Thomas Vinçottestraat

De Thomas Vinçottestraat verbindt de Gustave Fussstraat met de Leuvensesteenweg. De Verbiststraat, de Schietschijfstraat en de Artanstraat monden erop uit, terwijl de Léon Mignonstraat er begint.

De straat ligt in de Monrosewijk en bestond al vóór het stratenplan van deze wijk, dat definitief werd goedgekeurd bij K.B. van 21.04.1906. Ze volgt het tracé van een deel van een oude weg die al vermeld wordt op het plan van Jacob van Deventer uit ca. 1550-1565 en eerst de Processieweg werd genoemd. Deze weg verbond het huidige Houwaertplein, op Sint-Joost-ten-Node, met de Leuvensesteenweg. Bij K.B. van 03.10 en 28.12.1866 werd het deel dat overeenstemt met de huidige Thomas Vinçottestraat rechtgetrokken en in de Trooststraat opgenomen. Pas ca. 1910 kreeg de straat haar huidige naam, als eerbetoon aan de Belgische beeldhouwer Thomas Vinçotte (Borgerhout, 1850 – Schaarbeek, 1925), die in de Trooststraat woonde.

De straat is overwegend residentieel en werd, toen ze nog de Trooststraat was, vanaf de jaren 1880 en 1890 bebouwd met huizen met neoclassicistische inslag, soms in eclectische stijl, zoals het huis-atelier in neo-Vlaamse renaissancestijl met pittoresk karakter van schilder Georges Léonard de Saint Cyr (zie nr. 42). Tussen 1900 en 1912 volgde een intensievere bebouwingsfase gekenmerkt door huizen in overwegend eclectische stijl, waaronder twee gehelen uit 1903, op nr. 45, 47 en 97 tot 101. Sommige vertonen invloeden van de art nouveau, zoals nr. 11 en 15 (zie deze nummers). De onbebouwd gebleven percelen werden tussen 1926 en 1937 bebouwd met huizen en gebouwen in art-decostijl of modernistische stijl, zoals nr. 55 en 57 (n.o.v. architect J. Gérin, 1935 en 1933).


Op nr. 36 bevindt zich het rusthuis Albert de Latour, thans gehuisvest in een U-vormig gebouw uit 1992 (n.o.v. architect Jean-Pierre Reynders). Het godshuis was aanvankelijk op dezelfde plaats gevestigd, in een grote woning in neoclassicistische stijl gelegen in een bosrijk park. Het werd gebouwd ca. 1882 en werd in 1894 door de Hospices Civils de Schaerbeek gekocht en herhaaldelijk uitgebreid.

In de straat bevinden zich verscheidene gebouwencomplexen binnen het huizenblok. Op nr. 18 is een oude U-vormige hoeve uit 1884 thans verbouwd tot kantoren, nadat er eerst verscheidene fabrieken in waren ondergebracht. Op nr. 61 werd in 1895 een feestzaal gebouwd (zie dit nummer). Op nr. 68 geeft een woning met koetsdoorgang ontworpen in 1908 door architect Louis Kuypers voor een bakkerscoöperatie, de Société Anonyme de l'Union Économique, toegang tot een groot L-vormig terrein dat zich uitstrekt tot aan nr. 118 en 120 van de Artanstraat. Deze maatschappij liet in 1908 een L-vormig gebouw optrekken, samen met enkele lage volumes onder sheddak, en in 1913 stallen en een inrijpoort die op de Artanstraat uitgeeft. In de loop der jaren werden nog verscheidene volumes toegevoegd.

Vermelden we tot slot nog dat tijdens de Tweede Wereldoorlog op nr. 82 (vóór 1885) de clandestiene krant La Libre Belgique-Légion blanche werd opgericht en gedrukt door Jean Mistler; hieraan herinnert een gedenkplaat op de gevel.