Onderzoek en redactie
1989-1994
Bekijk de weerhouden gebouwenVan Kiekenmarkt naar Bisschopsstraat. Rechtlijnige straat, parallel met de Anspachlaan en oorspronkelijk geflankeerd door de Centrale Hallen, ontstaan in het kader van de Zenne-sanering (1867-1871). Eertijds bevond zich hier de zogenaamde “Werf”, een aanlegkade op de oostoever van de Zenne, in de nabijheid van het Castrum, die opklom tot de vroegste geschiedenis van de stad (10e eeuw). Ca. 1290 stond hertog Jan I de rechten op de kraan en de waag af aan de stad; ca. 1302 werd op de tegenoverliggende westelijke Zenne-oever de zogenaamd “Nieuwe Werf” uitgebouwd (huidige Zwarte Lievevrouwstraat). Het economische belang van de middeleeuwse haven en de Zenne verviel na het graven van het kanaal van Willebroek (1550-1561), met een nieuw dokkencomplex in het noordwesten van de stad (zie Baksteenkaai). Op de oude “Werf” verrees in 1603-1604 de Vismarkt, die naar ontwerp van stadsarchitect N. Roget van 1823, in 1825-1826 in neoclassicistische stijl werd wederopgebouwd. Deze verdween op haar beurt tijdens de Zenne-werken.
Het oorspronkelijke project voor de centrale lanen door architect L.P. Suys van 1865, voorzag in een groots opgezet marktcomplex - naar het voorbeeld van de Parijse Hallen door architect V. Baltard - met acht paviljoenen ten oosten grenzend aan een pleinvormige verbreding van de Anspachlaan en ten westen aan de Zwarte Lievevrouwstraat. De uiteindelijke Centrale Hallen, naar ontwerp van L.P. Suys en E. Le Graive opgetrokken in 1872-1874, werden gehalveerd tot twee ruimere paviljoenen met basilicale opbouw verbonden door een rondboogarcade in ijzerbouw, verschoven naar de westelijke helft van het terrein. Hierdoor ontstond ruimte voor de Hallenstraat en twee bouwblokken aan de Anspachlaan, gescheiden door de verlengde Grétrystraat. De Centrale Hallen werden in twee fasen gesloopt in 1956 en 1963, en vervangen door de parkeergarage/kantoor- en handelscomplex “Parking 58” (architect P. D’Haveloose en ingenieur A. Lipski) – eveneens afgebroken in 2017-‘18 - ; fragmenten van het gietijzeren beeldhouwwerk door L. Samain werden later opgesteld aan de Anspachlaan.
Homogeen eclectisch bouwblok in Haussmanniaanse stijl tussen de Kiekenmarkt en de Grétrystraat; hogerop nieuwe bouw van de Residentie Grétry (1979-1983, architecten A. en J. Polak).
Bronnen
Archieven
SAB/AA 1872, rep. 1519-1546; PP 463-471.