Eburonenstraat

 

Bekijk de weerhouden gebouwenVan de Gutenbergsquare naar de Ambiorixsquare. Ze ligt in het verlengde van de Willemsstraat op Sint-Joost-ten Node. De nr. 2 en 4 van de Eburonenstraat liggen eveneens op het grondgebied van deze gemeente.

De straat bestaat uit twee delen, gescheiden door de Kardinaalsstraat. Op deze kruising begint de Grevelingenstraat. Aan het einde van de straat aan pare kant, begint de John Waterloo Wilsonstraat.


In 1864 werd de aanleg gepland van de Willemsstraat die van de kerk van Sint-Joost tot aan de spoorweg door de Noord-Oostwijk zou lopen (SAB/OW 26337). Deze laatste volgde in die tijd nog het tracé van de huidige John Waterloo Wilsonstraat. Alleen het gedeelte van de Willemsstraat op Sint-Joost-ten-Node werd verwezenlijkt volgens het plan. Het ontwerp voor de verlenging ervan op het grondgebied van de Stad, werd hernomen door architect Gédéon Bordiau in zijn plan voor inrichting van de Noord-Oostwijk dat werd goedgekeurd bij K.B. van du 20.12.1875.

De nieuwe straat werd eerst Paul Devauxstraat genoemd, volgens de collegebesluiten van de Stad Brussel van 14.04 en 19.09.1877. De historicus en Belgische politicus Paul Devaux stierf op 30.01.1880 in Brussel. Een tiental dagen later werd de straatnaam veranderd in Eburonenstraat bij collegebesluit van 11.02.1880.

Zoals de meeste straten in de wijk verwijst de naam van de straat naar de geschiedenis van ons land. Net zoals de Ambiorixsquare en de Boduognatusstraat, refereert de naam aan de Gallische periode.


Het tweede gedeelte van de straat werd aangelegd op het begin van een al bestaande weg in de Noord-Oostwijk, de zogenaamde Keistraat, een weg die begon aan de Kardinaalsstraat, via een brug over de spoorlijn liep (SAB/OW 26337) en verder liep naar het oosten om in open veld te eindigen. Oorspronkelijk was de Kardinaalsstraat een lange weg langs de oostelijke oever van de grote vijver van Sint-Joost, die later de waterpartij van de Maria-Louizasquare zou vormen; daarna sloeg hij af naar het zuidoosten en mondde uit in de Notelaarsstraat.


In het midden van de jaren 1860 werd de gemeenteschool nr. 9 (zie nr. 46, 50) tussen de Keistraat en de spoorweg die door de noord-zuidwijk loopt, gebouwd. Bij de aanleg van de Eburonenstraat bleef het gebouw bewaard. Begin jaren 1890 maakte de spoorweg plaats voor de John Waterloo Wilsonstraat (zie deze straat).


Hoewel de Eburonenstraat al voorkomt op het plan van Brussel dat in 1881 werd opgesteld door het Institut cartographique militaire, werd ze pas echt bebouwd tussen 1894 en 1904 met huizen in eclectische stijl of met neoclassicistische inslag. In het eerste straatgedeelte, heeft de meerderheid van de huizen een handelsruimte op de benedenverdieping, die vaak meermaals werd verbouwd.


In het tweede straatgedeelte aan onpare kant bevinden zich talrijke gebouwen die fungeerden als achterbouw van herenhuizen aan de Maria-Louizasquare en de Palmerstonlaan. De meeste van deze voormalige stallingen, koetshuizen en garages, werden in de loop van de tijd verbouwd. Op nr. 51 bijvoorbeeld bevindt zich een door architect Victor Taelemans ontworpen voormalige stalling die hoorde bij het nr. 43 op de Maria-Louizasquare. De voormalige stalling op nr. 85 is beter bewaard gebleven. Ze werd ontworpen door architect Louis Derycker als geheel met het huis op nr. 89, en hoorde bij een herenhuis op de Palmerstonlaan (zie nr. 20 van deze laan). Een in 1986 gesloopt huis met het nr. 83, werd in 1897 ontworpen als geheel met de Palmerstonlaan nr. 16 (architecten Constant Bosmans en Henri Vandeveld).


In de straat bevinden zich twee, thans in slechte staat verkerende, gehelen van huizen met handelsruimte op de benedenverdieping. Ze werden voor een zekere Bogaers door dezelfde persoon ontworpen: het eerste in 1900, op de nr. 10 tot 18, het tweede in 1902, op de nr. 34-36 en de nr. 3-5 en 7-9 in de Grevelingenstraat op een doorlopend perceel. Elders in de wijk zijn niet minder dan vijf gelijkaardige en voor dezelfde eigenaar gebouwde gehelen te vinden: drie op de hoek van de Grevelingenstraat en de John Waterloo Wilsonstraat, één op de hoek van de Grevelingenstraat en de Clovislaan, en één op de hoek van de Leuvensesteenweg en de Paviastraat.


In de straat bevinden zich twee opmerkelijke huizen in art nouveau, allebei van 1901, het eerste ontworpen door architect Léon Delune (zie nr. 52), het andere door Henri Jacobs (zie nr. 55). Architect Gustave Strauven ontwierp twee huizen in deze straat: het ene in 1899 (zie nr. 31), het andere in 1901 op nr. 21, verbouwd in 1928. Architect Jules Brunfaut ontwierp in 1904 in deze straat een interessant beeldhouwersatelier in eclectische stijl (zie nr. 63). Aan het einde van de straat, op de punt gevormd met de John Waterloo Wilsonstraat, bevindt zich een elegant geheel van drie huizen die van 1902 tot 1904 werden ontworpen voor, en waarschijnlijk ook door, metselaar-aannemer François Sanders (zie nr. 62, 64, 66).

Aan het begin van de straat aan onpare kant, op de hoek met de Gutenbergsquare bevindt zich een gebouw van 1898 met schuine hoektravee bekroond met grote topgevel van 1898. Nr. 24 tot 32, op de hoek met de Grevelingenstraat worden ingenomen door een ensemble van drie opbrengsthuizen met vier verdiepingen van 1900. Ze delen dezelfde gevel.


De oorspronkelijke bebouwing wordt doorbroken door gebouwen van recentere datum. Onder meer op nr. 37: groot appartementsgebouw in 1967 ontworpen door architect Frank L. Jansen, die twee jaar eerder al het nr. 40 op de Maria-Louizasquare ontwierp, dat op het andere uiteinde van hetzelfde uitgestrekte perceel staat. Eerstgenoemd gebouw vervangt onder meer een groot gebouw dat dienst deed als stalling en koetshuis en in 1897 werd ontworpen door architect Émile Janlet als bijgebouw van het huis aan de andere kant van het perceel (zie Maria-Louizasqueare nr. 41). Op nr. 65-73 bevindt zich een appartementsgebouw dat in 1992 werd ontworpen door het architectenbureau Rik Liekens. Het vervangt een tankstation dat in 1961 werd ontworpen door architect Lucien Kroll.