Onderzoek en redactie

2012-2013

 

De rechte, door bomen afgeboorde Kolonel Picquartlaan loopt van het Prinses Elisabethplein tot het kruispunt gevormd door de Jean Jaurèslaan en de Anatole Francestraat.

De laan ligt in de wijk Monplaisir-Helmet, waarvan het stratenplan werd getekend door Octave Houssa, ingenieur der gemeentelijke Openbare Werken, goedgekeurd tijdens de gemeenteraadszitting van 03.11.1904 en bij K.B. van 21.04.1906, samen met dat van drie andere nieuwe Schaarbeekse wijken – Mont-Rose, Linthout en Josaphatvallei. De laan werd in 1907 aangelegd.

De weg werd aanvankelijk Kolonel Picquartstraat genoemd tijdens de gemeenteraadszitting van 13.07.1906, als eerbetoon aan een Franse militair. Marie Georges Picquart (Straatsburg, 1854 – Amiens, 1914) speelde een sleutelrol in de zaak-Dreyfus door diens onschuld aan te tonen. Zoals blijkt uit de namen van de Émile Zolalaan en de Anatole Francelaan, wou de gemeente op die manier haar steun aan Dreyfus uiten. Tijdens de gemeenteraadszitting van 22.11.1907 werd de straat een laan, net als enkele andere twintig meter brede verkeerswegen.

De laan is hoofdzakelijk bebouwd met woningen en opbrengsthuizen, maar er was ook enige industriële activiteit, zoals blijkt uit de aanwezigheid van verscheidene werkplaatsen gelegen aan de achterkant van de percelen, onder meer op nr. 61 (n.o.v. architect Van den Eng, 1924), of op een uitgestrekt terrein, zoals de Société des Meules Duchâteau, op nr. 24-38. Dit bedrijf strekte zich uit tot aan de Georges Rodenbachlaan en werd vóór 1912 gebouwd. Vermelden we ook het geheel van twee woningen, op nr. 37 en 41 (n.o.v. architect Emile Henry, 1924), die vroeger werden verbonden door een omheiningmuur die, achter de tuin, naar een grote werkplaats leidde.

Behalve enkele oudere gebouwen, zoals nr. 25 (1914) en 27 (1914), werden de meeste gebouwen tijdens het interbellum opgetrokken. Hun stijl varieert tussen het laat-eclecticisme, zoals op nr. 29 (n.o.v. architect Léon Denis, 1924), de art deco, zoals op nr. 75 (n.o.v. architect Debondt, 1927), of het modernisme, zoals op nr. 66 (opzichter J. Haelterman, 1938). Vermelden we ook de aanwezigheid van enkele moderne gebouwen die van na de Tweede Wereldoorlog dateren.

Bronnen

Archieven
GAS/DS 24-38: 51-20-22-26-30-42; 25: 51-25; 27: 51-27; 29: 51-29; 37, 41: 51-37-39-41; 61: 51-61; 66: 51-66; 75: 51-75.
GAS/OW Dénomination des rues II et III.
BERTRAND, L., Schaerbeek depuis cinquante ans. 1860-1910, Librairie de l'Agence Dechenne, Brussel, 1912. p. 59.
Dekoster, J.-A., Les rues de Schaerbeek, Brussel, 1981, A. 21.

Kaarten / plannen
HOUSSA, O., Plan n°3. Aménagement des quartiers Mon Plaisir et Helmet, 11.04.1904 (GAS/OW).