Typologie(ën)
kantoorgebouw
bank
bank
Ontwerper(s)
Christian HOUSIAUX – architect – 1955
F. VAN OPHEM – 1909-1913
Stijlen
Beaux-Artsstijl
Inventaris(sen)
- Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek
- Esthetisch
- Historisch
- Stedenbouwkundig
Onderzoek en redactie
2016
id
Urban : 36921
Beschrijving
Imposant
hoekgebouw (Jonkersstraat nr. 1-17, Treurenberg nr. 13), in Beaux-ArtsstijlArchitectuurstroming (ca. 1905-1930) met reminiscenties aan de grote Franse architectuurstijlen uit de 18e eeuw. Rijk en zorgvuldig gedecoreerde gevels in natuursteen en/of simili of in combinatie met baksteen. Borstweringen en poorten in fraai uitgewerkt smeedwerk. met
Frans classicistische inslag. Ontworpen door architect F. Van Ophem in 1909,
als complex van feestzalen zogenaamd Palais
de l’Expansion in
opdracht van de Société Belge d’Expansion
Nationale. Nog
vóór de voltooiing overgenomen en aangepast tot bankgebouw in opdracht van de Banque de Reports, de Fonds Publics & de
Dépôts, cf. bouwaanvraag van 1913, waarbij de oorspronkelijke
koepellantaarn en frontonsDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening. werden verwijderd. Later eigendom van de
verzekeringsmaatschappij La Royale Belge.
Nog uitgebreid met vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) in kopiërende stijl aan de Treurenberg, naar
ontwerp van architecten C. en J.-P. Housiaux van 1955. Grondige renovatie naar
ontwerp van architecten René Stapels en Erauw, Lievens & Douglas in
1986-1990, met inbegrip van de panden Koningsstraat nr. 74 en 76: behoud van de
gevels, doch wederopbouw van het binnenblok tot een kantoor-/handelscomplex
rondom twee atriums, zogenaamd Royal
Atrium, dat het volledige bouwblok Koloniënstraat/Jonkersstraat/Treurenberg/Koningsstraat
beslaat.
Omvat vijf bouwlagen en in totaal vierendertig traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...). Monumentale
gevelopstanden met parementGevel- of muurbekleding. van natuursteen voor de boven-, hardsteen voor de
benedenbouw. Karakteristieke accentuering van de hoek door een driekwartronde
partij van drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) met koepeldakDak waarvan de buitenomtrek die van een koepel is. (leien), oorspronkelijk met open
lantaarn, in de beeldas van de Koloniënstraat. Zijvleugels geritmeerd door risalieten
van vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...), aan de Jonkersstraat uitgewerkt tot een afgeronde bow-window
op zware consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief., oorspronkelijk bekroond door driehoekige frontonsDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening.. Horizontale
geleding in drie registersVensterstrook in een topgevel.: benedenbouw met schijnvoegenImitatievoeg in metsel - of pleisterwerk, aangebracht om regelmatige verdeling te bewerkstelligen of bijvoorbeeld natuurstenen parement (simili) te suggereren.; twee hoofdverdiepingen
met kolossale Ionische pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. die de traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) bundelen, gemarkeerd door een
gevelbreed balkon met balustradeHekwerk van spijlen of balusters., en een breed hoofdgestelHoog horizontaal lijstwerk ter bekroning van een gevel. met architraafHoofdbalk; het onderste, dragende deel van een klassiek hoofdgestel, meestal geleed door banden.,
stafwerkfries en kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op klossenKraagstuk van een kroonlijst met verfijnd uitgesneden en/of gefreesd hangend element of drop.; attiekMuur of bouwlaag boven de kroonlijst die meestal het dak aan het gezicht onttrekt. met stafwerkOrnament, bestaande uit een pijp-, riet- of koordvormige vulling van cannelures tot op een derde van hun hoogte. in het verlengde
van de pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel., en bekronende balustradeHekwerk van spijlen of balusters.. Begane grond met rechthoekige en
boogopeningen van winkelpuien en deuren. Hoge rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. gescheiden
door entablementenHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles. en balustraden op de hoofdverdiepingen; ovale oculiKlein rond, ovaal of polygonaal venster. met
guirlande in de zijtraveeën van de risalieten.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 9340 (1909, 1913), 70266 (1955).
