Onderzoek en redactie
Bekijk de weerhouden gebouwenDe Milcampslaan verbindt de Notelaarstraat met de Leuvensesteenweg. Kruist achtereenvolgens de Rassonstraat, de Émile Maxlaan en de Félix Marchallaan, waar de drie wegen de Morellenbomensquare vormen, dan de Victor Hugostraat en de Diamantlaan, en tot slot het kruispunt gevormd door de samenkomst van de Léon Mahillonlaan, de Topaaslaan en de Smaragdlaan. De Saffierstraat begint aan het einde van de laan.
De laan ligt in de Linthoutwijk, waarvan het stratenplan in 1903-1904 werd getekend door Octave Houssa, ingenieur van de gemeentelijke dienst Openbare Werken, goedgekeurd bij K.B. van 24.06.1904, en definitief goedgekeurd bij K.B. van 21.04.1906, samen met drie andere nieuwe Schaarbeekse wijken, Monrose, Josaphatdal en Monplaisir-Helmet.
De laan werd al in 1907 geopend maar de wegenwerken werden pas in 1913 voltooid. Sinds het gemeenteraadsbesluit van 16.03.1906, draagt ze de naam van een Belgisch militair, Achille Ovide Oscar Milcamps (‘s-Gravenbrakel, 1828 – Schaarbeek, 1906).
De gebouwen langs deze residentiële laan werden in twee grote fases gebouwd. De eerste drie straatgedeelten, tot aan de Diamantlaan, werden hoofdzakelijk bebouwd met huizen in eclectische stijl, soms met invloeden van neoclassicisme of Beaux-Artsstijl, de meeste ontworpen tussen 1908 en 1914. De laatste twee straatgedeelten werden tijdens het interbellum bebouwd met huizen of appartementsgebouwen in Beaux-Artsstijl, art deco of modernistische stijl.
In de eclectische bebouwing onderscheiden we verschillende huizenrijen die bijzonder homogene architecturale gehelen vormen, meer bepaald van nr. 4 tot nr. 18, van nr. 3 tot nr. 51, en van nr. 68 tot nr. 82 (zie deze nummers). Verscheidene huizengroepen zijn trouwens het werk van eenzelfde auteur. Zo tekende architect Joseph Langlet nr. 28 tot 32 (1909), 34 tot 42 en 43 en 53 (zie deze nummers). Architect Gaston Van Hoestenberghe ontwierp er tien: nr. 7, 19, 29, 31, 37 tot 41-41b (zie deze nummers), alsook 22, 24 en 26 (1909). In eclectische stijl vermelden we nog nr. 87 en 89 (1908), 50 en 52 (1908) of nr. 71 (1909) en 169 (1915), allebei met decor van keramiektegels. De Beaux-Artsstijl van voor de Eerste Wereldoorlog wordt geïllustreerd door de huizenrij van nr. 65 (n.o.v. architect Edmond Martin, 1912), 67 (n.o.v. architect Henri Pompe, 1911) en 69 (n.o.v. architect J. Michiels, 1909), maar ook door nr. 79-81 (1910), een tweewoonst waarvoor architect Raymond Moenaert de bronzen medaille kreeg bij de gevelwedstrijd van Schaarbeek van 1910-1911.
Wat de art deco betreft, vermelden we een huizengeheel ontworpen in 1930 door architect Jules Libois (nr. 170 tot 178), alsook nr. 195 en 197, in 1933 ontworpen door architect Louis Tenaerts (Comptoir Immobilier Belge) samen met hun buur (zie Smaragdlaan nr. 2a). Architect Jean Finné is de auteur van drie appartementsgebouwen in deze stijl, nr. 59 (1927), 183 (1927, zie dit nummer), 185 en Smaragdlaan 1-1a-3-5 (1928). Het zeldzamere modernisme wordt vertegenwoordigd door een huis in pakketbootstijl (nr. 154).
Bronnen
Archieven
GAS/DS 22: 194-22; 24, 26: 194-26; 28, 30: 194-28-30; 32: 194-32; 50, 52: 194-50-52; 59: 194-59; 65: 194-65; 67: 194-67; 69: 194-69; 71: 194-71; 79-81: 194-79; 87, 89: 194-87-89; 145: 194-145-147; 169: 194-169; 170 tot 178: 194-168-176; 185: 194-183; 195: 194-195; 197: 194-197.
GAS/OW Dénomination des rues III.
GAS/OW Infrastructuur 229.
GAS/Bulletin communal de Schaerbeek, 1911, p. 650.
Publicaties en studies
BERTRAND, L., Schaerbeek depuis cinquante ans. 1860-1910, Librairie de l'Agence Dechenne, Brussel, 1912. p. 59.
FISCHER, F., Notice sur les grands travaux de Schaerbeek (Premier Congrès international et Exposition comparée des Villes), Brussel, Imprimerie Ferdinand Denis, 1913, p. 13 in: Bulletin communal de Schaerbeek, 1913, p. 438.
Tijdschriften
Nr. 79-81: “Le concours de façades de Schaerbeek, 1910-1911”, Tekhnè, 13, 1911, pp. 161-162; MOENAERT, R., “Nos planches”, L'Émulation, 1911, p. 56.
Kaarten / plannen
HOUSSA, O., Plan des transformations de la commune de Schaerbeek, 1903 (Huis der Kunsten van Schaarbeek).
HOUSSA, O., Plan no 2. Commune de Schaerbeek. Quartier de Linthout. Projet d'avenues et rues nouvelles, 26.09.1904 (GAS/OW).