Inventaris(sen)
- Inventaris van koloniale sporen (DPC-DCE 2024-2025)
Onderzoek en redactie
1993-1995
Bekijk de weerhouden gebouwen
Van Camille Coquilhatstraat naar Baron
Dhanisstraat. Halfcirkelvormige straat geopend in het begin van de jaren 1920
door de Etterbeekse Haard.
Zij dankt haar naam aan Jérôme Becker (Kalmthout, 1850 – Antwerpen, 1912), een officier die vanaf 1880 deelnam aan meerdere expedities in Congo in opdracht van de Association Internationale Africaine [Internationale Afrikaanse Vereniging] (een organisatie opgericht in 1876 door Leopold II, die aanvankelijk humanitaire ambities uitdroeg maar al snel werd gedomineerd door winstbejag in Afrika), het Comité d’études du Haut-Congo [Comité voor de Studie van Opper-Congo] (een commerciële organisatie opgericht door Leopold II in 1878) en de Onafhankelijke Congostaat. In zijn geschriften verdedigde hij de slavernij van Afrikanen.
De straat maakt deel uit van de tuinwijk die door de Etterbeekse Haard, een maatschappij voor de bouw van goedkope woningen, achter de artilleriekazerne Rolin werd gebouwd (bouwaanvraag van 1922).
Huizenrij maakt deel uit van de tuinwijk die door de Etterbeekse Haard, een maatschappij voor de bouw van goedkope woningen, achter de artilleriekazerne Rolin werd gebouwd (bouwaanvraag van 1922). Deze tuinwijk bestaat uit drie kronkelende straatjes (nl. Luitenant J. Beckerstraat, C. Coquilhatstraat en Luitenant Lippensstraat), die door drie rechte straten worden omsloten (Baron Dhanisstraat, Generaal Fivéstraat en Kommandant Ponthierstraat). De namen van deze straten zijn alle ontleend aan figuren uit de kolonisatieperiode van Kongo. Tijdens het interbellum was de wens om het koloniale project te promoten bijzonder intens. De koloniale toponymie maakt deel uit van de propagandamiddelen ter bevordering van de kolonisatie van Congo.
In totaal werden 92 arbeiderswoningen van het eenvoudig rijwoningtype met privé-tuin gebouwd. Er werd gezocht naar de beste verhouding tussen architectuur en natuur waarbij de nodige aandacht werd besteed aan wooncomfort, hygiëne en sociaal leven. Het geheel vormt een pittoresk ensemble met begijnhofallures en kwam tot stand door de samenwerking van de architecten Hubert MARCQ en Edmond SERNEELS, die elk 46 woningen ontwierpen (H. MARCQ: Luitenant J. Beckerstraat (nr. 1-11), C. Coquilhatstraat (nr. 12-14), Baron Dhanisstraat (nr. 1-49), Kommandant Ponthierstraat (nr. 30-54). Ed. SERNEELS: Luitenant J. Beckerstraat (nr. 2-8), C. Coquilhatstraat (nr. 1-37, 2-10),Generaal Fivéstraat (nr. 31-47), Luitenant Lippensstraat (nr. 1-7, 2-10).
De woningen zijn van uiteenlopende aard en kunnen in een viertal types worden onderscheiden. Sobere baksteenbouw op hardstenen sokkel met twee bouwlagen en twee tot drie traveeën onder zadeldak (zie C. Coquilhatstraat nr. 14, Baron Dhanisstraat nr. 16, Luitenant J. Beckerstraat nr. 11) of baksteenbouw op gecementeerde sokkel met twee bouwlagen en twee traveeën onder gecombineerde bedaking, hoger oplopende gevel waarin licht (zie C. Coquilhatstraat nr. 2 en 25). Voorts woningen met twee bouwlagen onder gecombineerde bedaking met in tweede bouwlaag dubbel kruiskozijnvenster in licht risaliet met bakstenen tandlijstversiering; kroonlijst doorbroken door een puntgevel (zie Luitenant Lippensstraat nr. 1-7).
Ten slotte woningen van het dubbelhuistype, twee bouwlagen en drie traveeën onder gecombineerde bedaking; deurtravee vanaf de verdieping in licht risaliet geschraagd door bakstenen consooltjes en oplopend tot een puntgevel (zie Luitenant J. Beckerstraat nr. 4).
Zij dankt haar naam aan Jérôme Becker (Kalmthout, 1850 – Antwerpen, 1912), een officier die vanaf 1880 deelnam aan meerdere expedities in Congo in opdracht van de Association Internationale Africaine [Internationale Afrikaanse Vereniging] (een organisatie opgericht in 1876 door Leopold II, die aanvankelijk humanitaire ambities uitdroeg maar al snel werd gedomineerd door winstbejag in Afrika), het Comité d’études du Haut-Congo [Comité voor de Studie van Opper-Congo] (een commerciële organisatie opgericht door Leopold II in 1878) en de Onafhankelijke Congostaat. In zijn geschriften verdedigde hij de slavernij van Afrikanen.
De straat maakt deel uit van de tuinwijk die door de Etterbeekse Haard, een maatschappij voor de bouw van goedkope woningen, achter de artilleriekazerne Rolin werd gebouwd (bouwaanvraag van 1922).
Huizenrij maakt deel uit van de tuinwijk die door de Etterbeekse Haard, een maatschappij voor de bouw van goedkope woningen, achter de artilleriekazerne Rolin werd gebouwd (bouwaanvraag van 1922). Deze tuinwijk bestaat uit drie kronkelende straatjes (nl. Luitenant J. Beckerstraat, C. Coquilhatstraat en Luitenant Lippensstraat), die door drie rechte straten worden omsloten (Baron Dhanisstraat, Generaal Fivéstraat en Kommandant Ponthierstraat). De namen van deze straten zijn alle ontleend aan figuren uit de kolonisatieperiode van Kongo. Tijdens het interbellum was de wens om het koloniale project te promoten bijzonder intens. De koloniale toponymie maakt deel uit van de propagandamiddelen ter bevordering van de kolonisatie van Congo.
In totaal werden 92 arbeiderswoningen van het eenvoudig rijwoningtype met privé-tuin gebouwd. Er werd gezocht naar de beste verhouding tussen architectuur en natuur waarbij de nodige aandacht werd besteed aan wooncomfort, hygiëne en sociaal leven. Het geheel vormt een pittoresk ensemble met begijnhofallures en kwam tot stand door de samenwerking van de architecten Hubert MARCQ en Edmond SERNEELS, die elk 46 woningen ontwierpen (H. MARCQ: Luitenant J. Beckerstraat (nr. 1-11), C. Coquilhatstraat (nr. 12-14), Baron Dhanisstraat (nr. 1-49), Kommandant Ponthierstraat (nr. 30-54). Ed. SERNEELS: Luitenant J. Beckerstraat (nr. 2-8), C. Coquilhatstraat (nr. 1-37, 2-10),Generaal Fivéstraat (nr. 31-47), Luitenant Lippensstraat (nr. 1-7, 2-10).
De woningen zijn van uiteenlopende aard en kunnen in een viertal types worden onderscheiden. Sobere baksteenbouw op hardstenen sokkel met twee bouwlagen en twee tot drie traveeën onder zadeldak (zie C. Coquilhatstraat nr. 14, Baron Dhanisstraat nr. 16, Luitenant J. Beckerstraat nr. 11) of baksteenbouw op gecementeerde sokkel met twee bouwlagen en twee traveeën onder gecombineerde bedaking, hoger oplopende gevel waarin licht (zie C. Coquilhatstraat nr. 2 en 25). Voorts woningen met twee bouwlagen onder gecombineerde bedaking met in tweede bouwlaag dubbel kruiskozijnvenster in licht risaliet met bakstenen tandlijstversiering; kroonlijst doorbroken door een puntgevel (zie Luitenant Lippensstraat nr. 1-7).
Ten slotte woningen van het dubbelhuistype, twee bouwlagen en drie traveeën onder gecombineerde bedaking; deurtravee vanaf de verdieping in licht risaliet geschraagd door bakstenen consooltjes en oplopend tot een puntgevel (zie Luitenant J. Beckerstraat nr. 4).
Bronnen
Publicaties en studies
GODDEERIS,
I., LAURO, A., VANTHEMSCHE, G., (red.), Koloniaal
Congo. Een geschiedenis in vragen, Antwerpen, Polis, 2020.
VANTHEMSCHE, G., La
Belgique et le Congo. L’impact de la colonie sur la métropole 1885-1980, Brussel,
Le Cri, 2010 (Nouvelle histoire de Belgique, 4).
Websites
Biographie Coloniale Belge, 1948