Onderzoek en redactie

2019

 

Bekijk de weerhouden gebouwen

De Dokter De Meersmanstraat ligt in de aslijn van de Liverpoolstraat en verbindt de Bergensesteenweg met de Otletstraat. Ze verwijdt tot een rechthoek waarop de Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekte Ontvangeniskerk staat (zie notitie), voordat ze aan onpare zijde de Kliniekstraat kruist.

Net als de Otletstraat werd de straat, die oorspronkelijk Donnystraat heette, aangelegd op terreinen die de gemeente in de jaren 1850 van een zekere Donny had gekregen. Hoewel de eerste bouwvergunningsaanvragen tot 1859 teruggaan, is de straat nog niet aangegeven op het plan van Kuregem dat P.C. Popp begin jaren 1860 opstelde, en ze duikt pas in de Almanachs de Commerce op in of kort vóór 1865. Op 13.05.1929 kreeg de straat haar huidige naam, als eerbetoon aan dokter Théophile-Jean De Meersman, tevens gemeenteraadslid en schepen, die zich rond 1885 op nr. 5-5a van de straat vestigde (zie dit nummer).

In 1856 werd de oprichting van een nieuwe parochie in het gehucht Kuregem, Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekte Ontvangenis, door de gemeenteraad bekrachtigd. Aan onpare zijde van de straat werd een noodkapel gebouwd, op de toekomstige bedding van de Kliniekstraat; dit gebouw is nog te zien op een plan van de wijk dat J. Rosschaert in 1877 opstelde. De bouw van de eigenlijke kerk begon pas in 1861, op een terrein dat door de heer Donny was geschonken; ze werd in 1877 ingewijd. In 1864 liet pastoor Philippe Taymans aan onpare zijde een tijdelijke pastorie bouwen (zie nr. 17). In 1893 werden de definitieve pastorie en een vicarishuis aan de overzijde van de straat gebouwd (zie nr. 12 en 28). De tuin die de twee gebouwen scheidde (nr. 14-16) werd in 1970 door een parochiecentrum vervangen (n.o.v. architect H. Sneiders).

De straat is hoofdzakelijk bebouwd met woningen in neoclassicistische stijl ontworpen in de jaren 1860-1870, zoals nr. 31 (1869). Vermelden we, op nr. 7, een bescheiden huis uit de jaren 1880. Een groot deel van de woningen werd onmiddellijk uitgerust met een magazijn of atelier achterin. Vermelden we op nr. 33 tot 39 zeepziederij Quanonne, die zich in 1870 in de straat had gevestigd en rond 1914 door twee andere fabrieken werd vervangen (zie nr. 33 en 35-37). Op nr. 30a werd een bierdepot uit 1875 omgebouwd tot woningen (zie nr. 29 Otletstraat). De meeste gebouwen zijn in de loop der jaren gewijzigd.

Bronnen

Archieven
GAA/DS
 14-16: 43793 (02.03.1970); 31: 97 (26.04.1869).

Publicaties en studies
VAN AUDENHOVE, J., Les rues d’Anderlecht, Herdenking van de twintigste verjaardag van de stichting Anderlechtensia, C.A.F.H.A, 1995, p. 77. 

Tijdschriften
Almanach du Commerce et de l’Industrie, “Donny (rue)”, 1865.

Kaarten / plannen
POPP, P. C., Plan parcellaire de la commune de Anderlecht. Développement du village et des Hameaux de Cureghem, de Vee Weide et het Eiland, begin jaren 1860.
ROUSSEL, A., Commune d’Anderlecht, Hameau de Cureghem, 24.10.1864 (archief Marcel Jacobs).
ROSSCHAERT, J., Projet d’un nouveau quartier à Cureghem avec bassin pour bains publics, 01.05.1877. 
Bruxelles et ses environs, Militair Cartografisch Instituut, 1881.