![Kerk van de Pères du Saint-Sacrement [Paters van het Heilig Sacrament]](https://monument.heritage.brussels/medias/66/buildings/10503160_0203_P01.jpg)
Typologie(ën)
kantoorgebouw
fabriek
fabriek
Ontwerper(s)
François CORNELIS – architect – 1951
A. J. DE DONCKER – architect – 1960
Henri AELBRECHT – architect – 1965
Roger MOUREAU – architect – 1965
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
naoorlogs modernisme
Inventaris(sen)
- Het monumentale erfgoed van België. Laken (Archistory - 2016-2019)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Sociaal Moeilijk te onderscheiden van de volkskundige waarde en over het algemeen onvoldoende om een selectie op zichzelf te rechtvaardigen. - plaats van herinnering van een gemeenschap, van een sociale groep (bijvoorbeeld: potale in Sainte-Agathe, het kerkplein in Berhem-Sainte-Agathe, Vieux Tilleuls de Boendael in Elsene) - een plaats met volkssymboliek (b.v. Café La Fleur en Papier Doré in de Alexiensstraat) - een plaats waar een wijk gegroepeerd of gestructureerd is (bv. de Fer à Cheval-gebouwen in de Floréal-woonwijk).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2018
id
Urban : 38355
Beschrijving
Voormalige modernistische
kantoren van de Ateliers de Constructions Stork Frères & Compagnie,
in 1951 ontworpen door architect François Cornelis, vergroot in dezelfde stijl
in 1960 (n.o.v. architect Albert J. De Doncker) en 1965 (n.o.v. architecten H.
Aelbrecht en R.Moureau), en na 2005 tot woningen verbouwd.
Geschiedenis
Tijdens het interbellum werd het terrein ingenomen door zagerij de Clerck, en in 1952 door de firma Stock Frères & Cie, die er evenwijdig aan de straat een kantoorgebouw van twaalf traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en twee bouwlagen liet optrekken, gevolgd door een grote werkplaats van één bouwlaag onder sheddak. Het door architect François Cornelis ontworpen geheel werd aan de rechterkant door een binnenplaats afgeboord. In 1960 vestigde architect Albert J. de Doncker daarop een L-vormig gebouw, waarvan de straatgevel de zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) van de bestaande gevel verlengden. In 1965 breidde de onderneming naar de linkerkant uit, ten koste van een villa uit 1895. Het kantoorgebouw aan de straatkant werd met vijf traveeën verlengd door de architecten H. Aelbrecht en R. Moureau en werd met een achterliggende hal aangevuld. Na 2005 werden de L-vormige kantoren tot woningen verbouwd, terwijl de achteraan gelegen fabriek door drie rijen kleine huizen werd vervangen.
Beschrijving
Gebouw van 23 traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en twee bouwlagen, onder een plat dak dat thans gedeeltelijk door een attiekverdiepingVerdieping (soms halve verdieping), gelegen net boven de kroonlijst of als terugspringende hoogste verdieping van een gebouw. wordt ingenomen. Gevel in gele baksteen met schaduwvoegen en met elementen in hardsteen en kunststeen. Traveeën gescheiden door geprofileerde pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel., onder een hoog en glad hoofdgestel met een betonnen kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. De meeste venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping hebben stijlen en twee zuilvormige monelenStenen vensterstijl.. Per drie gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. keldervensters, met smeedijzeren traliewerk. De eerste en de achttiende traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) zijn breder en voorzien van een inrijpoort. De traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) rechts ervan bevatte oorspronkelijk een voetgangersingang bekroond door een breed vensterLicht- en/of luchtopening in een muur.. Smalle laatste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). De zestiende traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), met de toegang, is uitgevoerd in risalietRisaliet (Italiaans, van risalto: uitstekend deel), vooruitspringend volume van een gevel dat over de hele hoogte doorloopt en soms hoger is; naar gelang de positie worden er midden-, zij- en hoekrisalieten onderscheiden. en doorbreekt de kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. De deur onder platte luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. en het hoge raam van het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. zijn gevat in een geprofileerde omlijsting. Opengewerkte metalen deur bewaard, net als het metalen raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. van het vensterLicht- en/of luchtopening in een muur., dat een geometrisch glas-in-loodraam omsluit met onderaan het wapen van Brussel. Het overige raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn., oorspronkelijk eveneens in metaal, is vervangen.
Geschiedenis
Tijdens het interbellum werd het terrein ingenomen door zagerij de Clerck, en in 1952 door de firma Stock Frères & Cie, die er evenwijdig aan de straat een kantoorgebouw van twaalf traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en twee bouwlagen liet optrekken, gevolgd door een grote werkplaats van één bouwlaag onder sheddak. Het door architect François Cornelis ontworpen geheel werd aan de rechterkant door een binnenplaats afgeboord. In 1960 vestigde architect Albert J. de Doncker daarop een L-vormig gebouw, waarvan de straatgevel de zes traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) van de bestaande gevel verlengden. In 1965 breidde de onderneming naar de linkerkant uit, ten koste van een villa uit 1895. Het kantoorgebouw aan de straatkant werd met vijf traveeën verlengd door de architecten H. Aelbrecht en R. Moureau en werd met een achterliggende hal aangevuld. Na 2005 werden de L-vormige kantoren tot woningen verbouwd, terwijl de achteraan gelegen fabriek door drie rijen kleine huizen werd vervangen.
Beschrijving
Gebouw van 23 traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en twee bouwlagen, onder een plat dak dat thans gedeeltelijk door een attiekverdiepingVerdieping (soms halve verdieping), gelegen net boven de kroonlijst of als terugspringende hoogste verdieping van een gebouw. wordt ingenomen. Gevel in gele baksteen met schaduwvoegen en met elementen in hardsteen en kunststeen. Traveeën gescheiden door geprofileerde pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel., onder een hoog en glad hoofdgestel met een betonnen kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. De meeste venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. op de benedenverdieping hebben stijlen en twee zuilvormige monelenStenen vensterstijl.. Per drie gekoppeldeTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. keldervensters, met smeedijzeren traliewerk. De eerste en de achttiende traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) zijn breder en voorzien van een inrijpoort. De traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) rechts ervan bevatte oorspronkelijk een voetgangersingang bekroond door een breed vensterLicht- en/of luchtopening in een muur.. Smalle laatste traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). De zestiende traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), met de toegang, is uitgevoerd in risalietRisaliet (Italiaans, van risalto: uitstekend deel), vooruitspringend volume van een gevel dat over de hele hoogte doorloopt en soms hoger is; naar gelang de positie worden er midden-, zij- en hoekrisalieten onderscheiden. en doorbreekt de kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. De deur onder platte luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. en het hoge raam van het trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. zijn gevat in een geprofileerde omlijsting. Opengewerkte metalen deur bewaard, net als het metalen raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. van het vensterLicht- en/of luchtopening in een muur., dat een geometrisch glas-in-loodraam omsluit met onderaan het wapen van Brussel. Het overige raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn., oorspronkelijk eveneens in metaal, is vervangen.
Bronnen
Archieven
SAB/OW Laken 4414 (1895), 54412-54413 (1923), 61031 (1951-1952), 72553 (1960), 80514 (1964), 80602 (1965), 88873 (1984), 117349 (2005).
