Onderzoek en redactie
2012-2013
Bekijk de weerhouden gebouwen
De rechte, door bomen afgeboorde Emile Zolalaan verbindt het Prinses Elisabethplein met de Albert Giraudlaan. De Iwan Gilkinstraat mondt er aan de onpare zijde op uit.
De laan ligt in de wijk Monplaisir-Helmet, waarvan het stratenplan werd getekend door Octave Houssa, ingenieur der gemeentelijke Openbare Werken, goedgekeurd tijdens de gemeenteraadszitting van 03.11.1904 en bij K.B. van 21.04.1906, samen met dat van drie andere nieuwe Schaarbeekse wijken – Mont-Rose, Linthout en Josaphatvallei. Ze werd aangelegd in 1907-1909.
De weg werd aanvankelijk Emile Zolastraat genoemd, tijdens de gemeenteraadszitting van 13.07.1906, verwijzend naar een letterkundige, zoals zoveel straten in de wijk. Emile Zola (Parijs, 1840-1902) was een Franse schrijver die als het boegbeeld van het naturalisme wordt beschouwd. Met zijn beroemde artikel J'accuse markeert Zola zijn engagement in de beroemde Dreyfusaffaire. De gemeente Schaarbeek toont zich trouwens Dreyfusgezind met het benoemen van andere verkeerswegen naar Kolonel Picquart en Anatole France. Tijdens de gemeenteraadszitting van 22.11.1907 werd de straat een laan, net als andere twintig meter brede verkeerswegen.
De laan is bebouwd met eengezinswoningen en opbrengsthuizen, maar er bevinden zich ook enkele gebouwen van het industriële type binnen het bouwblok, zoals op nr. 34-36 (1913), voorzien van een atelier achteraan. Vermelden we de aanwezigheid van een reizigershotel n.o.v. architect Joseph Diongre op nr. 2 (zie dit nummer). De straat kende twee grote bebouwingsfasen: van 1909 tot 1913, en van 1921 tot 1934. Die onderbreking komt echter niet tot uiting in de architectuur van de laan, die een betrekkelijk homogeen uitzicht heeft. De meeste huizen zijn in eclectische stijl of Beaux-Artsstijl. Vermelden we in die laatste stijl nr. 33-35 (n.o.v. architect J. Van Den Eng, 1912), 52-54 (n.o.v. architect J. Teughels, 1923) en 78 (n.o.v. architect Frans Hemelsoet, 1924), alsook de gebouwen van architect Léon Denis, meer bepaald nr. 48 en 50 (1924 en 1923). In de laan bevinden zich ook enkele modernistische gebouwen, zoals die van architect Armand Cornut op nr. 53 en 61 (1934).
De laan ligt in de wijk Monplaisir-Helmet, waarvan het stratenplan werd getekend door Octave Houssa, ingenieur der gemeentelijke Openbare Werken, goedgekeurd tijdens de gemeenteraadszitting van 03.11.1904 en bij K.B. van 21.04.1906, samen met dat van drie andere nieuwe Schaarbeekse wijken – Mont-Rose, Linthout en Josaphatvallei. Ze werd aangelegd in 1907-1909.
De weg werd aanvankelijk Emile Zolastraat genoemd, tijdens de gemeenteraadszitting van 13.07.1906, verwijzend naar een letterkundige, zoals zoveel straten in de wijk. Emile Zola (Parijs, 1840-1902) was een Franse schrijver die als het boegbeeld van het naturalisme wordt beschouwd. Met zijn beroemde artikel J'accuse markeert Zola zijn engagement in de beroemde Dreyfusaffaire. De gemeente Schaarbeek toont zich trouwens Dreyfusgezind met het benoemen van andere verkeerswegen naar Kolonel Picquart en Anatole France. Tijdens de gemeenteraadszitting van 22.11.1907 werd de straat een laan, net als andere twintig meter brede verkeerswegen.
De laan is bebouwd met eengezinswoningen en opbrengsthuizen, maar er bevinden zich ook enkele gebouwen van het industriële type binnen het bouwblok, zoals op nr. 34-36 (1913), voorzien van een atelier achteraan. Vermelden we de aanwezigheid van een reizigershotel n.o.v. architect Joseph Diongre op nr. 2 (zie dit nummer). De straat kende twee grote bebouwingsfasen: van 1909 tot 1913, en van 1921 tot 1934. Die onderbreking komt echter niet tot uiting in de architectuur van de laan, die een betrekkelijk homogeen uitzicht heeft. De meeste huizen zijn in eclectische stijl of Beaux-Artsstijl. Vermelden we in die laatste stijl nr. 33-35 (n.o.v. architect J. Van Den Eng, 1912), 52-54 (n.o.v. architect J. Teughels, 1923) en 78 (n.o.v. architect Frans Hemelsoet, 1924), alsook de gebouwen van architect Léon Denis, meer bepaald nr. 48 en 50 (1924 en 1923). In de laan bevinden zich ook enkele modernistische gebouwen, zoals die van architect Armand Cornut op nr. 53 en 61 (1934).
Bronnen
Archieven
GAS/DS 34-36: 79-34-36; 33-35: 79-33-35; 48, 50: 79-48-50; 52-54: 79-52-54; 53: 79-53; 61: 79-61; 78: 79-78.
GAS/OW 79.
GAS/OW Dénomination des rues II et III.
Publicaties en studies
BERTRAND, L., Schaerbeek depuis cinquante ans. 1860-1910, Librairie de l'Agence Dechenne, Brussel, 1912. p. 59.
DEKOSTER, J.-A., Les rues de Schaerbeek, Brussel, 1981, A. 21.
FISCHER, F., Notice sur les grands travaux de Schaerbeek (Premier Congrès international et Exposition comparée des Villes), Brussel, Imprimerie Ferdinand Denis, 1913, p. 7 in: Bulletin communal de Schaerbeek, 1913, p. 438.
Kaarten / plannen
HOUSSA, O., Plan n°3. Aménagement des quartiers Mon Plaisir et Helmet, 11.04.1904 (GAS/OW).