Onderzoek en redactie

1993-1995

 

Bekijk de weerhouden gebouwen
Van Leuvensesteenweg naar Oogststraat.

Rechtlijnige straat doorkruist door de Verbiststraat en de Hoevestraat. Maakte deel uit van de in 1864 ontworpen Oostwijk onder de naam Kalkovenstraat (r. du Four à Chaux), naar het Kalkovensteegje waarop ze aangelegd was. De overbevolkte, bouwvallige arbeidershuisjes aan de rechterzijde van het steegje werden in 1868 gesaneerd. Het laatste stuk vanaf de Hoevestraat loopt over de in 1865 overwelfde Koningsbeek die haar oorsprong vindt in de Grote Vijver van Sint-Joost. Tussen deze beek en de Sint-Jooststraat bevond zich tot eind XVIII een ander, vrij groot meer.

In 1870 kreeg de straat haar huidige benaming naar J.-P. BRAEMT (1796-1864), medailleur, graveur en directeur van het Munthof in Brussel. Braemt was tevens eigenaar van een woning in de Oogststraat en van een uitgestrekt domein waarop de straat gedeeltelijk aangelegd werd. Op dit eigendom, in XIX de "Campagne de M. Braemt" genoemd bevond zich een pand dat reeds voorkomt op een plan uit 1786.

Het eerste deel van de straat is bebouwd met neoclassicistisch geïnspireerde panden, enkele met oorspronkelijke bepleistering en decoratie (nr. 3 en 35), vele andere met nieuw bakstenen parement en raamwerk en/of verbouwde begane grond. Nr. 2 tot 10 en 14, 22 en 24 voorzien van twee ingangen aan weerszijden van een groot winkelraam, heden aangepast aan woonfunctie.
Tweede straatgedeelte met veelal aangepaste laat-neoclassicistiche gevelwand. Aan even zijde, industriële gebouwen van de voormalige brouwerij Aerts (Nr. 60 tot 80) die doorlopen tot aan de Tweetorensstraat volgens een onregelmatig L-plan. Aan oneven zijde, de Henri Frick school (nr. 53 tot 59) uit 1952 met een imposante gevel in beton en baksteen, op de plaats van de originele bebouwing.
Laatste stuk van de Braemtstraat gedomineerd door burgerwoningen in eclectische stijl van neoclassicistische inspiratie of met reminiscenties aan de neo-Vlaamse renaissance (nr. 116 van 1890, nr. 123 n.o.v. arch. L. DUWAERTS, 1896). De hoekgebouwen aan de Verbiststraat en Hoevestraat sluiten aan bij die van de overige kruispunten in de Braemtstraat, uitgezonderd het vernieuwde nr. 41.

De huidige bebouwing bestaat overwegend uit reeksen eengezinswoningen of huurhuizen, de oudste van ca 1865 (nr. 3 tot 19), het merendeel uit XIX d (nr. 2 tot 52, nr. 45 tot 51, nr. 61 tot 69, nr. 73 tot 125), enkele woningen uit begin XX (nr. 122 van 1902, nr. 84 tot 88 van 1904 en nr. 37 van 1911). Vroeger had de straat een meer uitgesproken industrieel karakter. Op de plaats van het huidige ensemble nr. 3 tot 13 (1864) bevond zich een brouwerij en op het actuele nr. 15-17 stonden aanvankelijk stallen. Nr. 23 bezat oorspronkelijk een atelier aan de achterzijde, nr. 46 was een huurpand met werkplaats voor siersmeedwerk. Nr. 86 huisvestte oorspronkelijk de ijzerwinkel "Au piquet d'or" (1874), op nr. 60-80 bevinden zich de reeds vermelde gebouwen van brouwerij Aerts.

Bronnen

Archieven

GASJ/DS/OW 1233 (1872), 1464, 1522 (1874), 1911 (1876), 2206 (1878), 3088 (1885), 3805, 3824 (1890), 5103 (1896), 6262 (1902), 6593, 6594 (1904), 10095 (1926), 12004 (1933), 12222 (1934).
GR 18.03.1864, 21.06.1867, 23.11.1870.

Publicaties en studies
Inventaire visuel de l'architecture industrielle à Bruxelles, Saint-Josse-ten-Noode, AAM, Brussel, 1980-1982, fiches 1, 12 en 13.
WAUTERS, A., Histoire des environs de Bruxelles, Culture et Civilisation, Bruxelles, 1973, p. 64.