Typologie(ën)

school
universiteit

Ontwerper(s)

J. M. VAN DOOSSELAEREarchitect1955-1976

M. P. GÉRARDarchitect1955-1976

Stijlen

naoorlogs modernisme

Inventaris(sen)

  • Het monumentale erfgoed van België. Anderlecht-Kuregem (Archistory - 2017-2019)
  • Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed 1939-1999 (ULB)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Sociaal
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

2019

id

Urban : 39748
lees meer

Beschrijving

Gelegen tussen de Albert I-square, de Jules en Edmond Miessesquare en de Grondelsstraat, modernistisch schoolcomplex, tussen 1955 en 1976 ontworpen door de architecten M.P. Gérard en J.M. Van Doosselaere.

Geschiedenis

Het uitgestrekte huizenblok gelegen tussen de Transvaalstraat in het westen, de Bergensesteenweg in het noorden en de Grondelsstraat in het oosten werd vroeger in het midden doorkruist door de loop van de Kleine Zenne, evenals door die van de Middenzenne.
In de loop van de 19e eeuw hadden zich hier verscheidene fabrieken gevestigd, waaronder de Manufacture Royale des Bougies de la Cour, de loodwitfabriek Debbaudt frères & Co, en de gasfabriek van Kuregem. Na de Tweede Wereldoorlog besliste de gemeente de zone te saneren. Ze liet de industriële gebouwen slopen en de weg rechttrekken om er in 1951 de Albert I-square aan te leggen. In de loop van het decennium werden de rivierarmen drooggelegd. Aan de zuidelijke kant van de square verrezen twee sociale wooncomplexen, terwijl de terreinen aan de achterzijde door de gemeente aan de staat werden verkocht om er een hogere technische school op te richten

Na verscheidene voorontwerpen ontwierpen architecten Gérard en Van Doosselaere in april 1955 de eerste drie volumes van het complex, elk met vijf bouwlagen. Evenwijdig aan de Albert I-square lag een lange en fijne vleugel met auditoria, onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde.. Aan haar uiteinde aan de Jules en Edmond Miessesquare bevond zich een dieper volume, eveneens onder schilddak, voorbehouden voor de administratie. Loodrecht op deze eerste twee volumes, tegenover de Miessesquare (nr. 5), ingangsvolume onder plat dak.

In maart 1957 ontwierpen dezelfde architecten de stookruimte van het complex, een lange vleugel van vier tot zes bouwlagen, loodrecht ingeplant op Grondelsstraat (nr. 15). In 1961 werden drie tussenliggende volumes ontworpen: de vleugel met de laboratoria, met zeven bouwlagen, die het ingangsvolume en de stookruimte met elkaar verbond, en, loodrecht aansluitend op deze vleugel, een conferentiezaal in het oosten en een gymnastiekzaal in het westen. Tot slot werd in 1976 aan de Grondelsstraat (nr.11) het complex met de werkplaatsen ontworpen, waardoor het mogelijk werd verscheidene voorlopige paviljoenen op de site af te breken.

Beschrijving

Volumes met de auditoria, de administratie en de ingang, met parementGevel- of muurbekleding. van platen trilbeton. Volume met de auditoria met gordijngevels op de verdiepingen, met sandwichpanelenKunststoffen gevelplaat, bestaande uit een isolerende kern tussen twee platen (vandaar 'sandwich'). Bekendste uitvoering, Glasal, gemaakt op basis van cement en versterkingsvezels, met een glad zijdeglans oppervlakte en verkrijgbaar in een tiental verschillende kleuren. in geëmailleerd asbest, grijs op de borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. en felblauw op de middentravee, die aan de kant van de binnenplaats de trap bevat, en op de panelen van de muuropeningen van de gangen op de noordgevel. Aan deze zijde, ingang uiterst rechts, achter een trappenpartij afgeboord door een betonnen vlak met glastegels dat een gebogen luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. vormt. Volume met de administratie met gecanneleerde betonnen borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.; sommige muuropeningen zijn versierd met glasstenen; een hoge muuropening verlicht het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. op de noordgevel. Ingangsvolume met een uitspringende portiek1. Open galerij of zuilengang waarvan het dak op zuilen of arcades rust; - 2. Classicistische ruimte vóór een toegangsdeur die terugspringt of niet gelijk is met de voorgevel; - 3. Samenstel van twee zuilen onder architraaf die overgang tussen twee ruimtes accentueert. aan de kant van de square. Fijn metalen raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. bewaard.

Interieur. Het volume met de auditoria bevatte oorspronkelijk de speelplaats, de sanitaire ruimten, de
refter en de keuken op de benedenverdieping, en klaslokalen op de verdiepingen. Het volume met de administratie bevatte een woning en archieven op de benedenverdieping, kantoren op de eerste drie verdiepingen en een bibliotheek op de laatste. Het ingangsvolume bevatte een groot trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht., evenals twee lokalen voor industriële fysica in de laatste bouwlaag. Betonnen trap met twee evenwijdige trapdelen op één enkele trapboom en metalen leuningen met houten handgreep.

Stookruimte met elf traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), de acht traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) aan de straatkant met vier bouwlagen onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde., de drie achteraan van zes bouwlagen onder plat dak, met een schuin terugwijkend vlak waarin zich het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. en de sanitaire ruimten bevinden. Gevels van betonplaten en met muuropeningen met betonnen verdelingen, oorspronkelijk hoofdzakelijk vierledige kruiskozijnen, thans gewijzigd, net als hun raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn., in 2019.
Interieur. Oorspronkelijk, stookruimten in de kelderverdieping en op de benedenverdieping, breiwerk- en textielverfateliers op de eerste verdieping, afwerking- en textielverfateliers op de tweede, grote ruimte bestemd voor het weefatelier op de laatste.

Tussenliggende volumes met gevels van betonplaten. De vleugel met de laboratoria bevatte oorspronkelijk een studiezaal en een tekenzaal op de eerste verdieping, en een tekenzaal en lokalen voor fysica en industriële fysica op de tweede. Trapezoïdale conferentiezaal onder een dak met één dakvlak. Gymnastiekzaal onder schilddakDak met twee driehoekige dakvlakken aan de smalle zijde en twee trapeziumvormige aan de lange zijde., toegankelijk via een overdekte galerij en aan de noordkant afgeboord door een lager volume met kleedkamers en douches.



Bronnen

Archieven
GAA/RFI 2589 (1949-1955).

GAA/DS 37750 (s.d.), 37759 (19.06.1956), 39125 (13.01.1959), 40204 (18.10.1960), 41214bis (08.05.1961), 41199 (24.04.1962), 41198 (14.05.1963), 44986bis (1977).