Louis Moricharplein

 

Bekijk de weerhouden gebouwenGroot rechthoekig plein op hellend terrein. Voormalig Parmaplein, sinds 1911 Louis Moricharplein: ‘en témoignage des services rendus à l'enseignement pendant 25 ans par Louis Morichar, conseiller communal et échevin de l'Instruction publique et des Beaux-Arts' [‘Als blijk van erkentelijkheid voor bewezen diensten aan het onderwijs gedurende 25 jaar door Louis Morichar, gemeenteraadslid en schepen van openbaar onderwijs en schone kunsten'], zoals aangegeven op herdenkingsplaat op nr. 56 van Koninklijk Atheneum Paul Delvaux (zie Retoricastraat nr. 14-16).

Voor de verstedelijking van Sint-Gillis wordt het bronrijke gebied van het huidige Moricharplein en haar directe omgeving voor de landbouw gebruikt. Tot omstreeks het midden van de 17e eeuw horen de bronnen de Sint-Pieterskloosters en de Kapucijnen toe, die via zelf gebouwde reservoirs en leidingen hun stedelijke vestingen van water voorzien. In 1661 verwerft de Stad Brussel dit terrein van 230 are en breidt het bestaande waterwinningsysteem verder uit om de bovenstad van water te voorzien.
In de 18e eeuw telt het zogenaamde ‘bronnenterrein van Sint-Gillis' een twintigtal gemetselde water- en zinkputten die twee reservoirs voeden.

Volgens het groot plan van aanleg voor het gebied tussen de Waterloosesteenweg, de Charleroisesteenweg, de Louizawijk en de Waterloolaan n.o.v. Victor Besme van 1862 moet het bronnenterrein verdwijnen. Uiteindelijk stopt de Stad rond 1874 de uitbating van de bronnen. Van een openbaar plein is aanvankelijk geen sprake. In 1881 worden ingrijpende ophoging- en nivelleringswerken uitgevoerd, terwijl het Brusselse schepencollege een jaar later beslist het terrein te verkavelen. De percelen worden tussen 1897 en 1902 verkocht om snel bebouwd te worden.


Louis Moricharplein (Verzameling postkaarten A. van Bellingen, ca 1900).

In 1898 dient de gemeente Sint-Gillis bij de Brusselse administratie een aanvraag in voor de verwerving van een terrein van ca. 6.900m² voor de aanleg van een 'openbaar plein'. Het wordt aanvankelijk als oefenterrein voor de burgerwacht en als kinderspeelplein gebruikt. De huidige organisatie dateert van 1958. Het plein bestaat uit drie terrassen met sportterreinen en tuintjes. Een galerij (vroeger vestiaire, nu overdekte speelplaats) deelt het plein op.

De N-W zijde van het plein wordt afgesloten door het Atheneum Paul Delvaux, ontworpen en gebouwd voor de aanleg van het plein, nl. in 1880. Burgerhuizen op percelen van 6 tot 7 m breed en met overwegend eclectische of art-nouveau gevels, omringen het plein. Twee derden van de woningen is naar de hand van architecten, de rest n.o.v. aannemers. De meest actieve bouwmeester op het plein, Gilion Wittebort, aannemer en arch., ontwerpt een rij huizen aan de N-O zijde van het plein (zie nr. 5 tot 12). Op nr. 2 en 18, resp. 1902 en 1901, huizen met neoclassicistische inslag en asymmetrische compositie. Op nr. 29, op hoek met Spanjestraat, L-vormig kantoorgebouw met vensterregisters n.o.v. arch. René Brewaeys, 1973, ter vervanging van vijf eengezinswoningen. Nr. 22, 23 en 24 maken samen met Ierlandstraat nr. 1 en 3 deel uit van ensemble i.o.v en n.o.v. aannemers Pierre et Joachim Vuy, 1892.