Waversesteenweg

Voormalige weg naar Overijse of weg naar Oudergem. Het plan om een directere vebinding aan te leggen op de oude kronkelende weg dateert van XVII a.
Een eeuw later, in 1726, werd besloten een moderne steenweg op deze weg aan te leggen. Het ging om de zogenaamde "Steenweg van Tervuren" (chaussée de Tervuren) die Brussel (Naamse Poort) via Oudergem met Tervuren verbond en een aftakking richting Waver had.
De gelijktijdig aangelegde steenweg tussen Sint-Joost-ten-Node en Etterbeek (Etterbeeksesteenweg) verbond de "Steenweg van Tervuren" met de Leuvense Poort.
Pas in 1917 zou het eerste deel van de steenweg, tussen het Jourdanplein en Oudergem, Waversesteenweg genoemd worden.

Ter hoogte van de Naamse Poort, waar het Etterbeeks grondgebied begint, liep de Waversesteenweg langs een grote vijver, die XIX A gedempt werd (zie Vijverstraat). Aan de oevers van deze vijver, tussen de huidige Vijverstraat en de Waversesteenweg, lag de herberg "den Valcke", die waarschijnlijk opgetrokken was in XVI en in XX a steeds bestond, zij het dan aanzienlijk gewijzigd.
Tegenover de stallen van de herberg bevond zich een in 1907 afgebroken buitenverblijf uit XVI bekroond door puntgevel met piron.

Doordat de Waversesteenweg één van de oudste en belangrijkste hoofdwegen van Etterbeek vormt, getuigt zijn architectuur nog van de neoclassicistische traditie uit XIX c en XIX d. Van de best bewaarde voorbeelden onthouden we Nr. 325, 327-329 (1903), 331 tot 343, Nr. 353 tot 357 en 400 (1899). Nr. 522 tot 526 uit 1888 vormden oorspronkelijk een ensemble van drie identieke huizen; Nr. 524 heeft evenwel te zware ingrepen ondergaan om nog met de andere twee panden te kunnen worden vergeleken. Nr. 532 (1879), 554-556, op de hoek met de Fétisstraat Nr. 2 (1876), Nr. 560 tot 566 (1875), 572 (1876), 573-575, 613, 614, 615, 652 (1874), van neoclassicistische inspiratie behoren tot de oudste huizen van de steenweg.

In het begin van deze eeuw werden vele huizen in eclectische stijl opgetrokken, zoals Nr. 513-515, gebouwd in 1904 n.o.v. arch. Victor BOELENS (Peter Benoitstraat), 581-583, 608 (1904), 643 en 645 en 653 tot 661.

Nr. 647 tot 651 huisvestten eertijds de cinema "Albert Hall" en de feestzaal "Roseland", samen met de voormalige Nr. 9 van de Eudore Pirmezlaan, tussen Nr. 7-9 en 11-13. Het pand werd in art-decostijl gebouwd n.o.v. arch. A. MEULEMAN.

Nr. 337-339 met interessante winkelpui, in 1925 verbouwd, bestaande uit twee vitrines die op symmetrische wijze naar binnen buigen ter hoogte van tussenliggende, verdiepte ingang; boven tussendorpel, roedenverdeling door kleine glas-in-lood-ramen onderbroken door rozenboeket met art-deco-inslag. Marmeren plint, drempel in mozaïek waarop cirkel en opschrift "Louis HIPKEN".

Nr. 501, 503 en 505 (1898) drie gelijkaardige huizen van neoclassicistische inspiratie. Nr. 461, 463-465 en 467: ensemble van drie huizen uit 1903 n.o.v. arch. Louis BERDEN in eclectische stijl uit XX a. BERDEN tekende eveneens de plannen van Nr. 626 (1899), een pand met art-nouveau-inspiratie.

De Waversesteenweg bood ook onderdak voor talrijke cinema's, o.a. ter hoogte van Nr. 305-307 (1909-1910), die heden allemaal verdwenen zijn.

Aan de Etterbeekse Poort werd volgens een bouwvergunning van 1981 en n.o.v. arch. Robert MAHIEU een pand opgetrokken i.o.v. het Grondbeleid van Etterbeek, ingewijd op 21.9.1987. De onderbouw van dit gebouw bestaat uit een arcade die gevormd wordt door drie korfbogen. De bedoeling was een overbrugging te vormen tussen de in 1987 gerenoveerde constructie Nr. 309-313 en een nieuwe constructie, Nr. 346-348 (1981). Ook geeft het gebouw aan waar het Etterbeeks grondgebied begint, met name ter hoogte van het voor voetgangers bestemde gedeelte van de Waversesteenweg. Dit project vormde het begin van de renovatie van de Jourdanwijk.

De Waversesteenweg kan heden opgesplitst worden in drie delen: "de kleine Waversesteenweg", het voetgangersgedeelte dat van de Etterbeekse Poort tot aan het Jourdanplein loopt; een langer stuk, van het Jourdanplein tot aan het kruispunt De Jacht met vnl. woningen, winkels en kleine ondernemingen en het uitsluitend commerciële deel van de Jacht, vanaf het gelijknamig kruispunt tot aan de kazernes.
Ter hoogte van Nr. 860, binnenplaats die sinds 1987 overdekt is en die een reeks zeer oude huisjes huisvest die afwijken van de rooilijn.