Onderzoek en redactie

2019

 

De Bouwerstraat verbindt het kruispunt gevormd door de Hoofdrioolstraat, de Materiaalstraat en de Albert I-square met de Nijverheidskaai.

De straat werd in 1880 geopend en kreeg toen ook haar naam; ze vormde het zuidoostelijke uiteinde van een weg die al is aangegeven op het plan van J. van Deventer van circa 1550 en die de Bergensesteenweg met het gehucht Scheut verbond. De weg, die werd afgesneden door het Kanaal van Charleroi, werd vermeld als Bedelaers Weg op het plan van P. C. Popp uit begin jaren 1860. Achter de oostelijke ringspoorlijn herinnert de huidige Scheutlaan ook nog aan het tracé van deze oude weg.

Al in 1877 werd voorzien in het rechttrekken en verbreden van de toekomstige Bouwerstraat, in het kader van een plan voor een nieuwe wijk in Kuregem van de hand van architect Jean Rosschaert. Het duurde echter tot 1890 voordat de gemeente de verbreding van de straat goedkeurde, in het kader van de overwelving van een deel van de Broeckbeek, een waterloop die het tracé van de huidige Hoofdrioolstraat volgde en ter hoogte van de Bergensesteenweg in de Kleine Zenne uitmondde. De nieuwe, 12 meter brede rooilijn werd bepaald bij K.B. van 13.11.1893, maar het rechttrekken gebeurde wellicht pas omstreeks 1910.

De twee uiteinden van de straat werden rond 1900 met woningen bebouwd. Vermelden we, aan het begin van de straat, twee huizen in eclectische stijl gebouwd voor eenzelfde eigenaar, nr. 8 (1899) en 10 (1898), dat laatste verhoogd met een verdieping en aangevuld met een achterliggende werkplaats. Aan het andere uiteinde bestaat nog een geheel van vier neoclassicistische arbeidershuizen dat in 1897 werd ontworpen (nr. 47 tot 53). In de rest van de straat vestigden zich bedrijven. Aan onpare zijde, in het driehoekige huizenblok gevormd met de Materiaalstraat, werden eind jaren 1900 de magazijnen gevestigd van de in bouwmaterialen gespecialiseerde Etablissements Cantillana. Op deze plaats werd in 2012 een complex van appartementsgebouwen rond een centrale tuin gebouwd (Architectes Mahieu & Associés, 2009). Tot in 2015 bevonden zich aan pare zijde, toegankelijk via Hoofdrioolstraat nr.15, enkele magazijnen van de Manufacture Royale des Bougies de la Cour, een fabriek gelegen aan de pare zijde van de Bergensesteenweg, op de plaats van het huidige nr. 15-28 Albert I-square.

Bronnen

Archieven
GAA/DS Registre des rues [Stratenregister]
GAA/DS 8: 7536 (30.09.1898); 10: 7536 (30.09.1898); 47 tot 53: 8397 (01.02.1901).

Publicaties en studies
VAN AUDENHOVE, J., Les rues d’Anderlecht, Herdenking van de twintigste verjaardag van de oprichting van Anderlechtensia, C.A.F.H.A, 1995, p. 82.

Tijdschriften
Almanachs du Commerce et de l’Industrie, “Constructeur (rue du)”, 1910. 

Kaarten / plannen
VAN DEVENTER, J., Bruxelles et ses environs, ca. 1550. 
Carte topographique des environs de Bruxelles, Etablissement géographique de Bruxelles, 1840. 
POPP, P. C., Plan parcellaire de la commune de Anderlecht. Développement du village et des Hameaux de Cureghem, de Vee Weide et het Eiland, begin jaren 1860. 
ROSSCHAERT, J., Projet d’un nouveau quartier à Cureghem avec bassin pour bains publics, 01.05.1877. 
Commune d’Anderlecht. Avant-projet relatif au détournement et au voûtement d’une partie de la Senne entre le Boulevard du Hainaut et le Nieuwmolen, 1906. 
DIENST OPENBARE WERKEN, Plan général de la commune d’Anderlecht, 1912.