Onderzoek en redactie

2007-2009

 

Bekijk de weerhouden gebouwenRechtlijnige straat van Flageyplein naar Louizalaan. Ze ligt zowel op het grondgebied van Elsene als op dat van Brussel. Ze kruist talrijke straten: de Vleurgatsesteenweg, Gachardstraat, Van Elewyckstraat, Dautzenbergstraat, Charles Decosterstraat, de Henninstraat, Paul Spaakstraat en Lensstraat. De meeste bebouwing bevindt zich op Elsene (van nr. 1 tot nr. 119 en van nr. 2 tot nr. 124).

Net als de Gachardstraat, Lensstraat en Dautzenbergstraat, ligt de Lesbroussartstraat op het terrein van het voormalige landgoed ter Kluyse, waarvan de gebouwen en de vijver in het midden van de 19e eeuw verdwenen en het terrein werd verkaveld.
Ze is een van de straten die werden aangelegd in het kader van het Plan d'ouverture de plusieurs rues dans le quartier de l'Ermitage entre l'avenue du Bois de la Cambre et les chaussées de Vleurgat et d'Ixelles, goedgekeurd bij K.B. van 11.11.1863, dat het tracé van de in 1846 door Charles Vandestraeten geplande straten (K.B. van 27.04) bekrachtigde en/of wijzigde. Voor de aanleg van de straat in 1865 die beneden-Elsene met de Louizalaan verbindt, moesten omvangrijke grondwerken worden uitgevoerd.

Sinds 1914 rijdt tram 81 door de Lesbroussartstraat.

De straat werd genoemd naar Jean-Baptiste Lesbroussart (Gent, 1781 - Elsene, 1855), schrijver, journalist en professor aan de universiteit van Luik.

Lesbroussartstraat 120 (foto 2009).

De Lesbroussartstraat werd bebouwd tussen 1866 en 1910. In het begin van de 20e eeuw waren vrijwel alle percelen bezet.
Oorspronkelijk moet zij een erg homogeen aspect hebben gehad met huizenrijen in neoclassicistische stijl met symmetrische compositie, dat thans helaas sterk gewijzigd is. Niettemin zijn er enkele goed bewaarde voorbeelden van (zie nr. 15, nr. 19, van nr. 24 tot nr. 28, het geheel van nr. 40 en 42 en nr. 83 n.o.v. architect Florentin Flamand, 1885). Daaronder nr. 120 waarin een oude achttiende eeuwse deuromlijsting werd verwerkt. Daarna werden op de overige percelen die smaller zijn, huizen met asymmetrische compositie gebouwd, onder meer de huizenrij van nr. 101 tot nr. 105.

Op het einde van de 19e eeuw werden de nog braakliggende percelen bebouwd met huizen in eclectische stijl en/of met minder stereotiepe proporties. Opvallend is een mooie rij burgerwoningen in eclectische stijl van nr. 74 tot nr. 88 of de nr. 41 en 41a (1899), nr. 71 (1886), nr. 73 – met sgraffitidecor (1900) en nr. 77 (1900). Op nr. 114 bevindt zich een klein huis in pittoreske stijl van twee bouwlagen onder mansardedak en met een dakvenster met zichtbare dakstoel, geflankeerd door twee kleine dakkapellen. De datum ‘1889' is met ankers op dit huis aangegeven. In 1905 breidde Alban Chambon dit huis uit met een bijgebouw.
Op nr. 59 bevond zich het atelier en de handelsruimte van beeldhouwer Verfaille. Het werd in 1899 ontworpen door architect Paul Hankar. Hier zijn vooral de archivolten met art-nouveaulijnen opmerkelijk. Achter het huis lag het atelier dat uitgaf op de Charles Decosterstraat (nr. 4). Dezelfde beeldhouwer liet later een huis bouwen op de hoek met laatstgenoemde straat (nr. 57).

De eerste gebouwen met handelsruimte op de benedenverdieping werden gebouwd tussen 1890 en 1900 (zie nr. 31-33-35 en nr. 62). Kort daarna werden talrijke oudere huizen op de benedenverdieping verbouwd tot handelsruimte met een handelspui die in de loop van de jaren nog talrijke keren werd gewijzigd.

Lesbroussartstraat 32 – Gachardstraat 2-4 (foto 2009).

Op het nr. 32 van de Lesbroussartstraat en het nr. 2-4 van de Gachardstraat, staat het enige appartementsgebouw in art deco van de straat. Het heeft een handelsruimte op de benedenverdieping. Het werd in 1927 gebouwd op een perceel waar zich een garage bevond voor de reparatie van auto's. Het telt vijf bouwlagen en zeven traveeën en heeft een gevel in baksteen met elementen in witsteen.

Het enige modernistische gebouw in de straat is het appartementsgebouw op nr. 124, dat resulteert uit de radicale verbouwing in 1965 (architect Roger De Boeck) van een huis in eclectische stijl dat waarschijnlijk van eind 19e eeuw dateert.

Bronnen

Archieven
GAE/DS 32: 200-32/141-2-4; 40: 200-40; 41, 41a: 200-41-41a; 42: 200-42; 59: 200-59; 71:200-71; 77: 200-77; 83: 200-83; 103:200-103; 105: 200-105; 114: 200-114; 120: 200-120; 124: 200-124.
GAE/OW Historique des rues (1925).
GAE/OW 200; 65; 123; 116.
SAB/Bulletin communal de Bruxelles, II, 1866, p. 598.
GAE/OW Q14 Quartier de l'Ermitage (doos nr. 37).
RABa Provinciebestuur Brabant, Dienst 12, 744.

Publicaties en studies
BOVY, P., Vers l'Ermitage, À la découverte de l'histoire d'Ixelles, vol. 9, Gemeente Elsene, Brussel, 2002, p. 33.
DUQUENNE, X., L'avenue Louise à Bruxelles, Xavier Duquenne éd., Brussel, 2007, pp. 20, 120.
GONTHIER, A., Histoire d'Ixelles, Le Folklore Brabançon, Impr. De Smedt, Brussel, 1960, pp. 138-140, 144-146, 217.
GUILLAUME, A., MEGANCK, M., et al., Atlas du sous-sol archéologique de la Région de Bruxelles:15 Ixelles, Brussel, 2005, pp. 66-67.
Inventaire visuel de l'architecture industrielle à Bruxelles – Ixelles, AAM, Brussel, 1980-1982, fiche nr. 42.
Ixelles, Ensembles urbanistiques et architecturaux remarquables, ERU, Brussel, 1990, pp. 75-80.
Histoire des transports publics à Bruxelles, Tome 1 ‘La belle époque' STIB, Brussel, 1976, p. 267.
LE ROY, P., Monographie de la commune d'Ixelles, Imprimerie Générale, Brussel, 1885, pp. 272-274.

Tijdschriften
HAINAUT, M., ‘Une rue d'Ixelles porte leur nom', Mémoire d'Ixelles, 29, 1988, p. 19.