Onderzoek en redactie
2019
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Zeemtouwersstraat verbindt het Alphonse Lemmensplein, op de hoek met de Odonstraat, met de Heyvaertstraat, aan de grens met Sint-Jans-Molenbeek. De straat kruist de Scheikundigestraat. Op grondgebied Molenbeek wordt ze verlengd door de Gosseliesstraat en dan, voorbij het Kanaal van Charleroi, door de Prinsesstraat.
De Zeemtouwersstraat heette oorspronkelijk zelf Prinsesstraat. Net als de Liverpoolstraat, de Habermanstraat en de Gosseliesstraat komt ze voor op een ontwerp voor een nieuwe wijk met straten in stervorm dat Charles Vanderstraeten in 1846 opstelde. Deze verkeersaders verbonden de Bergensesteenweg met de wijk van het Hertogin van Brabantplein, aan de andere kant van het Kanaal van Charleroi, waarin door hetzelfde plan werd voorzien. Rond 1862 werd de straat geopend tussen de brug over het rechtgetrokken tracé van de Kleine Zenne – halfweg het huidige tweede straatdeel – en de Heyvaertstraat. Op 25.05.1875 werd ze tot Zeemtouwersstraat omgedoopt, verwijzend naar de aanwezigheid in de wijk van talloze zeemleerfabrieken, waar schapen- en geitenhuiden werden gelooid, waaronder twee in deze straat: die van de Frères Rauter aan onpare zijde en die van F. Wyngaerden aan pare zijde. Rond 1876 werd de straat verlengd tot aan het nieuwe Concordaatplein, het toekomstige Lemmensplein. De brug over de Zenne werd verwijderd nadat de waterloop na de Tweede Wereldoorlog was drooggelegd.
De straat werd hoofdzakelijk van de jaren 1860 tot de jaren 1880 bebouwd, met huizen in neoclassicistische stijl, de meeste thans verbouwd. Daaronder een geheel van zes smalle huizen die ca. 1871-1873 werden ontworpen (nr. 38 tot 48). Vermelden we, achter nr. 35, een oude steeg waarvan de rond 1892-1893 ontworpen huizen langs de Kleine Zenne stonden (nr.37a tot 37d). Naast zeemleerfabrieken vestigden zich nog diverse andere bedrijven in de straat, vaak aan de achterzijde van de percelen. Vermelden we ook nog de aanwezigheid van een voormalige bioscoop uit 1912, verbouwd tot werkplaats (zie nr. 21-23).
Bronnen
Archieven
GAA/DS 188 (09.07.1862); 37a tot 37d: 5287 (12.11.1892), 5476 (31.05.1893); 38 tot 48: 249 (14.04.1871), 543 (11.07.1873).
Publicaties en studies
VAN AUDENHOVE, J., Les rues d’Anderlecht, Herdenking van de twintigste verjaardag van de oprichting van Anderlechtensia, C.A.F.H.A, 1995, pp. 168, 208-209.
Tijdschriften
Almanachs du Commerce et de l’Industrie, “Princesse (rue de la)”, 1868, 1875.
Kaarten / plannen
ROSSCHAERT, J., Projet d’un nouveau quartier à Cureghem avec bassin pour bains publics, 01.05.1877.
Bruxelles et ses environs, Militair Cartografisch Instituut, 1881.