Onderzoek en redactie
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Gasstraat loopt langs de spoorlijn Brussel-Gent. Ze verbindt het kruispunt gevormd door de Kroonveldstraat en de Alfred Stevensstraat met de Sint-Norbertusstraat, die ze verlengt tot op grondgebied Jette ter hoogte van de Ledeganckstraat. Ze kruist de Emile Delvastraat, waarover ze via een brug loopt (zie notitie).
De straat vond haar oorsprong in een oude weg genaamd Breem Straet. Ze werd geopend bij K.B. van 02.03.1874 en dankt haar naam, die minstens vanaf 1872 was toegekend, aan de nabijheid van de Gasfabriek van Laken, die voor die datum werd gevestigd in het bouwblok gelegen tussen de huidige Fransmanstraat, Terplaststraat en Charles Ramaekersstraat.
De straat werd hoofdzakelijk tussen 1872 en de vroege jaren 1910 bebouwd, met arbeidershuizen en bescheiden woningen in neoclassicistische stijl, de meeste ondertussen vaak verbouwd. Vermelden we, op de hoek met de Ledeganckstraat, een groot geheel van arbeidershuizen ontworpen in 1911 door architect F. Wéry i.o.v. aannemer Camille Simoens (zie nr.85 tot 105). Op nr.52 en 54 moesten gekoppelde woningen uit 1888 oorspronkelijk worden geflankeerd door koeren of zijtuintjes.
Het eerste straatdeel aan onpare zijde werd vroeger ingenomen door het in 1898 opgerichte zuivelbedrijf La Nutricia, gespecialiseerd in babyvoeding. De firma breidde zich ook ertegenover uit, op nr.8 tot 14. in de jaren 1960 verhuisde het bedrijf, dat rond 1950 ondertussen Nutrella was geworden, naar Bornem. Het complex werd tussen 1974 en 1976 gesloopt en het terrein bleef braak liggen. In 1998 vertrouwde de Stad Brussel aan het Atelier d’Architecture de Genval de vestiging op die plek toe van het Institut Paul-Henri Spaak, een boemerangvormig gebouw achter een ronde binnenplaats dat in 2002 werd ingehuldigd.
Op nr.61, binnen het bouwblok, staat de Heilige Engelenkerk, in 1983 ontworpen door architect Luc De Boe en op 25.01.1986 ingehuldigd. Op nr.38, achter de trap die naar de brug van de Emile Delvastraat leidt, bevindt zich sinds 2017 een nieuwe opslagplaats van het departement Openbare Netheid, een gebouw met een hellend dak en een houten beplanking ontworpen door architectenbureau AAC.
Bronnen
Archieven
SAB/OW Laken 2774 (1872), 105783 (1998); 8: 64507 (1956); 14: 60544 (1950); 52, 54: Laken 3947 (1888); 61: 88891 (1983).
Publicaties en studies
CAPELLE, P., VAN INNIS, G., OSAER, T., Kerken te Brussel, Mechelen, 1995, p. 115.
COSYN, A., Laeken Ancien & Moderne, Imprimerie scientifique Charles Bulens, Brussel, 1904, p. 139.
Le livre d’or de l’Exposition universelle et internationale Bruxelles 1935, Uitvoerend Comité van de tentoonstelling, Brussel, s.p.
VAN KRIEKINGE, D., Essai de toponymie laekenoise, Laken, 1995, s. p.
VAN NIEUWENHUYSEN, P., Toponymie van Laken (doctoraatsverhandeling in de Germaanse Filologie), UCL, Louvain-la-Neuve, 1998, pp. 836-837.
Tijdschriften
VAN KRIEKINGE, D., “Het I.P.H.S. - Institut Paul-Henri Spaak”, Laca Tijdingen, jaargang 14, 3, 2003, pp. 23-24.
Websites
www.aacarchitecture.be