Onderzoek en redactie

2010-2012

 

Bekijk de weerhouden gebouwen
De Jan Stobbaertslaan verbindt het Weldoenersplein met de Generaal Eisenhowerlaan in rechte lijn. Ze ontmoet de Josse Impensstraat, links, en dan het kruispunt van de Vandenbusschestraat en Paul Devignestraat, en tot slot vormt ze met de Henri Stacquetstraat de Prévost-Delaunaysquare.

De straat is twintig meter breed en werd al meteen met bomen omzoomd. Ze ligt in de Josaphatwijk, waarvan het stratenplan werd getekend door Octave Houssa, ingenieur der gemeentelijke Openbare Werken, goedgekeurd bij K.B. van 10.02.1902 en definitief goedgekeurd bij K.B. van 21.04.1906, samen met drie andere nieuwe Schaarbeekse wijken – Monrose, Linthout en Monplaisir-Helmet.

Haar naam werd goedgekeurd tijdens de gemeenteraadszitting van 10.10.1905. Zoals andere straten in de wijk is het een eerbetoon aan een kunstenaar, de schilder Jan Stobbaerts (Antwerpen, 1838 – Schaarbeek, 1914). Eerst werd ze als straat vermeld, maar tijdens de gemeenteraadszitting van 13.12.1907 werd ze tot laan omgedoopt.

Jan Stobbaertslaan, huizenrij uitgevende op de Prévost-Delaunaysquare (Verzameling Dexia Bank-ARB-BHG).

De bestratingwerken vonden plaats in de loop van 1905-1906, terwijl de eerste gebouwen al in 1905 verrezen. De laan is hoofzakelijk residentieel en bestaat uit woonhuizen en kleine appartementsgebouwen uit alle periodes. De eerste bouwfase, die in 1914 werd onderbroken, werd door het eclecticisme overheerst. De meeste gebouwen in deze stijl bevinden zich in het eerste gedeelte van de laan, waaronder twee opbrengsthuizen, nr. 28 (1913) en 35-39 (1911). De bouw hervatte na de Eerste Wereldoorlog, vanaf 1923, en werd tot aan het einde van de Tweede Wereldoorlog overheerst door het modernisme, de art deco, zoals nr. 80, een huis ontworpen door architect Fernand de Pape in 1925, en de Beaux-Artsstijl, zoals nr. 79-81, een appartementsgebouw van architect J. Tombeux uit 1929. In uiteenlopende modernistische trends vermelden we twee kleine appartementsgebouwen: nr. 43, met een opvallende vorm van muuropeningen (ca. 1935), en nr. 99, op de hoek met de Henri Stacquetstraat, ontworpen met het huis ernaast door architect Armand Cornut in 1933-1934. Voor de Prévost-Delaunaysquare, tegenover het groen van het Josaphatpark, worden de huizen rijkelijker en vormen ze een bijzonder homogene huizenrij (zie nr. 105 tot 125). Enkele gebouwen uit de jaren 1950 en 1960 vervolledigden de bebouwing met eerbied voor de oorspronkelijke gevelbreedtes.

Op nr. 58 van de laan en 36 van de Vandenbusschestraat bevindt zich het Boodschap Instituut, een Nederlandstalige school gevestigd in de gebouwen van de oude school van de Retraite du Sacré-Coeur. Ze werden ontworpen in een eclectische stijl door architect Jos. Otto Aloys in 1912 en in 1947 uitgebreid met een kapel en een feestzaal binnen het huizenblok n.o.v. architect Albert Delcorde. In 1933 werd een nieuw gebouw van hetzelfde scholencomplex opgericht op nr. 125 van de Josse Impensstraat (zie deze straat), waarin zich nu het Institut de l'Annonciation bevindt.

Bronnen

Archieven
GAS/DS 28: 149-28; 35-39: 149-35-37-39; 43: 149-43; 58: 149-58, 159-105-125; 79-81: 149-79-81; 80: 149-80; 99: 149-99.
GAS/OW Classeur enseignement I.
GAS/OW Dénomination des rues III.
GAS/OW Infrastructuur 229.

Publicaties en studies
DEBOURSE, X., Schaerbeek. Parcours d'Artistes, Arobase Édition, Brussel, 2009, pp. 92-93.

Kaarten / plannen
HOUSSA, O., Plan n° 4. Boulevard de ceinture – Vallée de Josaphat, 09.1904 (GAS/OW).