close the map
Brussel Vijfhoek

Spoormakersstraat

Onderzoek en redactie

1989-1994

 

Bekijk de weerhouden gebouwenVan Grasmarkt naar Violetstraat/Sint-Jansplein.

 Lange straat met licht S-vormig tracé, opgenomen in het BPA 30/10 Grote Markt en omgeving van 1960 (zie Beenhouwersstraat).
Voorheen eindigend aan Kaasmarkt en bekend als de Forciersstraet - vermeld eind 14e eeuw - naar de hier talrijk gevestigde wapensmeden; later verbasterd tot Vercierstraet. Vanaf 1845 met incorporatie van het straatgedeelte tussen Kaasmarkt/Kerstenmannekensstraat en het Sint-Jansplein, zogenaamd Pongelmerct (graan per pond verkocht). Nr. 21 verleende eertijds toegang tot de zogenaamde Coffygang, naar het gelijknamige estaminet in de Heuvelstraat, in 1963-1965 opgenomen in de Agoragalerij.

Straatbeeld gekarakteriseerd door een nog vrij goed bewaarde basisbebouwing met trap- of topgevels uit de 17e of 18e eeuw, waaronder een aantal in de loop van de 20e eeuw werden gerestaureerd, naast enkele nieuwe topconstructies ter vervanging van lijstgevels, onder meer nr. 19 (1955, architect Ph. Willeaume) of oudere topgevels. Verder ook talrijke lijstgevels met doorsnee-uitzicht in neoclassicistische stijl uit de 19e eeuw, met vlakke gevelwand, drie of vier bouwlagen en twee of drie traveeën, rechthoekige - al of niet omlijste - vensters, zoals op nr. 6 (1859), 18 (met winkelpui n.o.v. architect Fernand Petit van 1933), 20 (met winkelpui van 1934-1935), 22, 23, 33 (1840), 35 (1833), 39, 50 (1860, vierde bouwlaag van 1940), 52, 63, 79; vaak ook als zichtbare aanpassingen van een oudere kern, aangegeven door onder meer de muurankers, cf. nr. 1A (met pui uit de jaren 1930), 15. Sporadische eclectische of modernistische constructies, onder meer nr. 17 (1933, architect Fernand Petit?), 37 (1902).
Schaalverbreding halverwege de oostzijde met gevelwanden van de huidige polikliniek op nr. 24-30 (nr. 24-26 was ca. 1850 het gekende Hotel du Grand Café) en het hotelcomplex op nr. 34 n.o.v. architect M. Barbier (1973). Dominerend handelskarakter van de straat duidelijk afleesbaar uit de aaneenschakeling van winkelpuien, waaronder een aantal met fraai bewerkt houtwerk of achterglasschildering.

Bronnen

Archieven
SAB, OW, 76620 (1955), 10689 (1859), 41527 (1933), 43014 (1934-1935), 10677 (1840), 10678 (1833), 10703 (1860) en 53418 (1940), 42781 (1933), 10679 (1902), 83458 (1973).
Archief KCML, plannen Brussel : gevelopstanden door architect F. Malfait, 17 en 18, Spoormakersstraat, 1916 en 1917.

Websites
BALat KIK-IRPA