Onderzoek en redactie
2018
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Emile Wautersstraat volgt een onregelmatige tracé en ligt in het verlengde van de Fransmanstraat en de Alfred Stevensstraat, voorbij de verbinding van de Emile Bockstaellaan en de Houba de Strooperlaan. Ze loopt langs de Clementinasquare in het oosten en kruist dan de de Smet de Naeyerlaan en de Kloosterstraat, voordat ze uitmondt in de Reper-Vrevenstraat en het Sint-Lambertusplein.
De straat vindt haar oorsprong in een oude weg, de Meysse wegel, die begon aan de Kelder Straet, een lange bochtige straat die van de Leopold I-straat naar de grens met Jette liep en in de Heizelstraat uitmondde. Op 06.06.1882 werden deze weg en het deel van de Kelder Straet gelegen tussen de Leopold I-straat en die weg, allebei omgedoopt tot Fransmanstraat, als eerbetoon aan Edmond Alexandre Fransman (1837-1882), onder meer schepen van Openbare Werken in Laken, waar hij een landhuis bezat. Het was in 1935 dat het deel van de straat ten noorden van de spoorweg werd omgedoopt tot Alfred Stevensstraat, tot aan de Emile Bockstaellaan, en dan tot Emile Wautersstraat, tot aan het Sint-Lambertusplein. De naam van laatstgenoemde straat werd toegekend bij besluit van het College van de Stad Brussel van 15.01.1935, als eerbetoon aan de twee jaar eerder overleden schilder Emile Wauters (1846-1933), neef van de Brusselse stadsarchivaris, Alphonse Wauters, en leerling van Jean-François Portaels.
De eerste bebouwing in de straat verrees hoofdzakelijk vanaf de jaren 1880 tot de Eerste Wereldoorlog, met bescheiden huizen of arbeiderswoningen in neoclassicistische stijl of woningen in eclectische stijl. Veel ervan waren voorzien van als opslag- of werkplaats gebruikte achterliggende gebouwen. Onder de woningen met neoclassicistische inslag vermelden we nr. 16 en 94, evenals nr. 7, 52 tot 56 en 138, alle vijf met inrijpoort. In eclectische stijl, groot geheel van twintig analoge opbrengstpanden, ontworpen in 1905 door architect Emile Simaïs (nr. 77 tot 117), vandaag in slechte staat. Daarbinnen, op nr. 97, een gebouw met commerciële benedenverdieping (n.o.v. architect François de Boeck, 1911). Het eerste straatdeel, dat op de in 1904 ingehuldigde Clementinasquare uitgeeft, is bebouwd met huizen in eclectische stijl, de meeste stammend uit de tweede helft van de jaren 1900 (zie nr. 18 en 26 tot 30), waaronder nr. 12-14, een opbrengstpand met twee gekoppelde deuren (1910). Tijdens het interbellum verrezen op de onbebouwd gebleven percelen gebouwen in Beaux-Artsstijl, zoals nr. 48-50 (1925), of in art-decostijl.
Bronnen
Archieven
SAB/AR straten, doos 20–24, cote 24, nr.7 (15.01.1935).
SAB/OW 12-14: Laken 6191 (1910); 48-50: 53880 (1925); 77 tot 117: Laken 5814 (1905); 97: Laken 3469 (1911).
Publicaties en studies
VAN KRIEKINGE, D., Essai de toponymie laekenoise, Laken, 1995, s. p.
VAN NIEUWENHUYSEN, P., Toponymie van Laken (doctoraatsverhandeling in de Germaanse Filologie), UCL, Louvain-la-Neuve, 1998, p. 790.
Tijdschriften
VAN DER ELST, W., “Alphonse Wautersstraat in Laken. Emile Wautersstraat in Laken”, Laca Tijdingen, 4, oktober 2013, pp. 28-31.