Vondelstraat

De Vondelstraat verbindt de Rubensstraat met de Vleugelsstraat; ze kruist de Renkinstraat en de Verhasstraat, de Florisstraat en de Quinauxstraat.

Net als de Rubensstraat en de Renkinstraat werd het eerste deel van de Vondelstraat aangelegd op vraag van en op de terreinen van de Compagnie Immobilière de Belgique, evenals van de heren Mercier c.s., krachtens een goedkeuring afgeleverd tijdens de gemeenteraadszitting van 20.10.1874 en bekrachtigd bij K.B. van 31.12.1875. In 1877 werden de werken voor de aanleg van deze zestien meter brede straat voltooid. In een tweede fase werd de straat verlengd tot aan de Vleugelsstraat, op de bedding van een oude weg, Postweg genaamd, in het kader van aanleg van de wijk rond het toekomstige gemeentehuis. Het plan voor deze wijk werd opgesteld door gemeentelijk ingenieur Bouchez en werd aangenomen tijdens de gemeenteraadszitting van 28.02.1881 en bekrachtigd bij K.B. van 20.04.1882. De bestratingswerken werden in 1883 uitgevoerd.

Oorspronkelijk droeg het eerste deel de naam Memlingstraat (vaak als Hemling geschreven), verwijzend naar de 15e-eeuwse schilder. Na 1881 kreeg de straat echter de naam van de Hollandse dichter en dramaturg Joost van den Vondel (Keulen, 1587 – Amsterdam, 1679).

De residentiële straat werd hoofdzakelijk in de jaren 1880 en 1890 bebouwd met burgerhuizen, overwegend in neoclassicistische stijl. Het eerste straatdeel werd vooral tijdens het eerste decennium bebouwd. Vermelden we, op nr. 6, een van de eerste woningen in de straat, inspringend ten opzichte van de rooilijn, gebouwd tussen 1875 en 1881, evenals nr. 40, een huis waarin vanaf 1883 kinderopvangplaats Henriette was ondergebracht, bestemd voor kinderen uit behoeftige gezinnen. Daarnaast vallen nog twee bijzonder homogene huizenrijen op: een aan pare zijde, gevormd door nr. 52, 54 (1887) en 56, 58 (ca. 1885), de andere aan onpare zijde, gevormd door nr. 71 en 73 (1888), 75 (1889), evenals 77 en 79 (1888). Vermelden we eveneens, aan pare zijde, nr. 20 (jaren 1880), ontworpen als geheel met nr. 22 en 24, 26 (ca. 1881), als geheel met nr. 28, 64 (1887), 76 en 78 (1897), 82 (1890), 84 (1890) en 90 (1899). Aan onpare zijde vermelden we nr. 41 (1886), ontworpen als geheel met nr. 43, en 61 (1888), alsook 65, 67 (1892) en 91 (1888), alle drie ontworpen i.o.v. aannemer Slagmulder, het eerste als geheel met nr. 63, het derde als geheel met nr. 85 tot 89. Aan het einde van de straat bevinden zich enkele woningen in eclectische stijl, zoals nr. 98 (n.o.v. architect Buysschaert, 1889) of nr. 94, 96, 119 en 121 (zie deze nummers). Veel huizen werden in de loop der jaren verbouwd.