Onderzoek en redactie
2018
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Koninklijk Parklaan ligt in het verlengde van de Koninginnelaan en is een lange bochtige verkeersweg die het Onze-Lieve-Vrouwvoorplein met de wisseloprit naar de A12-autosnelweg verbindt, aan de samenkomst van de Madridlaan en de Van Praetlaan. In haar zuidelijke gedeelte loopt de laan langs het Kardinaal Cardijnplantsoen in het westen en de Square van de 21e Juli in het oosten. Dan loopt ze evenwijdig aan de Sint-Annadreef, ervan afgescheiden door een strook bebost terrein die het Sint-Annadreefspark wordt genoemd. Voorbij de Abelenlaan loopt de laan langs het Park van Laken en dan langs het domein van Kasteel Belvédère. Aan de overzijde loopt ze langs het Koninklijk Domein, met het Kasteel van Laken en de Koninklijke Serres.
De Koninklijk Parklaan stamt uit dezelfde periode als de uitbreiding van het Koninklijk Domein en de aanleg van het openbaar park van Laken op initiatief van koning Leopold II. Ze moest het noordelijke gedeelte vervangen van de oude weg van Brussel naar Temse, die door het Koninklijk Domein liep. Het tracé van deze weg, later ook Paleizenstraat genoemd, werd gevormd door de huidige Paleizenstraat over de Bruggen en de Mellerystraat en liep langs het Koninklijk Paleis en dan verder in de richting van Vlaanderen. Een voorontwerp voor het park en de nieuwe laan werd al in 1866 gemaakt door architect-landschapsarchitect Edouard Keilig en ingenieur der Bruggen en Wegen L. Van Schoubroeck. De laan kreeg haar naam in 1875, en een jaar later schonk Leopold II de straatbedding aan de staat. Het definitieve ontwerp van de laan werd bekrachtigd bij K.B. van 29.05.1877 en werd van 1877 tot 1880 uitgevoerd. Daartoe waren talrijke afgravingen nodig, waardoor een hoog talud ontstond tussen de nieuwe weg en de Sint-Annadreef. Samen met de Koninginnelaan, die vanaf 1862 werd aangelegd, vormt de Koninklijk Parklaan het noordelijke gedeelte van het “koninklijk tracé”, een ongeveer zeven kilometer lang traject dat het Koninklijk Paleis van Brussel verbindt met het Kasteel van Laken, via de Koningsstraat en de Paleizenstraat.
Enkel het eerste straatdeel van de laan, tegenover de Onze-Lieve-Vrouwekerk, is met woonhuizen bebouwd. Het gaat overwegend om huizen in neoclassicistische stijl die tussen 1876 en 1880 werden ontworpen, vaak met drie traveeën en drie bouwlagen, de eerste als commerciële benedenverdieping. Deze bebouwing is thans grondig gewijzigd. Vermelden we nr. 8 en 11, of nr. 2 en 4, herwerkt in art-decostijl respectievelijk in 1934 en in de jaren 1920.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 57118 (1867-1879); 2: 43794 (1934); 4: 71547 (1920).
Publicaties en studies
COSYN, A., Laeken Ancien & Moderne, Imprimerie scientifique Charles Bulens, Brussel, 1904, pp. 94-99.
RANIERI, L., Leopold II urbaniste, Hayez, Brussel, 1973, pp. 50-56.
VAN KRIEKINGE, D., Essai de toponymie laekenoise, Laken, 1995, s. p.
VAN NIEUWENHUYSEN, P., Toponymie van Laken (doctoraatsverhandeling in de Germaanse Filologie), UCL, Louvain-la-Neuve, 1998, p. 1272.