Liedtsplein

 

Bekijk de weerhouden gebouwenOp het langwerpige en onregelmatige Liedtsplein komt een groot aantal verkeerswegen samen. Het plein wordt van zuid naar noord doorkruist door de Paleizenstraat. De Groenstraat, Brabantstraat en Liedtsstraat monden er in het westen op uit, de Brichautstraat, Vandeweyerstraat en de de Lochtstraat in het oosten. In het noorden begint de Gallaitstraat er.

Het plein werd aangelegd in het kader van de verlenging van de Brabantstraat, de toekomstige Gallaitstraat, volgens een plan dat meetkundig schatter Jacques Rayé op 30.10.1852 opstelde. Vóór de aanleg van de Koninginnelaan, goedgekeurd krachtens de K.B.'s van 22.06 en 29.07.1863, ging het om een rechthoekig plein, kleiner dan het huidige, waarvan enkel de twee vlakken op de hoeken met de Gallaitstraat (nr. 1 tot 12 en 13 tot 17) nog bestaan. Bij K.B. van 28.02.1868 werd het plein vergroot door de aanleg van een weg die Paleizenstraat, via een verwijding ervan, verbond met de Koninginnelaan, ten koste van het uiteinde van de Groenstraat, Brabantstraat en Liedtsstraat. De punt van het huizenblok gevormd door de Koninginnelaan en de Paleizenstraat (nr. 18 tot 21) kreeg zijn veelhoekige vorm bij K.B. van 27.11.1876.

De uitbreiding van het plein verliep echter slechts geleidelijk. Eind jaren 1870 hadden de hoeken van de Brabantstraat en de Liedtsstraat hun nieuwe rooilijn gekregen. De punt gevormd door de Groenstraat en de Paleizenstraat, waarop zich het eigendom van de schilder Louis Gallait bevond, bleef tot midden jaren 1890 bewaard. Het plan van aanleg van het plein zelf werd aangenomen tijdens de gemeenteraadszitting van 29.03.1892 en de werken werden in 1895-1896 uitgevoerd. Overeenkomstig de wens van koning Leopold II, die het plein over de hele lengte open wou houden, werden slechts twee kleine centrale plantsoenen aangelegd. In 1913 werd op het plantsoen in het zuiden een muziekkiosk gebouwd, n.o.v. gemeentearchitect Adolphe Paillet. Hij had een metalen structuur met art-nouveau-invloed, op een stenen onderbouw waarin zich een wachtzaal voor de gebruikers en een kantoor voor de inspecteurs van de tram bevonden, naast toiletten en een hulppost. De kiosk werd na 1935 verwijderd.


De naam van het plein werd officieel toegekend tijdens de gemeenteraadszitting van 05.08.1859 en is een eerbetoon aan baron Charles Augustin Liedts (Oudenaarde, 1802 – Brussel, 1878), een politicus die deelnam aan de omwenteling van 1830.

Het plein werd hoofdzakelijk met huizen in neoclassicistische stijl bebouwd, verscheidene al vanaf het begin met commerciële benedenverdieping, de meeste verbouwd in de loop der jaren. De eerste woningen verschenen in de loop van de jaren 1850, in de twee huizenblokken tussen de Brichautstraat en de de Lochtstraat, waarvan het eerste oorspronkelijk aan de Paleizenstraat lag. De volgende woningen werden in de jaren 1860 tot de jaren 1880 gebouwd, afhankelijk van de wijzigingen van de rooilijn. Vermelden we nr. 26-26a (tussen 1868 en 1876), waarin zich vroeger een brouwerij bevond, alsook nr. 18 en 19, opbrengstgebouwen ontworpen in 1883 als geheel met nr. 20 en 21 (heropgebouwd), evenals nr. 1 tot 5 Koninginnelaan en 128 tot 132 Paleizenstraat. Nr. 21 werd in 2003 vervangen door een origineel gebouw bekleed met cortenstaal dat architect Mario Garzaniti ontwierp in het kader van een wijkcontract. Vermelden we ook nog nr. 28b (tussen 1899 en 1913), waarvan het blinde muurvlak met reclame is beschilderd. Na de oorlog werden verscheidene woningen door appartementsgebouwen vervangen, zoals nr. 22 (n.o.v. architect Paul Rubbers, 1946) en 23 (1945). Vermelden we tot slot op nr. 5 een voormalige garage ontworpen in 1955 door architect Jacques Cuisinier.