Huis Otlet

Op hoek met Livornostraat. Prachtig herenhuis in art nouveauInternationale beweging (1893 - ca. 1914) als reactie op de ‘neo’-stijlen, maar met sterk lokale verschillen. In België kent de stijl twee stromingen, namelijk de florale art nouveau met Victor Horta als boegbeeld en anderzijds de geometrische art nouveau beïnvloed door Paul Hankar of de Wiener Secession. n.o.v. arch. Octave Van Rysselberghe, achter zelfde gevel in Livornostraat, kleine kunstenaarswoning ingebracht, 1896-1898; interieur en meubilair, met uitzondering van trap, n.o.v. Henry Van de Velde; i.o.v. geldmagnaat Paul Otlet, tevens bibliograaf, documentalist en socioloog.


Onder indruk van vernieuwend aspect van deze woning, vroeg Otlet aan O. Van Rysselberghe om het algemeen aanlegplan van Westende (1903) te ontwerpen alsook verscheidene villa's en het hotelcomplex ‘Hotel Bellevue' (1909-1911).
Beschermd door KB van 06.05.1984. In 2001-2003 grondig gerestaureerd.
Op rechthoekig terrein van 19, 5 m. x 14 m. Gekenmerkt door opmerkelijke eenheid tussen bijzonder uitgewerkt fin-de-siècle interieur en buitenkant. Elegantie en vernuft van composities verlenen dit huis een vrijwel klassiek karakter.

Gevels. Complexe compositie die uitdrukking is van diversiteit van volumes van interieur en hun ruimtelijke spreiding. Hardstenen sokkel. Gevels in steen van Savonnières met elementen in steen van Euville. Twee bouwlagen. Gevels op benedenverdiepingen verbonden door rijkelijk opengewerkte vijfzijdige erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. en op verdieping door afgeschuinde hoek tussen twee blindeZonder opening; blind venster, schijnopening. muurdammen, die rust verlenen aan verder drukke compositie. Soepele overgangen tussen constant veranderend ritme van gevels. Talrijke uit- en inspringende architecturale elementen over hele hoogte of halve verdieping vormend: van links naar rechts loggiaOverdekte, halfopen ruimte; schaduwrijke inham in de gevel van een gebouw., rechthoekige erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. tussen semi-loggia's, ondiepe tweezijdige erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. boven erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. met afgeronde hoeken, vijfzijdige erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. op hoek en vervolgens erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. op lampetNeerwaartse beëindiging, afhangende versiering als aanzet van een balkon of erker., portiek1. Open galerij of zuilengang waarvan het dak op zuilen of arcades rust; - 2. Classicistische ruimte vóór een toegangsdeur die terugspringt of niet gelijk is met de voorgevel; - 3. Samenstel van twee zuilen onder architraaf die overgang tussen twee ruimtes accentueert. onder loggiaOverdekte, halfopen ruimte; schaduwrijke inham in de gevel van een gebouw. en tenslotte bow-windowErker (afk. Engels, van bow: buiging, en window: venster) die door haar gebogen vorm integrerend deel uitmaakt van de gevel en de achterliggende ruimte. met impostvensterVenster boven een deur en ervan gescheiden door een stenen dorpel, een entablement of een muurvlak..


Deze opeenvolging van vormen is gekoppeldTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. aan een al even knappe onregelmatige opeenvolging van muuropeningen, waardoor in alle eenvoud de complexiteit van grondplan van interieur aan buitenkant tot uitdrukking komt. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur. vaak per drie gekoppeldTwee of meerdere identieke bouwelementen (vensters, zuilen, pilasters) die tot een groter (symmetrisch) geheel zijn samengevoegd. en refererend aan oude stijlen: onder meer kruisvenstersVenster, door een moneel en een tussendorpel in vier vlakken verdeeld., monelenStenen vensterstijl., tussendorpelsStenen dorpel die een deur of venster horizontaal in tweeën deelt., bogenConstructie waarvan de beschrijvende lijnen delen van cirkels of gebogen lijnen zijn en waarin alle drukkrachten optreden., enz. Coherentie van erg verzorgde gevelbehandeling verzekerd door samengaan van witsteen met enkele doorlopende  horizontale lijnen in hardsteen, zoals sokkel, kordonUitspringende, horizontale geleding over de hele breedte van een gevel, om verdiepingen te markeren of als verlenging van de (lek)dorpels. tussen bouwlagen. HoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met sgraffitofries en kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).; sgraffitoSgraffito (Italiaans, van sgraffiare: krabben), decoratieve muurtechniek waarbij men een donkere pleisterlaag (doorgaans zwart, roetbruin of grijs) met een lichtgekleurde pleisterlaag bedekt; door de bovenste, nog niet verharde, laag weg te nemen volgens een vooraf bepaald grafisch ontwerp ontstaat een verdiepte tekening; de lichtgekleurde pleisterlaag kan bovendien gekleurd worden ‘al fresco’ (op de verse pleister) of ‘al secco’ (op de droge pleister). bestaande uit repetitief motief van schelpen en lintvormige arabeskenOrnament met slingerende grondlijn, bekleed met bladeren, bloemen, vruchten, gedeelten van mensen- of dierenbeelden in grillige vormen, maar op sierlijke wijze geschikt en aaneengestrengeld.. Tien dakkapellenUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. en mooie witstenen schouw.
Gevernist eiken schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ...  met roedeverdeling. Sommige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met lamberkijnDraperie in guirlandevorm, al dan niet met kwasten; vaak geschilderd of nagebootst in hout, metaal, ... (van latere datum). VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur. van hoekerker oorspronkelijk met glas-in-lood. Geverniste houten balustradeHekwerk van spijlen of balusters. in jaren 1960 vervangen door smeedijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.; oorspronkelijke balustradesHekwerk van spijlen of balusters. vroeger in harmonie met eveneens verdwenen claustra voor impostvensterVenster boven een deur en ervan gescheiden door een stenen dorpel, een entablement of een muurvlak. van hoofdingang.

Interieur. Centrale patiovormige ruimte met eretrap en wenteltrapTrap die rond een centrale, verticale as of opening spiraalvormig omhoog loopt. voor dienstboden.


Trap bestaande uit vier trapdelen, doorlopend  over hele hoogte van huis en verlicht door koepelBolvormig gewelf op cirkelvormige, elliptische, vierkante of veelhoekige basis. onder daklicht. Alle kamers met eigen volume, geven met ritme van een of twee per bordes1. Verhoogd platform vóór de ingang van een gebouw, bereikbaar via een aantal treden; - 2. Vloertje, boven aan of midden in een trap., uit op trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. dat onregelmatig spel vormt van verdiepingen en halve verdiepingen. Door deze ongewone opstelling kan ruimte optimaal benut worden en is een soepele verbinding tussen de verschillende ruimtes mogelijk.
Op benedenverdieping eetkamer met kleine salon, bijkeuken, keukens en dienstruimten; ontvangstruimten met spreekkamer, hal en vestiaire. Korte trap leidt naar intiemere familievertrekken en werkruimten; werkkamer door schuifdeur van salon gescheiden. Op eerste verdieping drie slaapkamers en twee badkamers. Tweede verdieping uitkijkend op lagere verdieping via octagonale opening met balustradeHekwerk van spijlen of balusters.; mansardekamers en in dak verwerkt terras; alle kamers voorzien van in dakhelling gebouwde kasten; sommige meer verfijnd afgewerkt met gewelfd plafond of met daklicht en schuifdeuren.

Livornostraat. Atelier. Deel uitmakend van algemene compositie. Gevel van 5,5 m. breed; 11 m. diep; anderhalve bouwlaag.


Groot atelier van 4,7 m. hoog waarin leefruimten in duplex uitkomen. Oorspronkelijk voorzien als opslagruimte; tijdens bouwwerken veranderd in atelier en verhuurd aan Oostenrijkse beeldhouwster Ilse Conrat.

*Beschermd op 06.05.1984.