close the map
Sint-Gillis, Vorst

Belgradostraat

Onderzoek en redactie

1997-2004

 

Bekijk de weerhouden gebouwenLange straat tussen Van Volxemlaan en Koningslaan. Knik in het begin van de straat, overig deel rechtlijnig en evenwijdig met de Fonsnylaan / Van Volxemlaan en de de Mérodestraat. Gelegen op het grondgebied van de gemeentes Vorst en Sint-Gillis.

De straat werd aangelegd bij K.B. van 15.02.1882 maar volgt het tracé van de ‘Oude Vorstweg’ die verderliep in de Sint-Denijsstraat (langs de zuidzijde) en de E. Féronstraat en Fontainasstraat (langs de noordzijde) om te eindigen aan de Hallepoort. Ze liep op de rechteroever van de Zennevallei. Deze belangrijke verbindingsweg, vermeld vanaf 1321, was ook bekend als de Oude Herbaene van Brussel naer Halle of nog de Herbaene van de vallei. De verbeteringswerken van de Vorstse steenweg (oude Middelweg) in het begin van de 18de eeuw, leidde tot het verval en zelfs de gedeeltelijke verdwijning van de Oude Vorstweg in Sint-Gillis.

In 1845 wijzigt de Oude Vorstweg in Hondestraet en later, in 1893, in de Voorstadstraat. In 1898 wordt het gedeelte in Sint-Gillis de Belgradostraat en deze in Vorst de Sint-Antoniusstraat. Vanaf 1904 krijgt de volledige straat de benaming Belgradostraat.

De straat wordt haast volledig bebouwd tussen 1882 en 1914 in eclectische stijl. Zijn ligging nabij het Zuidstation bepaalt de typologie bestaande uit grote industriële panden en opbrengstwoningen. Zo bouwde de industrieel Edouard Heutz in 1904 de ‘Brasserie de l’Avenir’ (zie nr. 13, 13a-13b) en het daaropvolgend jaar het geheel van opbrengstwoningen nr. 33-35 en 37-39. Een tweede, thans verdwenen biermagazijn, bevond zich op nr. 11 en was in het bezit van Wielemans Ceuppens (1909). Het geheel nr. 15 t.e.m. 21 dateert van 1904 – 1947 en bestaat uit een reeks gebouwen in heterogene stijlen die zowel langs het straatperceel als binnenin het bouwblok werden gebouwd, verbouwd en vergroot voor de ‘Fabrique de lits et meubles en fer S.A. Jules. Marchot’. Op nr. 23-25-27 bevond zich het atelier met opbrengstwoningen van de ‘Ferronnerie d’Art et Quincaillerie pour Bâtiment Etabl. Auguste Vandewynckele’ dat zijn handelspand had op het verlengde van het perceel dat uitkomt op de de Mérodestraat 293-295, 297-299 en 301-303.

Het gedeelte op Sint-Gillis wordt voornamelijk ingenomen door installaties van de voormalige Brusselse Trammaatschappij, heden MIVB: ateliers aan pare kant (zie nr. 114-116 en Fonsnylaan nr. 122-124) en stelplaats voor trams aan onpare kant (zie Koningslaan nr. 19). De sterk gewijzigde woningen nr. 110 en 112 dateren van 1846 of voor het rooilijnenplan van 1882. Op het einde van de straat bevinden zich enkele handelspanden die aansluiten bij de commerciële Koningslaan (zie nr. 134).

Bronnen

Archieven
GAV/DS 11 4828 (1909), 23340 (2010); 15 24374 (2012); 17-19 3603 (1904), 3741 (1905), 4321 (1907), 4360 (1907), 5267 (1910), 6012 (1912), 6352 (1913), 7314 (1922), 9959 (1928), 10626 (1929), 13590 (1937), 14777 (1946), 20297 (), 20566 (1984); 21 23199 (2004), 23625 (2006); 23-25-27 3684 (1905), 3726 (1905), 4149 (1907), 5922 (1912), 10197 (1929); 29-35-37-39 3801 (1905), 14672 (1946), 19589 (1970), 26140 (2016).
ACSG/Urb. 110: 2606 (1846), 406 (1925); 112: 3455 (1890).

Publicaties en studies
CULOT, M. [dir.], Forest. Inventaire visuel de l'architecture industrielle à Bruxelles, AAM, Brussel, 1980-1982, fiche 4, 5, 6, 20, 21, 26.
DONS, R., ‘Les voies de communication à Obbrussel-Saint-Gilles jusqu’au début de 1840’, Le Folklore brabançon, 269, 1991, pp. 61-98.
Saint-Gilles. Ensembles urbanistiques et architecturaux remarquables, ERU ASBL, Brussel, 1988, p. 49.
VAN LIL, Wegwijs te Vorst, Brussel, 1981: pp. 17-18.