Onderzoek en redactie

2009-2011

 

Bekijk de weerhouden gebouwenRechtlijnige straat van de Boondaalsesteenweg naar de rotonde die ze vormt met de Giststraat, de Luikenaarsstraat, de Jean Paquotstraat en de Félix Boviestraat. Via de Belvédèrestraat staat ze in verbinding met het Heilig-Kruisplein en de vijvers van Elsene.

Net als de Brouwerijstraat, de Giststraat, de Spiraalbuisstraat, de Mouterijstraat en de Luikenaarsstraat (vroeger rue de l'Orge [Gerststraat], ontstaan uit de verbreding van de Zwanenberg), werd de Kuipstraat aangelegd in het kader van het Plan de la transformation du quartier du Cygne, de wijk gelegen tussen de Graystraat, het Flageyplein (destijds Heilig-Kruisplein), de Boondaalsesteenweg en de Kroonlaan. Deze wijk bestond destijds slechts uit vier smalle straten: de Fonteinstraet, de Damstraet, de Zwanenberg en de Zwanenstraat. In het kader van dit plan dat werd opgesteld door inspecteur der wegen Victor Besme en werd goedgekeurd bij K.B. van 25.05.1894, werden de eerste verbreed terwijl de Zwanenstraat verdween.

Net als de rest van de straten in de buurt (brouwerij, spiraalbuis, gist, mouterij en gerst) herinnert deze naam eraan dat deze plaats vroeger het centrum was van een grote brouwerijindustrie.

[i]Plan de la transformation du quartier du Cygne[/i], inspecteur der wegen Victor Besme, K.B. van 25.05.1894, GAE/OW 46.

De Kuipstraat werd vooral bebouwd tussen 1901 en 1903. Nadien, tussen 1905 en 1911, werden nog enkele percelen opgevuld. Het laatste gebouw dateert van 1926 (nr. 30-32). Het betreft grotendeels burgerwoningen in eclectische stijl, vaak met handelsruimte op de benedenverdieping (nr. 10 en 21, n.o.v. architect Joseph Dierickx, 1901 en 1902; nr. 38, 1903) die in de loop van de tijd vaak werden gewijzigd (verhoging, vervanging van het schrijnwerk of het ijzerwerk, toevoeging van dakkapellen enz.).
Enkele typologieën zijn opmerkelijk: op nr. 16A en 18, huis en bierhandel Vanderschueren; nr. 20 en 22, woningen, magazijnen en melkerij van de gebroeders Thomé en op nr. 24 een opbrengsthuis dat eveneens voor laatstgenoemden werd ontworpen (zie deze nr.). Op nr. 3 bevindt zich een huis in eclectische stijl met elementen van neo-Vlaamse renaissance met handelsruimte op de benedenverdieping. Het werd in 1901 ontworpen door architect-landmeter C. Marlier, als uitbreiding van het café Au Grand Turc waarvan de hoofdingang gelegen was op het nr. 28-30 van de Boondaalsesteenweg. In 1902 lieten de gebroeders Ceuppens, de eigenaren van dit café ook het aanpalende huis bouwen (nr. 5, architect Joseph Dierickx).

Bronnen

Archieven
GAE/OW Historique des rues (1925).
GAE/OW 46.
GAE/OW Q9 Quartier du Cygne.
GAE/DS 10: 85-10; 21: 85-21; 38: 85-38.

Publicaties en studies
GONTHIER, A., Histoire d'Ixelles, Le Folklore Brabançon, Impr. De Smedt, Brussel, 1960, pp. 45-90, 134-135, 160-161, 216.
HAINAUT, M., BOVY, Ph., Le quartier du Cygne (1), Gemeente Elsene, Brussel, 2000 (À la découverte de l'histoire d'Ixelles, 6).
HAINAUT, M., BOVY, Ph., Le quartier du Cygne (2), Gemeente Elsene, Brussel, 2000 (À la découverte de l'histoire d'Ixelles, 6).
Ixelles, Ensembles urbanistiques et architecturaux remarquables, ERU, Brussel, 1990, pp. 93-98.
LE ROY, P., Monographie de la commune d'Ixelles, Imprimerie Générale, Brussel, 1885, pp. 295-305.