Onderzoek en redactie
2018
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Wannekouterlaan beschrijft een brede bocht en verbindt de Schapenweg met de kruising van de Mutsaardlaan en de Forumlaan, die in haar verlengde ligt. Ze kruist talrijke verkeerswegen, waarmee ze vaak een rotonde vormt: de Lenteklokjeslaan en de Stalkruidlaan, de Bonekruidlaan en de Araucarialaan, waarmee ze een trapezoïdaal kruispunt vormt, de Paul Jansonstraat en de Jean de Bolognelaan, en tot slot de De Wandstraat en de Gustave Demanetstraat. In haar eerste straatdeel aan onpare zijde komt ze uit op de Wannekoutergaarde.
De laan werd in verscheidene fases geopend. Vanaf 1905 werd voorzien in de aanleg van een eerste straatdeel, dat de De Wandstraat verbond met een nog te ontwerpen verkeersweg, de toekomstige Mutsaardlaan, waarvan het tracé werd goedgekeurd bij K.B. van 17.08.1906. Dit straatdeel werd in het midden onderbroken door de Paddenstraat, de toekomstige Gustave Demanetstraat. In het bouwblok gevat tussen deze straat en de twee toekomstige verkeerswegen, werd in dat jaar het eerste gebouw van de huidige Koningin Astridschool opgetrokken (zie nr. 82, 84 Gustave Demanetstraat). Een tweede straatdeel, aan de andere kant van de De Wandstraat, was al uitgetekend op een plan dat ingenieur-directeur der Werken Pierre Gillet in 1913 opstelde en dat voorzag in de verlenging zuidwaarts van de Paul Jansonstraat, dus de toekomstige Jean de Bolognelaan. Na de Eerste Wereldoorlog werd echter geen van beide straatdelen aangelegd. Tussen de Demanetstraat en de De Wandstraat werd in 1922 een tuinwijk van de Lakense Haard ingericht, waarvan het noordelijke gedeelte langs de toekomstige Wannekouterlaan liep (zie nr. 178 tot 188). In 1923 vroeg de Lakense Haard dat de laan een naam zou krijgen, wat gebeurde bij besluit van het College van de Stad Brussel van 02.03.1923.
In 1933, toen nog geen enkel straatdeel was aangelegd, was de hele laan uitgetekend op een plan voor de wijk dat Gillet had opgesteld. De rooilijn werd vastgelegd bij K.B.’s 03.07.1933 en 23.10.1935. In 1944 begonnen de werken aan de laan, tussen de toekomstige Stalkruidlaan en de De Wandstraat. De rest van de laan werd in de tweede helft van de jaren 1950 of in de jaren 1960 aangelegd. Langs het bouwblok dat door de tuinwijk wordt ingenomen, werd een klein, na 1953 ingericht driehoekig park in 2011 uitgerust met een petanqueterrein omringd door reusachtige petanqueballen, ontworpen door kunstenares Cécile Pitois en getiteld De kleine zusters van het Atomium.
De naam van de laan heeft dezelfde oorsprong als die van de De Wandstraat. In het Oudnederlands betekende “wan” ontbrekend, onvolledig, dus ook leeg of niet bebouwd, terwijl “kouter” naar bebouwd akkerland verwijst. Het gehucht Wannekouter lag op grondgebied Laken, Neder-Over-Heembeek en Strombeek en was vroeger een uitgestrekte zone van terreinen die lange tijd braak bleven liggen.
Naast de tuinwijk werd de laan hoofdzakelijk met woningen bebouwd in de jaren 1950-1960. Het gaat om huizen van het bel-etagetype en appartementsgebouwen, evenals enkele rustieke villa’s in het eerste straatdeel aan pare zijde, zoals de villa met de toepasselijke naam “Villa des Moellons” op nr. 10 (architect Edgard Giot, 1953). In het bouwblok gevat tussen de Jean de Bolognelaan en de De Wandstraat werd een tweede geheel van de Lakense Haard gevestigd, dat in 1958 door architect Gaston Brunfaut werd ontworpen (zie nr. 140-146). Het laatste straatdeel aan onpare zijde wordt ingenomen door twee woonblokken die architect Jacques Mignolet in 1964 ontwierp voor de maatschappij Amelinckx (nr. 73-73a en 75-77 Mutsaardlaan). De woningen die de ingang van de Wannekoutergaarde flankeren werden in 1985 ontworpen volgens hetzelfde project als dat van de Wannekoutergaarde (zie deze weg).
Naast de Koningin Astridschool bevinden zich in de laan katholieke schoolinstellingen – Maria Assumpta en Christ-Roi – en de Christus-Koningkerk, gelegen in het driehoekige bouwblok tussen de Paul Jansonstraat en de Stalkruidlaan (zie Wannekouterlaan nr. 105 en 113, 113b-115). Ertegenover, op nr. 76 Wannekouterlaan, bevond zich tot in de jaren 1990 het eigendom van dokter Carez, Villa No Gayole, die hij rond 1934 renoveerde en van een koepeltorentje voorzag; het terrein wordt thans ingenomen door de gebouwen van het Maria Assumptalyceum.
Bronnen
Archieven
AEB/T 16, dossier 945 (1913).
ARA, T148, Provinciebestuur van Brabant, Plannen van de Technische Dienst Gebouwen, inv. nr.6582, microfilm 6583.
SAB/AR straten, doos 20-24, cote 20, nr.3 (02.03.1923); doos 25-37, cote 25, nr.4 (26.04.1937).
SAB/PP 3404 (1933).
SAB/OW 10: 69981 (1953).
Publicaties en studies
VAN KRIEKINGE, D., Essai de toponymie laekenoise, Laken, 1995, s. p.
VAN NIEUWENHUYSEN, P., Toponymie van Laken (doctoraatsverhandeling in de Germaanse Filologie), UCL, Louvain-la-Neuve, 1998, pp. 1890-1900.
Tijdschriften
CANDAU, L., “Verhalen achter Lakense straatnaamborden. Wannekouterlaan – De Wandstraat”, LACA Tijdingen, 3, jaargang 13, maart-mei 2002, pp. 15-18.
VANHUYSE, A., “De Mutsaard: van grenzen gesproken”, LACA Tijdingen, 1, jaargang 13, september 2001, pp. 3-10.