Onderzoek en redactie
1989-1994
Bekijk de weerhouden gebouwenVan Kazernestraat naar Zuidlaan.
Deel uitmakend van een reeks rechtlijnige straten, aangelegd op de terreinen ten zuiden en oosten van de Anderlechtsesteenweg, begrensd door de Zenne en de Zuidlaan, het laatste niet geürbaniseerde gebied met enige omvang binnen de Vijfhoek.
Dit geheel van weiden en blekerijen, eertijds zogenaamd «den Rosbempt», bleef tot ver in de 19e eeuw onbebouwd, met uitzondering van een katoenfabriek en een katoendrukkerij die sinds de Franse overheersing nabij de Zenne gevestigd waren. Stedenbouwkundige projecten vanaf ca. 1835, gebaseerd op de verbinding van het huidige Anneessensplein en de Zuidlaan door parallelle noord-zuid gerichte straten, en van de Anderlechtsepoort en de omgeving van de Zuidstraat door een kruisende west-oostelijke as, echter zonder gevolg. Begin van urbanisatie door het verlengen van de Kazernestraat tot de Zuidlaan in 1854. Vervolgens realisatie van de Artesiëstraat, de Bodegemstraat (noord-zuid) en de Voldersstraat (west-oost), in een eerste fase, ca. 1861-1864. Gevolgd door de aanleg van de Gierstraat en de Kuregemsestraat (noord-zuid) en het doortrekken van de Damstraat en de Loofstraat, respectievelijk tot de Kuregemsestraat en de Anderlechtsesteenweg, in een tweede fase, ca. 1863- 1866.
De wijk werd nog in de jaren 1860 grotendeels bebouwd, met een overwegend eenvoudige, neoclassicistische rijbebouwing, met een neogotisch klooster en een tramstelplaats als belangrijkste accenten. De Artesiëstraat splitst zich af van de Kazernestraat. Homogene bebouwing van eenvoudige enkelhuizen en iets rijkere burgerhuizen in neoclassicistische stijl, sommige met bescheiden neorocaille- of Second Empire-inslag, vaak vergezeld door een centraal balkon. Grotendeels uit de jaren 1860, uitgezonderd een belangrijke reeks panden uit de jaren 1880 aan de oostzijde. Lijstgevels met uniforme bepleistering en ingehouden stuc voor vensteromlijstingen en hoofdgestel, doorgaans twee of drie bouwlagen en drie traveeën onder zadeldak, cf. nr. 10 en 12 (1889), 14, 40-40A (1883), 42 (1884), 43, 45, 47, 56-58, 62-64 (1862). Enkele met vernieuwde gevelbekleding, cf. nr. 36, 38, 41, 51, 55. Sint-Antonius-van-Paduakerk en klooster aan de westzijde.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 26163-26164 (ca. 1835), 528 en 26217 (1854), 26244-26246, 26320, 1455 en 26156 (1861-1866), 6853 (1889), 6848 (1883), 6849 (1884), 16607 (1862).