Onderzoek en redactie

1989-1994

 

Bekijk de weerhouden gebouwenRechthoekig plein, met westelijke wand grosso modo in verlengde rooilijn van de Kleerkopersstraat en de Nieuwstraat en centrale oostelijke inplanting van de Koninklijke Muntschouwburg, U-vormig omringd door de Prinsenstraat, Koninginnestraat en Leopoldstraat. Oorspronkelijk stond hier in de 14e eeuw het «Hof van Oistervant», in de 15e eeuw tijdelijk fungerend als muntatelier. Afbraak in 1531, gevolgd door de aanleg van een trechtervormig plein.

Oostelijke pleinzijde aanvankelijk ingenomen door het «Munthof», gedesaffecteerd in 1649, in 1700 vervangen door de «Grand Opéra» van G.-P. Bombarda. Afbraak in 1820 voor de aanleg van het huidige Muntplein, onderdeel van een totaalconcept van 1817-1822 naar ontwerp van architect L.E.A. Damesme, met - op de door de Stad in 1811 aangekochte gronden van het in 1797 afgebroken dominicanenklooster - de inplanting van de Muntschouwburg en de aanleg van als het ware een voorplein en drie omringende straten (Prinsenstraat, Koninginnestraat, Leopoldstraat) volgens geometrisch rechthoekig patroon; karakteristieke pleinwandvormende bebouwing, gekenmerkt door uniforme, bepleisterde neoclassicistische lijstgevels. Door Damesme ontworpen oorspronkelijke straatgevels met gelijkvloerse wandelgalerijen om financiële redenen niet uitgevoerd; bebouwing in licht gewijzigde versie vanaf 1819 gerealiseerd onder leiding van de architecten Jean Baptiste Vifquain en H.L.F. Partoes.

Aan westelijke pleinzijde werd in 1649 - ter plaatse van de dienstgebouwen van het Oude Munthof - een nieuw muntatelier opgetrokken, in 1755 wederopgebouwd en uitgebreid met een wachtpost, in 1820 vervangen door een ruim neoclassicistisch muntgebouw met centraal pilasterrisaliet onder fronton, naar ontwerp van architect Ch. Vander Straeten. In 1881-1886 sloop en bouw van het imposante “Hoofdpostkantoor” in eclectische stijl, naar ontwerp van architect L. De Curte. Samen met het binnenblok Munt, Bisschopsstraat, Anspachlaan, Wolvengracht ontruimd voor de bouw in 1967-1971 van het 63 meter hoge Administratief Centrum van de Stad Brussel, naar ontwerp van architecten Jacques Cuisinier, Joseph Gilson, André en Jean Polak en Robert Schuiten, met X-vormige bovenbouw op polygonale onderbouw : integratie van de posterijen, gelijkvloerse en ondergrondse winkelgalerijen zogenaamd «Muntcenter», toegangen tot de Metro en vier ondergrondse parkingniveaus.

Huidige pleinaanleg met fonteinen, zitbanken en betonnen struikbakken daterend van de jaren 1960-1970.


Bronnen

Archieven
SAB/AA 1819-1820, rep. 80 en 1647; S.E., 9087 (1819); P.P., 922 (1/3), 549 (8/8), 551 (1-5), 554.

A.R., Kaarten en Plannen, Inventaris in Handschrift, 6941 en 6943.

Publicaties en studies
CABRIS, Bijdrage tot de bouwgeschiedenis
 van de Koninklijke Muntschouwburg te Brussel (1696-1821), licentiaatsverhandeling V.U.B., 1988.
HENNE A., WAUTERS A., 1975, III, p. 250-264.