Onderzoek en redactie
2016-2017
Bekijk de weerhouden gebouwenDe de Wautierstraat verbindt de Koninginnelaan met het kruispunt gevormd door de Drootbeekstraat en het laatste deel van de Molenbeekstraat, dat ze verlengt. De straat kruist de Maria-Christinastraat, de de Cipletstraat, de Van Gulickstraat en de Tivolistraat.
De straat werd geopend bij K.B. van 04.11.1871. Het laatste straatdeel lag gedeeltelijk op de bedding van het oude oostelijke uiteinde van de Drootbeekstraat. De straat kreeg in 1873 haar naam als eerbetoon aan de Lakenaar François-Xavier de Wautier, een voormalig generaal van het Belgische leger die een jaar eerder was overleden. De naam van de straat werd in de loop der jaren op verschillende manieren gespeld: rue de Wauthier, rue Waut(h)ier of ook rue de Vaut(h)ier.
Deze residentiële straat werd geleidelijk tussen 1875 en 1908 bebouwd, hoofdzakelijk met huizen met neoclassicistische of eclectische inslag. Deze bebouwing werd tijdens het interbellum aangevuld met enkele gebouwen in late eclectische stijl of met invloed van de art deco. Na de Tweede Wereldoorlog werden talrijke huizen verbouwd of zelfs vervangen door appartementsgebouwen.
Tal van woningen werden als geheel ontworpen, zoals drie groepen van analoge huizen met invloed van de Vlaamse renaissance, alle drie wellicht ontworpen door meetkundig schatter Alexandre Losange: nr. 42 tot 46 (1896), 68 tot 74 en 71 tot 77 (1898). Vermelden we eveneens, op de hoek met de de Cipletstraat, een geheel van vier opbrengstgebouwen met invloed van de art nouveau, in 1903 ontworpen door architect A. Pladet: de Cipletstraat 14 en 16, de Cipletstraat 18 – de Wautierstraat 30 en de Wautierstraat 32. De gevels van deze laatste twee huizen werden bekroond in het kader van de gevelwedstrijd die de gemeente Laken in 1903 organiseerde. Architect Henri Jacobs ontwierp twee huizen in de straat, op nr. 20 (1897) en 22 (1898), thans verbouwd. Ze werden gebouwd voor leden van L’Union, een coöperatieve maatschappij met als doel “de Bouw, de Aankoop, de Verkoop en de Verhuur van woningen” op het grondgebied van Laken te bewerkstelligen.
Zoals veel verkeerswegen in de wijk bevonden en bevinden zich in de Wautierstraat tal van industriële gebouwen en werkplaatsen binnen de huizenblokken: een timmerwerkplaats en een wagenmakerij, een transportmaatschappij, enz. De installaties die het einde van de straat aan pare zijde innamen, aan de aansluiting met de Molenbeekstraat, zijn thans verdwenen en vervangen door een groot braakliggend terrein. Op het grootste deel van dit uitgestrekte bouwblok afgebakend door de Molenbeekstraat, de Dieudonné Lefèvrestraat, de Claessensstraat en de Tivolistraat, moet een nieuwe duurzame wijk komen, Tivoli GreenCity, waarvoor de werken eind 2016 zijn aangevat (Tijdelijke Vereniging ADRIANA – bureaux Atlante, CERAU, Atelier 55, YY Architecture, Atelier EOLE Paysagistes). Deze wijk zal bestaan uit bijna 400 woningen, twee crèches en diverse handelszaken rond nieuw aan te leggen verkeerswegen, waaronder een plein.
Vermelden we tot slot dat het laatste straatdeel aan onpare zijde vroeger werd ingenomen door een eigendom dat er vóór 1830 werd gevestigd en dat het gehele huizenblok innam. Het landhuis met zijn bijgebouw, gewijzigd, bestaan nog en zijn opgenomen in de bebouwing van de de Wautierstraat (zie nr. 121, 125) en de Molenbeekstraat.
Bronnen
Archieven
SAB/IP II 684 (1903-1912).
SAB/OW 20: Laken 4751 (1897); 22: Laken PV Reg. 57 (27.09.1898); 30, 32: Laken PV Reg. 76 (06.04.1903); 42 tot 46: Laken 1098 (1896); 71 tot 77: Laken PV Reg. 56 (19.04.1898).
Publicaties en studies
COSYN, A., Laeken Ancien & Moderne, Imprimerie scientifique Charles Bulens, Brussel, 1904, pp. 119-120, 138.
VAN NIEUWENHUYSEN, P., Toponymie van Laken (doctoraatsverhandeling in de Germaanse Filologie), UCL, Louvain-la-Neuve, 1998, p. 696.
Kaarten / plannen
POPP, P. C., Atlas cadastral de Belgique, plan parcellaire de la commune de Laeken avec les mutations, 1866.