Onderzoek en redactie
2016-2017
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Nicolaystraat verbindt de Antwerpsesteenweg met de Frontispiesstraat.
De straat, die tot in 1921 op het grondgebied van Sint-Jans-Molenbeek lag, in de wijk faubourg de Laeken of Klein Molenbeek, was al vanaf het begin van de jaren 1840 opgenomen in de plannen van aanleg van de voorsteden opgesteld door wegeninspecteur Charles Vanderstraeten, bekrachtigd bij K.B. van 02.08.1843. De straat, die werd gepland als verlenging van de rue du Télégraphe [Telegraafstraat] (thans verdwenen) en waarvan ze aanvankelijk de naam droeg, kreeg begin jaren 1850 haar definitieve benaming, zij het met een wisselende spelling in de loop der jaren: Nicolaÿ, Nicolaï of Nicolai. De naam verwijst hetzij naar Joseph Nicolay (1798-1842), een advocaat die actief lid was van de eerste Belgische regering, hetzij naar Fernand Nicolay (1772-1854), een uit Stavelot afkomstige weldoener waarvan een standbeeld ontworpen door Charles-Auguste Fraikin op de begraafplaats van Laken staat.
De straat werd hoofdzakelijk in de jaren 1860-1870 bebouwd, met woningen en industriële gebouwen. Begin jaren 1880 vestigde zich de Lagere Meisjesschool nr.23 (zie nr.9) aan haar onpare zijde. De bebouwing van de straat werd in de loop der jaren herhaaldelijk gewijzigd en heropgebouwd. Vermelden we, op de hoek met de Frontispiesstraat, de voormalige depots van brouwerij Le Chevalier Marin (zie nr.18) en, aan het begin van de straat, een appartementsgebouw in art-decostijl dat in 1931 werd ontworpen door architect J.Vermeersch (nr.1 en Antwerpsesteenweg nr.68). In de jaren 1960-1970 werden de gebouwen aan de onpare zijde op de hoek met de Frontispiesstraat geleidelijk gesloopt. In 2014-2015 bouwde men op dat terrein de uitbreiding van School nr.23, die grondig werd gerenoveerd (zie nr.9). Aan pare zijde werden de huizen gelegen aan de Antwerpsesteenweg midden jaren 1990 vervangen door de nieuwe Sint-Rochuskerk en haar voorplein (zie nr.60 Antwerpsesteenweg), terwijl in het midden van het huizenblok in 2004-2005 een sociaal wooncomplex verrees dat zich tot aan de Voorstadsstraat uitstrekt.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 31541 (1843-1865); 1: 38496 (1931); 2-4: 96757 (1991).
Publicaties en studies
TOELEN, T., De grote en kleine geschiedenis van de Kassei. La grande et petite histoire de la Chaussée, AMVB, Brussel, 2004, pp. 81-82.
Kaarten / plannen
VANDERSTRAETEN, Ch., Plan Général d’Alignement et de Nivellement pour la régularisation de la partie des Faubourgs de Bruxelles qui s’étend entre le Canal de Charleroÿ et la Senne en aval de Bruxelles, 1844 (SAB/PP 3858).
POPP, P. C., Plan parcellaire de la commune de Molenbeek-Saint-Jean avec les mutations, 1866.
Bruxelles et ses environs, Militair Cartografisch Instituut, 1881.