Typologie(ën)
burgerwoning
Ontwerper(s)
Théodore PETERS – architect – 1930
Juridisch statuut
Ingeschreven in de wettelijke inventaris op 19 augustus 2024
Stijlen
Modernisme
Inventaris(sen)
- Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
- Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
- Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
- Het monumentale erfgoed van België. Schaarbeek (Apeb - 2010-2015)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek Het ontwerp van een onroerend goed (gebouw) door een gerenommeerde kunstenaar (architect) kan maar zeer zelden als criterium worden beschouwd. Om het belang van de selectie van dit onroerend goed te beoordelen, en de plaats dat het inneemt in het oeuvre van een kunstenaar (architect), is dit een criterium dat moet worden afgewogen met de architectonische kwaliteit (compositie en interne structuur), de uitvoering (materialen, technische beheersing), de plaats in de architectuurgeschiedenis dewelke een getuigenis zijn van een fase of aspect van landschapsarchitectuur of de bouwkunst in het verleden. Zodoende gelden koppelingen naar volgende criteria: zeldzaamheid (typologie, stijl, materiaalgebruik, bronnen), representativiteit (idem) en integriteit (idem + kwaliteit van uitvoering).
- Esthetisch Het onroerend goed heeft een esthetische waarde als het de waarnemer zintuigelijk prikkelt op een positieve manier (‘ervaring van schoonheid). Historisch gezien werd deze waarde aangewend om waardevolle natuurlijke of semi-natuurlijke gebieden aan te duiden, maar het kan ook gelden voor grote gehelen van gebouwen in een stedelijk gebied, met of zonder natuurlijke elementen, of monumenten die het stadslandschap markeren. Automatisch dringt een afweging met andere waarden zich op, de artistieke in de eerste plaats, maar ook de landschappelijke (integratie van het werk in het stedelijk landschap, oriëntatiepunten in de stad) en stedenbouwkundige waarde (spontane of rationele stedelijke gehelen), en dienen koppelingen naar selectiecriteria worden gemaakt: representativiteit, ensemblewaarde en contextuele waarde. Criteria die met andere (met name artistieke) criteria moeten worden gecombineerd.
- Historisch Het onroerend goed heeft een historische waarde als het getuigt van een bijzondere periode in de geschiedenis van de streek of de gemeente, of als bijzonder belangrijke ouderdom en zeldzame ontwikkeling voor een periode (bv. tuinstad die representatief is voor een bouwwijze die werd toegepast in het kader van de grote bouwcampagnes na de Tweede Wereldoorlog; dorpskernen die de eerste gegroepeerde bouwwerken van de gemeenten van de tweede ring illustreren; Hallepoort als overblijfsel van de tweede omwalling; enz.), of als getuigenis van een bepaalde stedelijke (en/of landschappelijke) ontwikkeling van de stad (bv. gebouwen aan de centrale boulevards of in de Leopoldswijk), of wanneer het een band vertoont met een belangrijke historische figuur - met inbegrip van persoonlijke huizen van architecten en kunstenaarsateliers (b.v. het geboortehuis van Constantin Meunier, het huis van Magritte), of in verband kan worden gebracht met een belangrijke historische gebeurtenis (b.v. huizen van de wederopbouw na het bombardement van 1695, Congreskolom), of een typologische representativiteit vertoont die kenmerkend is voor een commerciële of culturele beroepsactiviteit (bv. kerken, bioscopen, industriële architectuur, apotheken).
- Stedenbouwkundig Sommige bouwkundige goederen spelen, meer dan andere bouwkundige goederen, een prominente rol in de planmatige inrichting van de bebouwde ruimte in het verleden. Meestal determineren zijn andere stedenbouwkundige (plan)vormen zodat er zich een wisselwerking voortdoet tussen bebouwde en niet-bebouwde (of open) ruimte. Die inrichting omvat ook de samenhang tussen verschillende schaalniveaus. Een onroerend goed heeft stedenbouwkundige waarde wanneer het hierin een rol speelt, bijvoorbeeld hoekgebouwen, coherente pleinen of (straatwanden), deskundig ingeplante torens (hoogbouw) en hun relatie tot hun onmiddellijke kwaliteitsvolle omgeving die coherent kan zijn, maar ook contrastrijk, maar ook relicten van stedenbouwkundige concepten en hoe deze architecturaal (en typologisch) zijn of werden ingevuld, zoals bijvoorbeeld de nog bewaarde eclectische stadspaleizen en/of herenhuizen in de Leopoldswijk.
Onderzoek en redactie
2010-2012
id
Urban : 20823
Beschrijving
Op hoek met Saffierstraat, modernistisch huis met opslagplaats n.o.v. architect Th. Peters i.o.v. handelaar in stoffen Alexandre Eekman, gedateerd “1930” op hoek.
Hardstenen gedenkplaat aan familie Eekman, die zich vanaf 1940 bij het verzet tegen de nazi's aansloot en in het huis onderdak verschafte aan antifascistische vluchtelingen.
Drie bouwlagen onder plat dak met brede oversteek. Drie gevels: twee aan straatkant, die op hoek met drie terugwijkende muurvlakken. Bakstenen gevel met lateien in staand verband. OnderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. van de gevels aan straatkant en van muurtje in breuksteenMetselwerk bestaande uit brokken onregelmatige natuursteen. van groen gres.
Centrale toegang geflankeerd door pijlers1. Muurstut zonder entasis (kromming), mogelijk met basis en kapiteel; - 2. Massief gemetseld of betonnen steunelement met gewoonlijk rechthoekige doorsnede (vb. bruggepijler,…) die langgerekt balkon van eerste verdieping draagt, balkon loopt uit in tweezijdige erkersRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld.. Hoogste bouwlaag terugspringend en voorafgegaan door galerij aan kant Saffierstraat uitmondend in terras met pergola.
Schrijnwerk vervangen volgens een oud model.
Op de hoek, voortuintje afgesloten met muurtje met buisreling ter vervanging van de oorspronkelijke ijzeren buis en de houten poortje.
Interieur
Vijfhoekige hal met trap. Op benedenverdieping, bureaus en opslagplaats (kant Saffierstraat) die in verbinding staat met garage (kant Plaskylaan). Woonruimten op verdiepingen, met fotoatelier op tweede.
Hardstenen gedenkplaat aan familie Eekman, die zich vanaf 1940 bij het verzet tegen de nazi's aansloot en in het huis onderdak verschafte aan antifascistische vluchtelingen.
Drie bouwlagen onder plat dak met brede oversteek. Drie gevels: twee aan straatkant, die op hoek met drie terugwijkende muurvlakken. Bakstenen gevel met lateien in staand verband. OnderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. van de gevels aan straatkant en van muurtje in breuksteenMetselwerk bestaande uit brokken onregelmatige natuursteen. van groen gres.
Centrale toegang geflankeerd door pijlers1. Muurstut zonder entasis (kromming), mogelijk met basis en kapiteel; - 2. Massief gemetseld of betonnen steunelement met gewoonlijk rechthoekige doorsnede (vb. bruggepijler,…) die langgerekt balkon van eerste verdieping draagt, balkon loopt uit in tweezijdige erkersRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld.. Hoogste bouwlaag terugspringend en voorafgegaan door galerij aan kant Saffierstraat uitmondend in terras met pergola.
Schrijnwerk vervangen volgens een oud model.
Op de hoek, voortuintje afgesloten met muurtje met buisreling ter vervanging van de oorspronkelijke ijzeren buis en de houten poortje.
Interieur
Vijfhoekige hal met trap. Op benedenverdieping, bureaus en opslagplaats (kant Saffierstraat) die in verbinding staat met garage (kant Plaskylaan). Woonruimten op verdiepingen, met fotoatelier op tweede.
Bronnen
Archieven
GAS/DS 241-30, 88-179.
Publicaties en studies
PUISSANT, J., “Eekman Johanna, dite Moeke (1897-1960)”, in: GUBIN, É. (red.), Dictionnaire des femmes belges. XIXe et XXe siècles, Éditions Racine, Brussel, 2006, pp. 235-236.
