Typologie(ën)

burgerwoning

Ontwerper(s)

Ernest DELUNEarchitect1892

Juridisch statuut

Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024

Stijlen

Eclectisme

Inventaris(sen)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

Onderzoek en redactie

2011-2013

id

Urban : 21459
lees meer

Beschrijving

Opmerkelijk burgerhuis in eclectischeVeel voorkomende stijl (ca. 1850-1914) die inspiratie put uit verschillende architectuurstijlen uit het verleden. Komt door de combinatie van enerzijds verschillende stijlelementen en anderzijds nieuwe technieken en materialen tot een unieke eigentijdse creatie. stijl, ontstaan uit de verbouwing in 1892 van een ouder huis (ca. 1870) door architect Ernest Delune (zie signatuur op zijgevel).

Geschiedenis
De huidige villa is het resultaat van de uitbreiding van een ouder huis gebouwd rond 1870 voor tuinbouwer en -architect Antoine Willems (1828-1880). Daarnaast omvatte het eigendom een grote tuin bestemd voor het tuinbouwbedrijf. Bij de dood van A. Willems in 1880 zette zijn weduwe, Catherine Bouton, de activiteiten voort tot in 1885, toen Edmond Canonne het huis kocht. In 1892 belastte Canonne architect Ernest Delune met ingrijpende uitbreidingswerken die tot de huidige villa leidden.

In 1918 verkocht E. Canonne zijn eigendom aan de Société des Tramways Bruxellois, gevestigd in de Renbaanlaan, die het in haar bezit hield tot in 1989. In de tuin werden aan de straatzijde en achter de villa nieuwe gebouwen (loodsen) opgetrokken.

Beschrijving
Villa van vier bouwlagen in twee volumes, het ene rechthoekig aan de straatkant (1892), het tweede in L-vorm (ca. 1870). Bijzonder decoratieve gevels: op hardstenen sokkelHoge plint van een gevel; fungeert als voetstuk in ordonnantie van de gevel., bakstenen gevels met witstenen elementen en banden in donkerblauwe baksteen. Muuropeningen met verschillende vormen: rechthoekig, onder rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. of getoogdBoog die minder dan een halve cirkel beschrijft; boog in de vorm van een cirkelsegment. Bij vensters spreekt men dan van een getoogd venster of steekboogvenster., sommige per twee of drie gekoppeldTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd..
Rechthoekig volume met, langs de Burgemeestersstraat, gevel van drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) van verschillende breedte. Op eerste verdieping, stenen en houten erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. onder lessenaarsdakDak bestaande uit één hellend dakvlak.; borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. versierd met balustersVaasvormige spijl van een borstwering.. Aan de tuinzijde, drielichtenGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere. op eerste en tweede verdieping; op eerste, drielichtGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere. onder boogveldenEen vlak omsloten door de binnenbegrenzing van een boog en de horizontale lijn die de aanzetten verbindt; meestal boven muuropeningen en soms versierd (beeldhouwwerk, blinde traceringen, cementtegels, …). versierd met schelp achter balkon met balustersVaasvormige spijl van een borstwering.; op tweede, centraal vensterLicht- en/of luchtopening in een muur. dat in topgevelHoogste deel van een gevel, vaak driehoekig en/of getrapt. uitmondt (uitspringende dakstoel).
Tweede volume in L-vorm. Aan de tuinzijde, toegangsdeur onder rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft., achter stenen bordes1. Verhoogd platform vóór de ingang van een gebouw, bereikbaar via een aantal treden; - 2. Vloertje, boven aan of midden in een trap.; balkon met ijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust..

Breed uitkragend dak met pittoreskeCottagestijl (eind 19e tot midden 20e eeuw): Verwijst naar de Engelse ‘cottage’ en is aldus geinspireerd op landelijke architectuur. Gekenmerkt door het decoratief aanwenden van hout in puntgevels, balkons, loggia’s, enz. Pittoreske vormgeving en volumewerking vaak benadrukt in het dakenspel. kroonlijstenStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). (sommige met lamberkijn). SchrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ...  vervangen.

Toegang via dubbele smeedijzerenTaai, ‘kneedbaar’ ijzer dat ambachtelijk wordt ‘gesmeed’ (gehamerd bij hoge temperatuur) tot decoratieve bouwonderdelen als tuinhekken, borstweringen… deur tussen zuilenCilindervormig steunpunt; vaak voorzien van basis en kapiteel. De kleine en/of dunne variant ervan wordt colonnet genoemd. in vergelijkbare materialen als die van de villa.

Bronnen

Archieven
GAE/DS 45-46.
GAE/OW 45 (beraadslagingen van de gemeenteraad tijdens de zitting van 22.12.1885).

Publicaties en studies
DELABY, É., “La villa Solbos (rue du Bourgmestre, 46)”, Mémoire d'Ixelles, 49-50, 1992, pp.14-21.
“Les Delune, architectes ixellois”, Mémoire d'Ixelles, 43-44, 1991, p.39.