Onderzoek en redactie

2012-2013

 

Bekijk de weerhouden gebouwenDe rechte Joseph Brandstraat verbindt de Haachtsesteenweg met de Louis Bertrandlaan. Ze wordt doorbroken door de Ernest Laudestraat, en dan door het kruispunt van de Voglerstraat en de Ernest Discaillesstraat; ze loopt langs het Houffalizeplein.

De straat ligt in de wijk Teniers-Josaphat, gevormd door de oude dorpskern van Schaarbeek. Ze werd aangelegd toen de wijk werd heraangelegd volgens een plan ontworpen door de ingenieur van de gemeentelijke Openbare Werken, Octave Houssa, en goedgekeurd bij K.B. van 10.02.1902. Naast de aanleg van de Louis Bertrandlaan omvatte dit plan een nieuw net van verkeerswegen van minstens twaalf meter breed. Het laatste stuk van de Joseph Brandstraat volgt een deel van de bedding van de Stichtingsstraat, een weg die al voorkomt op het plan dat Jacob van Deventer tussen 1550 en 1565 tekende; ze dankte haar naam aan de aanwezigheid van een gesticht genaamd “Fondatie der ses oude vroukens”. De Brandstraat werd tussen 1905 en 1908 aangelegd.

Tijdens de gemeenteraadszitting van 11.11.1902 werd de straat vernoemd naar Joseph Brand (Brussel, 1832 – Sint-Joost-ten-Node, 1907), gemeenteraadslid en dan schepen van Schaarbeek.

De straat werd hoofdzakelijk bebouwd tussen 1905 en 1914, met burgerhuizen of opbrengsthuizen, sommige met commerciële benedenverdieping. Enkele gebouwen zijn in neoclassicistische stijl, maar de meeste zijn in eclectische stijl, zoals, aan onpare zijde, het geheel gevormd door nr. 27 en 29 - Ernest Laudestraat 26, ontworpen in 1913 i.o.v. metselaar-aannemer F. Liens, en het opbrengstgebouw op nr. 31 - Ernest Laudestraat 21, in datzelfde jaar ontworpen door architect-aannemer René Bartholeyns voor eigen rekening. Vermelden we eveneens nr. 61 (n.o.v. architect Clément Degraeve, 1907), 87 (1905), 95 (1906), 97 (1906) en de huizenrij gevormd door nr. 113 tot 121 (zie deze nummers).
Aan pare zijde vermelden we het geheel van nr. 110 tot 114. Enkele gebouwen vertonen art-nouveau-invloeden, zoals nr. 41 en 43-45 (zie deze nummers), terwijl nr. 46-48 (n.o.v. architect Maurice Dechamps, 1907) zich op de Vlaamse renaissance inspireert. Nr. 104 (zie dit nummer), van latere datum en in art-decostijl, vormt een uitzondering in de straat.

Architect Frans Hemelsoet ontwierp er verscheidene huizen: nr. 50-52 (1907), 148-150 en 152-154 (zie deze nummers), in art-nouveaustijl, alsook nr. 66 (1907).

Bronnen

Archieven
GAS/DS 27, 29 - Ernest Laudestraat 26: 155-27-29; 31 - Ernest Laudestraat 21: 84-21, 155-31; 46-48: 155-46-48; 50-52: 155-50-52; 61: 155-61; 66: 155-66; 87: 155-87; 95: 155-95; 97: 155-97.
GAS/OW 155.
GAS/OW Dénomination des rues III.

Publicaties en studies
DEKOSTER, J.-A., Les rues de Schaerbeek, Brussel, 1981, p. 18.
FISCHER, F., Notice sur les grands travaux de Schaerbeek (Premier Congrès international et Exposition comparée des Villes), Brussel, Imprimerie Ferdinand Denis, 1913, pp. 6-7 in: Bulletin communal de Schaerbeek, 1913, p. 438.
GUILLAUME, A., MEGANCK, M., Atlas van de archeologische ondergrond van het Gewest Brussel. 16. Schaarbeek, Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Brussel, 2006, pp. 60-61.

Websites
Het verhaal achter de straatnamen van Schaarbeek