Brand Whitlocklaan

 

Bekijk de weerhouden gebouwenDe Brand Whitlocklaan verbindt de Maarschalk Montgomerysquare en de Vergotesquare. Halfweg kruist ze de Georges Henrilaan, terwijl talrijke andere straten er loodrecht op beginnen of uitmonden. De laan bevindt zich op grondgebied Sint-Lambrechts-Woluwe, behalve het eerste gedeelte, dat van de gemeente Sint-Pieters-Woluwe afhangt.

Net als de Auguste Reyerslaan, die in haar verlengde ligt, behoort de laan tot de grote ringweg die inspecteur der wegen Victor Besme in 1866 voorstelde in zijn Plan d'ensemble pour l'extension et l'embellissement de l'Agglomération bruxelloise. De toekomstige Brand Whitlocklaan volgde het tracé van de Biesputdreef, een weg die door het oude bos van Linthout liep. Het was echter pas rond het begin van de 20e eeuw dat de aanleg van de laan vaste vorm kreeg, via een overeenkomst gesloten tussen aannemer Edmond Parmentier en de gemeenten Sint-Pieters-Woluwe, Sint-Lambrechts-Woluwe en Etterbeek, bekrachtigd bij K.B. van 20.03.1900. De werken voor de aanleg, die door de Staat werden bekostigd, begonnen nog in datzelfde jaar en werden in 1906 voltooid.


Oorspronkelijk werd deze laan de Boulevard de Grande Ceinture of nog de Boulevard Militaire genoemd; ze kreeg haar nieuwe naam bij beslissing van de gemeenteraad van Sint-Lambrechts-Woluwe van 06.03.1915 als eerbetoon aan de ambassadeur van de Verenigde Staten in Brussel tussen 1913 en 1917, voor de diensten die hij aan de bevolking bewees in de Commission for Relief in Belgium tijdens de Grote Oorlog.

De laan werd tussen 1906 en 1914 bebouwd met herenhuizen, burgerhuizen of opbrengsthuizen in eclectische stijl of Beaux-Artsstijl. Overeenkomstig de voorschriften gold voor deze gebouwen een achteruitbouwstrook van 9,50 meter, die werd aangelegd als tuintje en afgesloten door een hek. Tijdens het interbellum werden op braakliggende percelen nieuwe gebouwen opgetrokken: huizen in Beaux-Artsstijl of art deco en appartementsgebouwen in art deco of in zuiver modernistische stijl. Onder de art-decogebouwen vermelden we twee hoekgebouwen, nr. 150 (n.o.v. architect A. De Bondt, 1933) en 68 (1938), dat werd ontworpen door architect J. J. Van den Eng terzelfder tijd met een herenhuis in Beaux-Artsstijl (nr. 66) bestemd voor dezelfde eigenaar. Tot slot werden van de jaren 1950 tot de jaren 1970 verscheidene woningen gesloopt en vervangen door grote gebouwen, meestal appartementsgebouwen. Nu is de oorspronkelijke bebouwing nog te zien in verscheidene homogene huizenrijen, waartussen nog huizen uit de jaren 1920 staan. Vermelden we, aan onpare zijde, de huizenrijen van nr. 101 tot 107 en 121 tot 143, en, aan pare zijde, die van nr. 14 tot 64, 88 tot 94, 100 tot 112 en 120 tot 136 (zie deze nummers). De eerste huizenrij aan pare zijde wordt echter onderbroken door twee appartementsgebouwen.


In de jaren 1970 werd in het middengedeelte van de laan een verkeerstunnel onder de Georges Henrilaan gegraven. In die periode werd onder de tweede helft van de laan het premetrostation Georges Henri gebouwd, met een porseleinen wandcompositie ontworpen door Piet Stockmans in 1992.