Inventaris(sen)
- Inventaris van koloniale sporen (DPC-DCE 2024-2025)
Onderzoek en redactie
2020-2022
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Omer Lepreuxstraat verbindt de Pantheonlaan met de Kasteellaan. De Émile Derooverstraat, de Handelskantoorstraat en de M. L. Uytroever komen erop uit.
Het verkavelen van de wijk die de Comptoir national des matériaux heeft aangelegd, gebeurde langsheen de Paviljoenstraat, waarvan het tracé in het begin van de jaren 1880 was vastgelegd overeenkomstig het plan van Victor Besme. De straat kreeg die naam omdat gepland was er een koninklijke villa te bouwen. Om de gronden optimaal te laten renderen wilde de Comptoir national in 1928 de straat omleiden en een tweede, parallelle straat aanleggen (de Émile Derooverstraat)
Op 11.10.1919 werd een wet goedgekeurd die de tussenkomst van de staat inzake sociale woningen regelt (Nationale Maatschappij voor Goedkope Woningen en Woonvertrekken). Tegelijk werd een coöperatieve vennootschap opgericht, de Comptoir national des matériaux, die als doel had snel en goedkoper te kunnen bouwen. De Comptoir deed dienst als bevoorradingscentrale maar ook als onderzoeks- en experimenteercentrum om goedkopere bouwmethodes te vinden, evenals bouwmaterialen die traditionele baksteen en natuursteen konden vervangen. Ze verrichtte eveneens vastgoedoperaties met de gemeenten als partner. In 1929-1930 verwierf de Comptoir national des matériaux grond tussen de Basilieklaan en de Sint-Agatha-Berchemselaan, om daar meer dan 400 huizen en appartementen voor bedienden te bouwen die tegen kostprijs zouden worden verkocht. Aanvankelijk was het de bedoeling de Paviljoenstraat, waarvan het tracé in 1880 op het plan van aanleg voor het plateau van Koekelberg stond, te verkavelen. Om de gronden optimaal te laten renderen wilde de Comptoir national in 1928 de straat omleiden en een tweede straat aanleggen. In 1930 gaf dat aanleiding tot de aanleg van twee nieuwe straten: de Émile Derooverstraat en de Omer Lepreuxstraat, vernoemd naar de mannen die aan het hoofd stonden van de Comptoir national. In 1931 kwamen daar de Handelskantoorstraat en de M.-L. Uytroeverstraat erbij.
Omer Lepreux (1856 – 1927) was eerst als militair toegewezen aan de Brusselse telegrafistenmaatschappij. Vervolgens werd hij algemeen directeur van de ASLK en maakte hij werk van investeringen in de sector arbeiderswoningen. Hij was voorzitter van de nationale confederatie van maatschappijen voor arbeiderswoningen en later van het permanent internationaal comité voor goedkope woningen. Vervolgens was bij beheerder van verschillende vennootschappen, zoals de Comptoir national des matériaux, en precies daarom werd de Paviljoenstraat in 1930 als eerbetoon naar hem vernoemd. Hij was ook directeur van de Nationale Bank van België (1905-1918) en vervolgens vice-gouverneur (1918-1927). Daarenboven was Lepreux een primordiale mecener in de koloniale financiën als voorzitter van de Bank Belgisch Congo (1912-1927) en de Commerciële bank van Congo (1911-1921).
De Émile Derooverstraat, de Omer Lepreuxstraat en de Handelskantoorstraat werden tussen 1929 en 1933 op verzoek van de Comptoir national des matériaux bebouwd met eengezinswoningen, zowel individueel als gegroepeerd. Op de percelen het dichtst bij het park verkoos men appartementsgebouwen op te trekken (zie nr. 2, 4, 6 en 23). Daar tegenover werd een groot perceel aan de gemeente verkocht voor de bouw van het Koninklijk Atheneum van Koekelberg (zie nr. 15-17). De hoekpercelen werden bebouwd rond 1959-1960 met appartementsgebouwen die op verzoek van particulieren werden opgetrokken. De doorgetrokken delen van de É. Derooverstraat en O. Lepreuxstraat, aan de kant van de Kasteellaan, werden bebouwd tussen 1989 en 1993.
Bronnen
Publicaties en studies
BRION, R., «Lepreux Omer», KURGAN-VAN
HENTENRYK, G., JAUMAIN, S., en MONTENS, V. (uitg.), Dictionnaire des patrons en
Belgique. Les hommes, les entreprises, les réseaux, Brussel, De Boeck universiteit,
1996, p. 430?431.
STEPMAN, C., VERNIERS, L., Koekelberg dans le cadre de la région nord-ouest de Bruxelles, De Boeck, Brussel, 1966.
SUTTER, D., Koekelberg. Au fil du temps… Au cœur des rues…, Drukker, Parijs, 2012.
TONDEUR, F., Koekelberg, CFC-Éditions, Brussel, 2000.