Onderzoek en redactie
2019
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Albert I-square, met de plattegrond van een verlengde onregelmatige cirkelboog, ligt op het tracé van de Bergensesteenweg. De Hoofdrioolstraat, de Bouwerstraat en de Materiaalstraat, evenals de Flinsdreef, komen er aan de noordkant op uit, de Van Lintstraat en de Onderwijsstraat beginnen er aan de oostkant.
De square werd geopend bij besluit van 14.07.1951 en werd aangelegd op de plaats waar de Bergensesteenweg een bocht vormde voorbij de Kleine Zenne. Het is deze bocht die het noordelijke deel van de square vormt, terwijl de steenweg ondertussen is rechtgetrokken.
Met haar watermolens en herbergen was deze plek vroeger het hart van het gehucht Kuregem. Diverse bedrijven vestigden zich er in de loop van de 19e eeuw. Na de Tweede Wereldoorlog besliste de gemeente het gebied te saneren. De aanleg van de square en het rechttrekken van de steenweg noodzaakten de sloop van talrijke huizen en verscheidene fabrieken aan pare zijde van de steenweg, waaronder de Manufacture Royale des Bougies de la Cour, die zich daar in de jaren 1840 had gevestigd en waarvan de gebouwen in 1948 werden gesloopt. Aan de zuidkant van de square werden twee identieke sociale wooncomplexen gebouwd (nr.1-14 en 15-28), elk bestaand uit twee langwerpige flatgebouwen haaks op de steenweg, verbonden door een lagere volume langs de steenweg. Achter deze flatgebouwen werd een hogere technische staatsschool gevestigd (zie Chomé-Wynsstraat nr. 5). Aan de westkant van de square is de bebouwing op de hoek van de Hoofdrioolstraat vervangen door een ander groot gebouw (nr.32-35) dat in 1956 werd ontworpen door architect Joseph De Bouver voor de Société Coopérative Assainissement et Amélioration du Logement Populaire.
Het half ovale plantsoen van de square is met bomen beplant, en erdoorheen loopt een centrale weg die hetzelfde tracé volgt, doorkruist door loodrechte lanen. In het midden staat een hardstenen monument dat in 1952 werd ontworpen door Madeleine Christine Forani: het borstbeeld van koning Albert I op een getrapte sokkel.
Bronnen
Archieven
GAA/DS 32-35: 38511 (22.10.1957).
Publicaties en studies
DEROM, P., Les sculptures de Bruxelles. Catalogue raisonné, Galerie Patrick Derom, Brussel, 2002, p. 28.
HAENEN, J. & J.-C., Anderlecht. Een terugblik op het verleden (Deel 4: Kuregem, Scheut), Het Streekboek, Anderlecht, 2006, pp. 12-13.
JACOBS, M., Anderlecht gisteren en vandaag, Het Streekboek, 1999, p. 74.
VAN AUDENHOVE, J., Les rues d’Anderlecht, Herdenking van de twintigste verjaardag van de oprichting van Anderlechtensia, C.A.F.H.A, 1995, pp. 13-15.