Verbiststraat

Van Sint-Jooststraat naar Th. Vinçottestraat (Schaarbeek).

Het grootste deel van de straat is aangelegd op gronden van de erfgenamen van de hertog van Liedekerke. Haar rooilijn ligt in de as van de klokkentoren van de Sint-Joostkerk, die verkozen werd boven de aansluiting op de rooilijn van het Sint-Joostplein. Ze draagt de naam van Urbanus Henricus Verbist, burgemeester van Sint-Joost tussen 1833 en 1852.

De datering van de bebouwing schommelt tussen 1872 en 1974 en biedt een gevarieerd uitzicht.

De eerste straatgedeelten bevatten, vooral aan oneven zijde, de oudste panden. Het gaat hier vooral om huizen met een commerciële en woonfunctie (Nr. 6, 8, 13, 19 tot 25) of burgerwoningen, opgetrokken in een eclectische stijl van neoclassicistische inspiratie, met twee (Nr. 13, 39-41), drie of vier bouwlagen en twee of drie traveeën; enkele gevels hebben hun oorspronkelijke pleisterlaag behouden, evenals een deel van hun bewerkte decoratie (Nr. 7, 32, 33, 44, 45 en 46); andere zijn in baksteen, met reminiscenties aan regionalistische architectuur, zoals het huurpand Nr. 18-22, n.o.v. arch. Jules DE BILDE (1906). Nr. 12: appartementsgebouw van 1922 dat eveneens een gevel aan de Leuvensesteenweg heeft (Nr. 109); baksteenconstructie met brede vensterregisters met roedenverdeling, overkragende bovenbouw, gevelbeëindiging bestaande uit een brede bepleisterde band waarboven afgeronde houten kroonlijst.
De delen tussen de Georges Petrelaan en de Eeckelaersstraat die verkaveld werden tijdens het laatste decennium van XIX zijn bebouwd met huizen en appartementsgebouwen (Nr. 83) van neoclassicistische (Nr. 57 tot 63, 82, 97 tot 103) of eclectische inspiratie (Nr. 89), soms gedecoreerd met sgraffito (Nr. 93) en glasramen (Nr. 67, Nr. 91: realisatie in neo-Vlaamse renaissancestijl n.o.v. arch. L. HACARDIAUX voorzien van een drielicht vormend glasraam met bloemmotief in houten omlijsting waarvan stijltjes en tussenstijltjes in de vorm van kleine zuiltjes).

De bebouwing aan even zijde is hier erg beperkt door de aanwezigheid van de spoorlijn. De even zijde tussen de Félix Delhayesquare en de Eeckelaersstraat is bezet door het gemeentelijk ziekenhuis en geriatrisch hospitaal, n.o.v. arch. A. G. PAPPAERT, volgens bouwvergunning van 1974, evenals de aanpalende groene ruimtes.
Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn, op de hoek met de Eeckelaersstraat, is gehuisvest in een voormalig pand voor tuberculozen dat, ondanks de grondige verbouwingen, het enige overblijfsel van het oude gemeentelijk ziekenhuis vormt. Oorspronkelijk was de gevel van dit paviljoen in eclectische stijl opgetrokken, met decoratief metselwerk en rechthoekige muuropeningen onder ijzeren I-balk en ontlastingsboog. In 1953 werd het vergroot en grotendeels verbouwd n.o.v. arch. M. LAMBRICHS en kreeg het ensemble een parement in zandkleurige baksteen teneinde de oudere en nieuwere gebouwen een uniform uitzicht te geven (zie Schietschijfstraat en Félix Delhayesquare).