Inventaris(sen)

  • Inventaris van koloniale sporen (DPC-DCE 2024-2025)

 

Bekijk de weerhouden gebouwen

Van de Waterloosesteenweg naar de Amazonestraat en het Drievuldigheidsvoorplein. Op de grens van Sint-Gillis en Elsene.

Het rechttrekken van de oude buurtweg nr. 24 werd na overleg in de gemeenteraad van Elsene goedgekeurd bij K.B. van 22.09.1888. Haar naam herinnert aan het ‘grote koloniale avontuur' van Leopold II.

Aan pare kant behoort slechts een klein gedeelte van de hoek met de Waterloosesteenweg tot de gemeente Elsene (nr. 2-2a-2b). Hier, op de hoek van de Charleroisesteenweg nr. 258-258a en de Waterloosesesteenweg nr. 406-408 (zie inventaris Sint-Gillis, Charleroisesteenweg), bevindt zich een geheel van drie gebouwen in geometrische art nouveau, volgens plannen van architect Benjamin De Lestré-De Fabribeckers van 1907.

Aan onpare kant ligt alleen het gedeelte tussen de Waterloosesteenweg en de Amerikaansestraat op het grondgebied van Elsene. Het aspect van dit gedeelte wordt ontsierd door een complex van appartementsgebouwen en een handelsruimte (architect David De Wever en geassocieerde architecten, 2003) ter vervanging van een deel van de gebouwen toebehorend aan het voormalige klooster van Dames du Sacré-Cœur.

De rest van het huizenblok gevormd door de Amerikaansestraat (nr. 37) en de Notarisstraat (nr. 33-33a) wordt ingenomen door het Centre scolaire Ma Campagne, de voormalige Sacré-Cœur-school en zijn bijgebouwen. Het bestaat uit een kleuterschool en een lagere en secundaire school.

Klooster van Le Sacré-Cœur, gezien vanaf Waterloosesteenweg, s.d. (Verzameling Dexia Bank).

Voordien was al de grond tussen de Afrikaansestraat, de Amerikaansetraat en de Notarisstraat in het bezit van de Dames du Sacré-Cœur. Het terrein werd in verschillende fasen bebouwd met onder meer het klooster van de Dames du Sacré-Cœur (volgens het kadasterregister, van 1892) in de Waterloosesteenweg en een kapel. De thans gesloopte ‘classes supérieures pour jeunes filles, un pensionnat, un externat et une école primaire' [hogere klassen voor jonge meisjes, een pensionaat, een externaat en een basisschool] waren eveneens aan het klooster verbonden.

Het klooster (thans Waterloosesteenweg nr. 412) in eclectische stijl bestaat uit drie- U-vormig opgestelde vleugels rond een op de Waterloosesteenweg uitgevende tuin. Het werd in 1994 en 2003 grondig gerenoveerd door de architecten van het Atelier d'Architecture Alta, P. Barras, M. Pizzuti et A. Vertomme. De kapel en de voormalige pastorie werden tijdens deze werken gesloopt.

In de jaren 1930 werden de gebouwen van het klooster te klein en werd een nieuwe lagere school gebouwd aan het andere uiteinde van het terrein: de école du Sacré-Cœur (architect Paul Dhaeyer, 1936). Het is een U-vormig gebouw dat grenst aan de Notarisstraat (nr. 33), de Amerikaansestraat (nr. 37) en de Afrikaansestraat. De inkom van het gebouw in de Notarisstraat werd door het programma opgelegd.

De school in modernistische stijl wordt gekenmerkt door geometriserende elementen en materialenspel.

In 1958 bouwde dezelfde architect een nieuwe vleugel, in het midden van de Notarisstraat (tussen nr. 33 en 35), naast het bestaande gebouw. Het vormde een verbinding tussen de school en het klooster. Deze vleugel werd in 2001 gesloopt voor de bouw van een appartementsgebouw, het huidige nr. 35 in de Notarisstraat (Atelier Art Urbain, 2001-2004).

Notarisstraat 33 op hoek met Amerikaansestraat ([i]Bâtir[/i], 61, 1937, p. 1523).

In het verlengde van de U van de school, werden aan weerszijden bijgebouwen toegevoegd. Dat geldt voor de Afrikaansestraat nr. 3, waar in 1988 sommige schoolgebouwen werden gesloopt voor de bouw van een nieuwe vleugel (architect Luc Helbig) en voor de Notarisstraat nr. 33a, waar in 1998 de toren van de kapel van de École du Sacré-Coeur werd gesloopt voor de bouw van een nieuwe vleugel door het Bureau d'Architecture Émile Verhaegen. Hij werd op 15 november 2003 ingehuldigd.

Bronnen

Archieven
GAE/OW Historique des rues (1925). GAE/TP 284.
GAE/DS 3 : 6-3 ; 284-33, 284-33a, 284-35, 6-3, 315-412.
GASG/DS 3 : 178 (1936).
KAB, Elsene, 7e divisie, sectie B, MC 207, 1892-89, 1894-119.

Publicaties en studies
GUERIN, T., GRYSEELS, A., Ixelles en cartes postales anciennes – Elsene in oude prentkaarten, Bibliothèque Européenne – Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1972.

Tijdschriften
DELETANG, M., ‘ Les nouvelles écoles des Dames du Sacré-Coeur-. Architecte: Paul Dhaeyer', Bâtir, 61, 1937, pp. 1523-1525.