Onderzoek en redactie

2007-2009

 

Bekijk de weerhouden gebouwenVan het kruispunt met de Welgelegenstraat, de Gewijdeboomstraat en de Kruisstraat naar het kruispunt met de Kluisstraat en de Paul Spaakstraat. Ze ligt vrijwel volledig op het grondgebied van Brussel.

Ze volgt de bedding van de Belle Vueweg, een oude landweg verwijzend naar een buitenhuis van ongeveer 1780, dat kasteel Belle-Vue was genaamd en ter hoogte van het reservoir op de hoek met de Paul Spaakstraat gelegen was. De tuinen van dit kasteel strekten zich uit tot aan toekomstige Louizalaan (1860-1866).

De verbreding van de landweg voor de aanleg van de straat werd goedgekeurd bij K.B. van 27.04.1846 (Plan général d'alignement des faubourgs de Bruxelles van Charles Vanderstraeten). Dit eerste ontwerp werd vervangen door een tweede ontwerp, voorgesteld door de gemeenteraad van Elsene en goedgekeurd bij K.B. van 20.02.1864. In het nieuwe ontwerp werd de straat, volgens het vorige ontwerp met een breedte van 10 m, verbreed tot 12 m. Het voorzag tevens een sterke verlaging van het wegdek: ca. 1864 werd de straat 6 tot 8 m. uitgegraven onder het niveau van de oude weg om de helling van het terrein ten opzichte van de lagergelegen Louizalaan te verzachten.

Verlaatstraat, paviljoen van het waterreservoir van de Stad Brussel (foto 2009).

Na annexatie door de gemeente Brussel van de Louizalaan en omgeving (1864), werd het tracé opnieuw gewijzigd bij K.B. van 29.11.1867. Het nieuwe ontwerp voorzag de bouw van een steunmuur rond het waterreservoir van de stad (zie Paviljoen van waterreservoir), die sindsdien tevens omringd wordt door een helling. Voor de bouw van deze muur met behoud van de straatbreedte van 12 m., moest de straat eens te meer worden verbreed. De wegenwerken gingen door tot in 1870.

In aansluiting op de grondwerken begonnen in 1864, werd het kasteel van Belle-Vue gesloopt. De oude weg werd tevens Reservoirstraat genoemd, verwijzend naar het waterreservoir van de Stad Brussel dat er in 1855 werd aangelegd. De straat kreeg haar huidige naam ‘Verlaat' (= sluisdeur) tijdens Brusselse gemeenteraad van 23.11.1866. De naam verwijst naar de bedieningsinstallatie van het reservoir in deze straat.

Deze straat valt onder het BPA goedgekeurd bij K.B. van 07.07.1970 met betrekking tot de Louizalaan en de aanpalende straten.

Het enige gebouw op het grondgebied van Elsene bevindt zich op de hoek met de Kluisstraat. Het gaat om een bijgebouw van het elektrische onderstation, in 1901 ontworpen door architect Emile Devreux. In deze voormalige fabriek is thans het Centre International pour la Ville et le Paysage [Internationaal centrum voor stad, architectuur en landschap] CIVA gevestigd (zie Kluisstraat nr. 55–Verlaatstraat nr. 2).

Bronnen

Archieven
GAE /DS 300-2.
GAE/OW Historique des rues (1925).
GAE/OW Q14 Quartier de l'Ermitage (doos nr 37).
SAB/PP 1360 (1864).
SAB /Bulletin communal de Bruxelles, 1866, II, p. 598.

Publicaties en studies
BOVY, P., Vers l'Ermitage, À la découverte de l'histoire d'Ixelles, vol. 9, Gemeente Elsene, Brussel, 2002, pp. 30-31.
DUQUENNE, X., L'avenue Louise à Bruxelles, Xavier Duquenne éd., Brussel, 2007.
Inventaire visuel de l'architecture industrielle à Bruxelles. Bruxelles hors pentagone, AAM éditions, Brussel, 1980-1982, fiche 117.
GONTHIER, A., Histoire d'Ixelles, Le Folklore Brabançon, Impr. De Smedt, Brussel, 1960, pp. 138-140, 144-148, 216.
LE ROY, P., Monographie de la commune d'Ixelles, Imprimerie Générale, Brussel, 1885, pp. 272-274.
VIRE, L., La distribution publique d'eau à Bruxelles. 1830-1970, coll. Histoire Pro Civitate 33, Gemeentekrediet, Brussel, 1973.

Tijdschriften
MARINUS, A., ‘Bruxelles et son agglomération', Brabant, 7-8, 1959, pp. 15-18.

Websites
CIVA