Onderzoek en redactie
2016-2017
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Edmond Tollenaerestraat verbindt de rotonde van de Charles Demeerstraat met de Leopold I-straat en kruist de Laneaustraat.
De vijftien meter brede straat loopt door de driehoekvormige wijk gevat tussen de Pannenhuisstraat, die de grens met Jette vormt, de Leopold I-straat en de westelijke ringspoorlijn. Deze wijk werd terzelfder tijd ontworpen als de Emile Bockstaellaan, die werd geopend bij de K.B.’s van 18.02.1899 en 05.10.1900. Ze werd in 1905 aangelegd, en haar naam is een eerbetoon aan de industrieel Edmond Jean Louis Tollenaere, geboren in 1840, en Lakens gemeenteraadslid.
Tussen 1907 en 1914 werd de straat bebouwd met woningen in hoofdzakelijk eclectische stijl, zoals nr. 8 (1910), 10, 12 (1909) en 14, 22 (1908), 44 (n.o.v. architect A. Hanssens), 46 (n.o.v. architect Victor Dirickx, 1907), 105 (1912), 109 en 111 (meetkundig schatter Alexandre Losange, 1914). De bouwactiviteit kwam opnieuw op gang tijdens het interbellum, met huizen met invloed van de eclectische stijl of de art-decostijl, zoals nr. 101 (n.o.v. architect Arthur Pladet, 1924). In die laatste stijl vermelden we de vier tegenover elkaar liggende huizen aan het einde van de straat, ontworpen door architect Louis Tenaerts (des Gadeaux): nr. 98 (1923), 100 (1923) en 113 (1923), 115 (1924).
![Edmond Tollenaerestraat 32, perspectief over de suikerraffinaderij [i]G. Ronnberg et Cie[/i], SAB/IP II 684 (1903-1912).](/medias/streets/10208061_Z01.jpg)
In de straat bevinden zich tal van opslagplaatsen, werkplaatsen en industriële gebouwen die meestal werden opgetrokken aan de achterzijde van het perceel, zoals op nr. 53 (n.o.v. architect Emile Vande Weghe, 1911), met twee achterliggende magazijnen die door dezelfde architect werden ontworpen, een uit 1911, het andere uit 1914. Op nr. 30 is een bierdepot uit 1910 verbouwd tot wijndepot (zie dit nummer). Rechts daarvan staat het Institut Notre Dame de Lourdes (nr. 32), op een uitgestrekte perceel dat oorspronkelijk werd ingenomen door de suikerraffinaderij G. Ronnberg & Cie, in 1908 ontworpen door architect Adrien Blomme, met links de fabriek en rechts de kantoren en de opzichterswoning, tegenover elkaar liggend aan weerszijden van een binnenplaats en loodrecht op de straat. De gevel van dit laatste gebouw werd bekroond in de gevelwedstrijd die de gemeente Laken in 1909 organiseerde. In de jaren 1920 werd het complex overgenomen door Les Fils Levy-Finger, een verf- en lakfabriek. Na de Tweede Wereldoorlog werd het complex eigendom van de maatschappij Imperial Chemical Industries en werd het verbouwd en vergroot (n.o.v. architect Jean De Mesmaeker): verbouwing van het fabrieksgebouw (links) in 1956 en uitbreiding naar rechts in 1962-1963, ten koste van het kantoor- en woninggebouw. Eind jaren 1980 werd het geheel omgebouwd tot schoolcentrum (architectenbureau Emile Verhaegen). Tot slot bevinden zich op nr. 56-58 nog de gebouwen van de Société Laitière Hollandia, een bedrijf dat zich omstreeks 1913 in de straat vestigde (zie dit nummer).
Bronnen
Archieven
SAB/AR straten, doos 54-63, cote 61, nr. 17 (23.08.1905).
SAB/IP II 684 (1903-1915).
SAB/OW 8: Laken PV Reg. 113 (01.06.1910); 10, 12: Laken 4027 (1909); 22: Laken PV Reg. 103 (28.09.1908); 32: Laken 6052 (1908), 49782 (1922), 70292 (1956), 75188 (1962), 81146 (1963), 92606 (1986); 46: Laken 1135 (1907); 53: Laken 4557 (1911), 52967 (1925); 98: 53769 (1923); 100: 53770 (1923); 101: 53772 (1924); 105: Laken 695 (1912); 111: Laken 4606 (1914); 113: 53773 (1923); 115: 53774 (1924).
Publicaties en studies
Brusselse wandelingen. 4. Industrieel erfgoed in Laken, Cel Historisch Erfgoed van de Stad Brussel, Brussel, 1999, p. 8.
VAN KRIEKINGE, D., Essai de toponymie laekenoise, Laken, 1995, s. p.
VAN NIEUWENHUYSEN, P., Toponymie van Laken (doctoraatsverhandeling in de Germaanse Filologie), UCL, Louvain-la-Neuve, 1998, pp. 763-764.
Tijdschriften
Almanach du Commerce et de l’Industrie, “Edmond Tollenaere (rue)”, 1906, 1912, 1913, 1954, 1958.