-22-24-26-28; 34, 36: 114-34-36; 38, 40: 114-38-40; 50, 52: 114-50-52; 54, 56: 114-54-56; 58: 114-58; 60, 62: 114-60-62; 64: 114-64; 74, 76: 114-74-76.
